ITPP2/443-676a/10/EŁ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2010 r. (data wpływu 5 lipca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 1 października 2010 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Zrównoważony Rozwój Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013" - jest prawidłowe.

W dniu 5 lipca 2010 r. wpłynął wniosek, uzupełniony w dniu 1 października 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Zrównoważony Rozwój Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013".

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Stowarzyszenie było organizatorem dwudniowego szkolenia - konferencji dla hodowców ryb łososiowatych. Uczestnikom szkolenia zagwarantowano wyżywienie, nocleg oraz materiały szkoleniowe. Za powyższe usługi otrzymano faktury VAT, z których nabywca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. za usługi hotelowe i gastronomiczne na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu pozostałych wydatków na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - ze względu na strukturę przychodów Stowarzyszenia (składki członkowskie zwolnione od podatku).

Stowarzyszenie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Z tytułu usług szkoleniowych nie pobierało opłat od uczestników - koszty te są refundowane w 100% przez Instytucję Pośredniczącą (ARiMR), wdrażającą Program Operacyjny. Stowarzyszenie obciąża uczestników opłatą przeznaczoną na pokrycie innych kosztów konferencji niepodlegających dofinansowaniu (koszty parkingu, konkursów, uroczystej kolacji, rozrywki, itp. - na opłatę tę wystawiana jest faktura VAT ze stawka 22%), które to koszty nie stanowią kosztu kwalifikowanego w rozumieniu przepisów wykonawczych PO "RYBY" - nie są przedmiotem niniejszego zapytania. Koszty objęte dofinansowaniem (będące przedmiotem zapytania), nie są fakturowane na zewnątrz. ARiMR po weryfikacji dokumentów kosztowych refunduje poniesione koszty bez konieczności obciążania jej fakturą za jakiekolwiek usługi. Szkolenia są jednym z podstawowych zadań statutowych Stowarzyszenia, zgłoszonych pod numerem PKD 91.12 i sklasyfikowanych wg PKWiU w grupowaniu 91.

Przedmiotowe szkolenie poświęcone było podnoszeniu kwalifikacji hodowców ryb oraz wymianie wiedzy pomiędzy przedstawicielami nauki i sektora produkcyjnego, co wpisuje się w założenia Programu Operacyjnego Zrównoważony Rozwój Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013 (w skrócie PO RYBY). W ramach osi 3 PO RYBY - działania wspólne - możliwe jest dofinansowanie tego typu przedsięwzięć w wysokości 100% faktycznie poniesionych kosztów. Organizator szkolenia we wniosku o płatność wskazał kwotę naliczonego podatku od usług dotyczących szkolenia jako koszt kwalifikowany. Przepisy stanowiące o zasadach kwalifikowalności wydatków w ramach tego projektu odsyłają do art. 55.5a Rozporządzenia Rady WE 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego, z którego wynika, że do uzyskania wsparcia nie kwalifikuje się podatek od wartości dodanej, oprócz podatku od wartości dodanej niepodlegającego zwrotowi, jeżeli jest on rzeczywiście i ostatecznie ponoszony przez innego beneficjenta niż osoba niebędąca podatnikiem, określona w art. 4 ust. 5 akapit pierwszy szóstej Dyrektywy Rady.

Instytucja pośrednicząca, jaką jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wezwała Stowarzyszenie do uzupełnienia wniosku o dofinansowanie, żądając indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych wskazujących zaistnienie okoliczności wskazanych w art. 55.5a.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji nie istnieje żadna możliwość odliczenia podatku naliczonego od zakupu usług dotyczących szkolenia. Ustawa o podatku od towarów i usług nie przewiduje w tej sytuacji żadnych wyłączeń. Podatek naliczony może więc być uznany za podatek od wartości dodanej niepodlegający zwrotowi oraz rzeczywiście i ostatecznie ponoszony przez beneficjenta (zgodnie z art. 55 pkt 5a Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do ust. 2 pkt 1 lit. a powołanego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych przepisów wynika, że przedmiotowe prawo, które nie ma bezwarunkowego charakteru, przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług, występującemu w takim charakterze, a podatek naliczony winien wynikać z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Ustawa wyłącza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który związany jest z transakcjami opodatkowanymi, realizowanymi przez podatnika, o ile nie zachodzą przesłanki wyłączające to prawo, wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Zgodnie z ust. 4 powołanego artykułu, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

W rozdziale 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799), przewidziano przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu.

