ITPP2/443-742/13/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2013 r. (data wpływu 25 lipca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 14 października 2013 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania nieodpłatnego powierzenia samochodów osobowych na rzecz podmiotów współpracujących za czynność niepodlegającą opodatkowaniu - jest prawidłowe.

W dniu 25 lipca 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 14 października 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania nieodpłatnego powierzenia samochodów osobowych na rzecz podmiotów współpracujących za czynność niepodlegającą opodatkowaniu.

W złożonym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Głównym przedmiotem działalności Spółki jest produkcja odzieży używanej w szpitalach przy operacjach oraz bielizny pościelowej. W celu prowadzenia sprzedaży wyrobów i reprezentacji handlowej zawiera umowy o współpracy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą we własnym imieniu. Do podstawowych obowiązków ww. osób należy prowadzenie sprzedaży oraz promowanie wyrobów Spółki (zleceniodawcy), które są realizowane w szczególności poprzez:

* utrzymywanie stałych kontaktów ze wszystkimi klientami Spółki z regionu działania współpracującego,

* analizowanie sytuacji na rynku w zakresie wyrobów produkowanych przez Spółkę i pozyskiwanie nowych klientów,

* negocjowanie warunków współpracy z klientami,

* udział w targach, wystawach i innych imprezach wystawienniczych na terenie działania współpracującego,

* podejmowanie niezbędnych działań zmierzających do maksymalizacji zysku zleceniodawcy,

oraz innych usług wskazanych przez zleceniodawcę, a związanych z szeroko pojętym działaniem handlowym współpracującego na rzecz Spółki.

Współpracujący zobowiązany jest dokładać wszelkich starań, wykorzystywać swoją wiedzę oraz doświadczenie na rzecz Spółki. W celu realizacji postanowień ww. umów Spółka przekazała współpracującym samochody osobowe. Przekazanie nastąpiło na podstawie umów o współpracy oraz protokołów przekazania. Zasady użytkowania samochodu wynikają z ww. umów oraz regulaminów użytkowania samochodów służbowych, stanowiących załącznik do przedmiotowych umów, które wskazują, że samochody mogą być wykorzystywane przez współpracującego wyłącznie w celach służbowych, w celu realizacji postanowień umowy. Wszelkie koszty eksploatacyjne, łącznie z paliwem i kosztami napraw ponosi Spółka na podstawie faktur i innych dokumentów stwierdzających poniesienie wydatków związanych z wykorzystywaniem samochodu do celów służbowych przez osoby współpracujące. Jako nabywca, na wskazanych dokumentach figuruje Spółka. Nadzór i kontrolę wykorzystywania samochodów przez osoby współpracujące w celach służbowych Spółka sprawuje na bieżąco przy pomocy systemu informatycznego. Samochody stanowią jej własność i są wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Zgodnie z podpisaną umową, mogą być wykorzystywane przez współpracujących wyłącznie w celu reprezentacji handlowej. Przekazane pojazdy nie mogą być wykorzystywane do celów prywatnych, ani reprezentacji innych podmiotów gospodarczych. Celem weryfikacji przejechanych kilometrów współpracujący są zobowiązani do wypełnienia szczegółowego systemu rozliczenia przejechanych kilometrów oraz zakupionego paliwa. Zgodnie z podpisaną umową, samochody służbowe zostały przekazane bezpłatnie. W momencie nabycia aut Spółka miała prawo do odliczenia podatku od towarów i usług zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym zakresie w dniu zakupu. Osoby współpracujące ze Spółką, na podstawie podpisanej umowy, otrzymują należność za wykonane usługi na podstawie wystawionych faktur VAT. Wartość wynagrodzenia nie jest w żaden sposób pomniejszana z tytułu użytkowania samochodu służbowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy powierzenie osobom współpracującym do użytku służbowego samochodów osobowych stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie samochodów osobom współpracującym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Po powołaniu treści art. 5 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług Spółka stwierdziła, że art. 7 ust. 1 ustawy mówi o czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nią jak właściciel. Podniosła, że należy przy tym uznać, że chodzi tutaj o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Wskazała, że w opisanym stanie faktycznym nie występuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Osoby współpracujące nie mają swobody w dysponowaniu powierzonymi samochodami. Mogą wykorzystywać je wyłącznie w celach służbowych. Nie mogą skorzystać także z podstawowego atrybutu prawa własności, tj. przeniesienia tego prawa na inną osobę; mają obowiązek zwrotu powierzonego pojazdu na każde wezwanie Spółki. W związku z powyższym przekazanie samochodów nie kwalifikuje się jako dostawa towarów. Spółka stwierdziła, że należy zbadać czy opisywana czynność nie będzie stanowiła odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Po powołaniu treści art. 8 ust. 1 ustawy podniosła, że, co do zasady, usługa podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy ma charakter odpłatny. Jeżeli daną usługę wykonano nieodpłatnie to nie podlega ona opodatkowaniu (z pewnymi wyjątkami). Spółka wskazała, że udostępnia osobom współpracującym samochody w celu prowadzenia sprzedaży swoich wyrobów i reprezentacji handlowej. Przekazanie ma na celu zwiększenie sprzedaży opodatkowanej, gdyż wykorzystywane są one wyłącznie w celu realizacji obowiązków osób współpracujących wobec Spółki. Udostępnienie samochodów stanowi element składowy współpracy stron i ma na celu umożliwienie realizacji umów o współpracy. Po powołaniu fragmentów wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Bk 152/09 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2008 r. sygn. akt I FSK 1788/07, wskazała, że w orzecznictwie podnosi się również, że nie wszystkie świadczenia wzajemne między kontrahentami będą stanowiły odrębne czynności podlegające opodatkowaniu. Dotyczy to sytuacji, gdy w celu wykonania danego świadczenia usługobiorca musi (lub chce) udostępnić swój majątek usługodawcy, bądź w inny sposób "ułatwić" świadczenie usługi na swoją rzecz. Takie udostępnienie majątku nie stanowi odrębnej czynności opodatkowanej, jest bowiem czynnością nieodpłatną, związaną z przedsiębiorstwem podatnika - wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 16 maja 2007 r., sygn. akt I SA/Bk 66/07. Zdaniem Spółki, przekazanie samochodów osobowych na warunkach określonych w umowach o współpracy nie jest odpłatnym świadczeniem usług. Powołując treść art. 8 ust. 2 ustawy stwierdziła, że ta podstawa prawna nie będzie miała zastosowania, albowiem samochody były wykorzystywane przez osoby współpracujące na potrzeby jej działalności gospodarczej. Podniosła, że nawet w przypadku uznania przekazania samochodów za czynność odpłatną (tekst jedn.: uznania, że występuje ekwiwalentność świadczenia polegająca na obniżeniu ceny świadczonej usługi przez osoby współpracujące w zamian za prawo do używania samochodów) nie podlegałaby ona również opodatkowaniu VAT. Dana czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania usługi. Wynagrodzenie musi być należne za jej wykonanie. Spółka wskazała, że kwestią "odpłatności" zajmował się wielokrotnie, w swoim orzecznictwie, Europejski Trybunał Sprawiedliwości (np. w sprawach: C-16/93, C-213/99, C-404/99) podkreślając, że o dostawie towarów i usług za wynagrodzeniem można mówić jedynie w sytuacji, gdy istnieje ścisły związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami. Związek, o którym mowa, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za to świadczenie. Zdaniem Spółki, w omawianym przypadku taki związek nie występuje.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się - w myśl dyspozycji art. 7 ust. 1 ww. ustawy - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 ust. 1 i 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający pojęcie dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie na rzecz innego podmiotu nie będące dostawą.

