ITPP2/443-721/14/EB - Możliwość wyłączenia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy nieruchomości gruntowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 czerwca 2014 r. (data wpływu), uzupełnionym w dniu 25 sierpnia 2014 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania dostawy nieruchomości gruntowych - jest prawidłowe.

W dniu 3 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 25 sierpnia 2014 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania dostawy nieruchomości gruntowych.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2004 r. zakupiła Pani działkę budowlaną z zamiarem wybudowania na niej domu. Dwa lata później, tj. w 2006 r. podzieliła ją na 4 części i drogę wewnętrzną. W dniu 12 lutego 2011 r. sprzedała jedną działkę z udziałem w drodze. Przed sprzedażą działki nie dokonała Pani uzbrojenia terenu, nie ogrodziła jej oraz nie występowała z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Działkę sprzedała Pani poprzez postawienie tablicy informacyjnej na działce oraz umieszczenie ogłoszeń na portalach internetowych. Do sprzedaży działki zmusiło Panią nagłe pogorszenie sytuacji życiowej, spowodowane chorobą i śmiercią konkubenta a następnie pożarem domu wywołanym uderzeniem pioruna. Ponadto zajmuje się Pani opieką nad 89-letnią matką, w związku z tym nie ma możliwości uzyskiwania comiesięcznych dochodów. Wszystkie wymienione zdarzenia doprowadziły do znacznych kłopotów finansowych. Prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie sezonowego wynajmu pokoi (w okresie lipiec/sierpień). Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wszystkie czynności związanie z zakupem, podziałem i sprzedażą działki były wykonane poza zakresem prowadzonej działalności i były zdarzeniem jednorazowym, do którego przyczyniła się tylko i wyłącznie trudna sytuacja życiowa, a nie chęć zarobku i wzbogacenia się. Jednocześnie cena, za którą sprzedała Pani działkę była niższa niż jej wartość, bowiem zależało Pani na szybkiej sprzedaży by spłacić wszystkie zobowiązania związane z przykrymi zdarzeniami, które Panią spotkały. W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że intencją złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej było uzyskanie odpowiedzi w sprawie zaistniałego stanu faktycznego.

W związku z powyższym, w uzupełnieniu wniosku, zadano następujące pytanie.

Czy transakcja sprzedaży działek przedstawiona w stanie faktycznym będzie podlegała opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z uregulowaniami ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku występuje tylko w przypadku takich czynności, jak:

* odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

* eksport towarów;

* import towarów;

* wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

* wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Jednocześnie przez dostawę rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podatnika. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Działalność gospodarcza związana jest z profesjonalnym obrotem. Powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością wykonywania. Oznacza to, że celem ustawodawcy było obciążenie podatkiem, z uwagi na jego charakter, podmiotów profesjonalnych. Podatek od towarów i usług jest bowiem szczególną formą podatku obrotowego pobieranego w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego realizowanego w sposób zorganizowany i ciągły. Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w odniesieniu do tej transakcji podatnik działał w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi, zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności. W przedstawionym stanie faktycznym sprzedaż działki (jak i ewentualna późniejsza sprzedaż pozostałych działek) nie spełnia tych wymogów. Dokonała Pani sprzedaży prywatnego majątku jako osoba prywatna, nie jako przedsiębiorca. Pani stanowisko potwierdza zarówno orzecznictwo sądowe, jak i interpretacje organów podatkowych. W jednym z wydanych wyroków (z dnia 24 kwietnia 2007 r., sygn. akt IFSK 603/06) NSA wyjaśnił:

" (...) warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie:

* po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

* po drugie czynność wykonana była przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem VAT (...)".

Drugi z powyższych warunków nie jest spełniony w przypadku tzw. prywatnej sprzedaży działek, tj. sprzedaży działek stanowiących majątek osobisty osób fizycznych. W konsekwencji sprzedaż takich działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak czytamy w wyroku NSA z dnia 29 października 2007 r. (sygn. IFPS 3/07):

" (...) jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to (...) z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Taka zaś właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego. Majątek taki nabywany bowiem był na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT (...)".

Co istotne, dotyczy to również sytuacji, gdy sprzedawanych jest kilka lub więcej działek stanowiących majątek prywatny. Jak czytamy w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2007 r. (sygn. III SA/Wa 3885/06):

" (...) nie można uznać za poprawny poglądu, aby sprzedaż kilku lub więcej działek budowlanych, jeżeli tylko działki te stanowią majątek osobisty podatnika VAT i nie służą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, skutkowała powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Jeżeli zatem Skarżący nie dokonał nabycia działek w celu ich dalszej odsprzedaży, ale nabył je w drodze darowizny jako osoba fizyczna, w związku z czym, działki te stanowią jego majątek osobisty, uznać należało, iż ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT."