Aby uznać dane świadczenie usług za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem powinien wystąpić związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym wynagrodzeniem.

Stosownie do zapisu art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Dokonując analizy powołanego art. 8 ust. 2 ustawy należy stwierdzić, że ma on zastosowanie wyłącznie do sytuacji, kiedy za świadczone usługi podmiot nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia a usługi te wykonywane są na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że głównym przedmiotem działalności Spółki jest produkcja odzieży używanej w szpitalach przy operacjach oraz bielizny pościelowej. W celu prowadzenia sprzedaży swoich wyrobów i reprezentacji handlowej zawiera umowy o współpracy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Do podstawowych obowiązków ww. osób należy prowadzenie sprzedaży oraz promowanie wyrobów Spółki (zleceniodawcy), które są realizowane, w szczególności, poprzez: utrzymywanie stałych kontaktów ze wszystkimi jej klientami z regionu działania współpracującego, analizowanie sytuacji na rynku w zakresie wyrobów produkowanych i pozyskiwanie nowych klientów, negocjowanie warunków współpracy z klientami, udział w targach, wystawach i innych imprezach wystawienniczych na terenie działania współpracującego, podejmowanie niezbędnych działań zmierzających do maksymalizacji zysku zleceniodawcy oraz wykonywanie innych usług związanych z szeroko pojętym działaniem handlowym współpracującego na rzecz Spółki. Współpracujący zobowiązany jest dokładać wszelkich starań, wykorzystywać swoją wiedzę oraz doświadczenie. W celu realizacji postanowień ww. umów Spółka bezpłatnie przekazała współpracującym samochody osobowe, na podstawie umów o współpracy oraz protokołów przekazania. Zasady użytkowanie samochodu wynikają z tych umów oraz regulaminów stanowiących załącznik do nich. Samochody mogą być wykorzystywane przez współpracującego wyłącznie w celach służbowych, w celu realizacji postanowień umowy. Wszelkie koszty eksploatacyjne, łącznie z paliwem i kosztami napraw, ponosi Spółka na podstawie faktur i innych dokumentów stwierdzających poniesienie wydatków związanych z wykorzystywaniem samochodu do celów służbowych przez osoby współpracujące. Na wskazanych dokumentach Spółka figuruje jako nabywca. Nadzór i kontrolę wykorzystywania samochodów w celach służbowych Spółka sprawuje na bieżąco przy pomocy systemu informatycznego. Samochody stanowią jej własność i są wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Zgodnie z podpisaną umową mogą być wykorzystywane przez współpracujących wyłącznie w celu reprezentacji handlowej. Nie mogą być wykorzystywane do celów prywatnych, ani reprezentacji innych podmiotów gospodarczych. Celem weryfikacji przejechanych kilometrów współpracujący są zobowiązani do wypełnienia szczegółowego systemu rozliczenia przejechanych kilometrów oraz zakupionego paliwa. W momencie nabycia pojazdów Spółka miała prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tym zakresie w dniu zakupu. Na podstawie podpisanej umowy osoby współpracujące otrzymują należność za wykonane usługi na podstawie wystawionych faktur VAT. Wartość wynagrodzenia nie jest w żaden sposób pomniejszana w związku z użytkowaniem samochodu służbowego.

Analiza przedstawionego we wniosku stanu faktycznego przy uwzględnieniu regulacji zawartej w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług prowadzi do wniosku, że nieodpłatne przekazanie samochodów osobowych przez Spółkę, na rzecz osób współpracujących, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ww. przepisu, ponieważ z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że przedmiotowe przekazanie nie będzie stanowić świadczenia do celów innych niż działalność gospodarcza Spółki.

Należy wskazać, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.