Do podobnych wniosków doszedł także WSA w Gliwicach (sygn. akt III 5A/GI161/08) uznając, że sprzedaż działek budowlanych powstałych z podziału nieruchomości dziedziczonej przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą nie jest opodatkowana VAT. W przedmiotowej sprawie podatnik podzielił nieruchomość nabytą w drodze spadku na działki budowlane i zaczął sprzedawać. W opinii organów podatkowych taka sukcesywna sprzedaż działek stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. WSA uznał jednak, że jeśli osoba fizyczna sprzedaje swój majątek, nie występując w roli przedsiębiorcy, nie prowadzi działalności gospodarczej, to nie jest podatnikiem VAT z tytułu sprzedaży działek. Zdaniem sądu bez znaczenia jest częstotliwość wykonywania tych czynności.

Podobny pogląd przedstawił także WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 1217/07), który uznał, że sprzedaż działek stanowiących majątek osobisty nie podlega opodatkowaniu VAT. W przedmiotowej sprawie podatnik chciał sprzedać dwie działki budowlane nabyte wiele lat wcześniej. Organy podatkowe wskazały, że w rzeczywistości podatnik posiada 9 działek, które zamierza sprzedać i uznały, że taka sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu VAT, ponieważ podatnik będzie dokonywał sprzedaży wielokrotnie i w sposób częstotliwy. WSA uznał, że organy skarbowe powinny oceniać stan faktyczny przedstawiony przez podatnika we wniosku, tj. sprzedaż dwóch działek. Zdaniem sądu sprzedaż dwóch działek stanowiących majątek osobisty nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. WSA wskazał ponadto, że nie można uznać danego podmiotu za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą tylko dlatego, że dokonuje czynności z zamiarem częstotliwym.

Analiza przytoczonych orzeczeń prowadzi do wniosku, że sprzedaż działek stanowić będzie w przedstawionej sytuacji sprzedaż majątku prywatnego osoby fizycznej (decyduje o tym przede wszystkim sposób nabycia działek). Sprzedaż ta nie będzie zatem podlegać opodatkowaniu VAT.

Potwierdzają to również organy podatkowe. Jak czytamy w piśmie z 2 lipca 2010 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (nr ITPP1/443-367/10/BS):

" (...) Jednakże nic nie wskazuje na to, aby dokonując sprzedaży gruntu działał Pan w charakterze handlowca. Nie można bowiem stwierdzić, że nabył Pan grunt w celu odsprzedaży, ponieważ pochodzi on z majątku prywatnego nie wykorzystywanego w działalności gospodarczej (w tym rolniczej). Sprzedając grunt korzysta Pan z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...)".

Podobne stanowisko zaprezentował Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Opolu w piśmie z dnia 2 sierpnia 2007 r. nr PP/443-39-2/ET/07, w którym czytamy:

" (...) dostawa towarów (w tym przypadku gruntów) polegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarowi usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy do czynienia mamy z podatnikiem podatku VAT, jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Kryterium prowadzenia działalności gospodarczej wyłącza z grona podatników VAT osoby fizyczne w przypadku, gdy dokonują one dostawy towarów. Niezbędne do uznania dostawy towarów za działalność gospodarczą jest, aby w momencie jej dokonania podatnik miał zamiar dokonywać czynności wielokrotnie. Jeżeli podatnik dokonuje sprzedaży gruntu przeznaczonego pod zabudowę, a okoliczności nie wskazują, że czynności te czynione są z zamiarem ich powtarzania (kontynuowania) i nie zmierzają do nadania im stałego (zorganizowanego) charakteru, to nie można stwierdzić, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu wyżej wskazanym.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży. Sprzedaż, nawet kilkakrotna #61485; przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu (por. J. Zubrzycki, Leksykon VAT, Tom I, Wrocław 2006, str. 349-350). Podatnikiem w obrocie nieruchomościami byłby podmiot, który jest handlowcem i obraca częstotliwie budynkami, lokalami lub gruntami. Czynności podlegające opodatkowaniu wykonane przez podmiot nie występujący w tym przypadku w charakterze podatnika pozostają poza zakresem opodatkowania (...)".

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 6 listopada 2007 r., ILPP1/443-89/07-2/TK wskazał, że wpływu na opodatkowanie sprzedaży działek z majątku prywatnego nie ma także fakt prowadzenia przez dana osobę innej działalności gospodarczej, z tytułu której jest ona podatnikiem VAT.

W świetle powyższych uwag, przytoczonych interpretacji i orzeczeń stwierdzić należy w sposób jednoznaczny, że dokonywane przez Panią transakcje nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawa - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo należy wskazać, że w niniejszej interpretacji nie rozstrzygnięto kwestii niepodlegania opodatkowaniu przyszłej sprzedaży działek gruntu, gdyż - jak wskazała Pani w uzupełnieniu wniosku - dotyczy on wyłącznie przedstawionego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.