Przepisy powołanego rozporządzenia określają katalog środków, które stanowią ww. środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej (§ 7 ust. 3 i 4). Uzyskanie pomocy finansowej pochodzącej ze źródeł, o których mowa w tych przepisach daje prawo do ubiegania się o zwrot podatku w oparciu o przepisy zawarte w ww. rozdziale 9 tego rozporządzenia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Stowarzyszenie będące czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, było organizatorem szkolenia - konferencji dla hodowców ryb. Przedmiotowe szkolenie poświęcone było podnoszeniu kwalifikacji hodowców ryb oraz wymianie wiedzy pomiędzy przedstawicielami nauki i sektora produkcyjnego, w ramach Programu Operacyjnego "Zrównoważony Rozwój Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013". Szkolenia są jednym z podstawowych zadań statutowych Stowarzyszenia. Sklasyfikowane są wg PKWiU w grupowaniu 91. Uczestnikom szkolenia zagwarantowano wyżywienie, nocleg oraz materiały szkoleniowe. Z tytułu tej usługi Stowarzyszenie nie pobierało opłat od uczestników (koszty te są refundowane w 100% przez ARiMR). Wyjątek stanowi obciążenie uczestników opłatą przeznaczoną na pokrycie innych kosztów konferencji niepodlegających dofinansowaniu (koszty parkingu, konkursów, uroczystej kolacji, rozrywki, itp., które to koszty nie są przedmiotem niniejszego zapytania. Za nabyte usługi noclegowe, gastronomiczne, jak również z tytułu pozostałych wydatków otrzymano faktury VAT.

Mając na uwadze powyższe, w oparciu o wskazane wyżej przepisy stwierdzić należy, iż nie są spełnione warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przedmiotowych zakupów, gdyż towary i usługi nabywane przez Stowarzyszenie (organizatora konferencji) w ramach realizacji projektu nie są związane z czynnościami opodatkowanymi (art. 86 ust. 1 ustawy). Nie ma również możliwości otrzymania zwrotu tego podatku na zasadach określonych w rozdziale 9 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r., ponieważ środki, o które Stowarzyszenie się ubiega nie są środkami, o których mowa w § 7 ust. 3 i ust. 4 tego rozporządzenia.

Ponadto w związku z treścią art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, Stowarzyszenie nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia usług gastronomicznych i noclegowych, gdyż ustalone przez ustawodawcę wyjątki Jej nie dotyczą.

Jednocześnie wskazuje się, iż organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania kwestii możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych, bowiem kwestię tę rozstrzygają przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej.

Odnosząc się do kwestii: czy według polskiego ustawodawstwa podatek VAT naliczony z faktur dotyczących nabycia usług dotyczących organizowanego szkolenia, może być potraktowany jako podatek od wartości dodanej niepodlegający zwrotowi, wskazać należy, iż przez podatek od wartości dodanej - w myśl art. 2 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług - rozumie się podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego ww. ustawą.

Z powyższej definicji wynika, iż podatek od wartości dodanej to VAT, który jest nakładany w którymkolwiek państwie członkowskim poza Polską. Pojęcie to zostało zdefiniowane dla potrzeb m.in. określenia statusu strony transakcji przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych, sprzedaży wysyłkowej "z" i "na" terytorium kraju, a także w przypadku niektórych usług niematerialnych.

Jak wskazano we wniosku, w ramach zorganizowanego szkolenia Stowarzyszenie poniosło wydatki związane z zakupem usług gastronomicznych, noclegowych oraz materiałów szkoleniowych. Zatem podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących ww. wydatki nie jest podatkiem od wartości dodanej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Z dniem 1 maja 2004 r. Polska stała się stroną Traktatu ustanawiającego Unię Europejską, wobec czego zobowiązała się przestrzegać postanowień traktatów założycielskich aktów na zasadach określonych w tych traktatach. System prawny Unii Europejskiej obejmuje prawo pierwotne, czyli traktaty założycielskie i podstawowe zasady prawne oraz prawo pochodne tworzone przez organy Unii. W stosunku do prawa pierwotnego zastosowanie ma zasada pierwszeństwa oraz bezpośredniego stosowania. Jednakże przepisy takie jak dyrektywy, które nie są wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe, nie odznaczają się bezpośrednią skutecznością. Adresatami dyrektyw są wyłącznie państwa i nie mogą być one kierowane do innych podmiotów prawa osób fizycznych i prawnych. Zasadą jest, że dyrektywy nie obowiązują bezpośrednio w wewnętrznych porządkach prawnych, a ich istotą jest to, że wyznaczają rezultat, jaki ma zostać osiągnięty, natomiast wybór środków mających służyć jego realizacji został pozostawiony swobodnej decyzji państw członkowskich.

Stosownie do art. 17 ust. 6 VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. U. UE L z 1977 r. poz. 145.1 z późn. zm.), Rada powinna podjąć decyzję, które wydatki nie kwalifikują się do odliczenia podatku od wartości dodanej. Do czasu ustalenia przez Radę takiej listy, państwa członkowskie mogą zachować wyłączenia przewidziane przepisami krajowymi w dniu 1 stycznia 1979 r. lub w przypadku państw, które dołączyły do Wspólnot później, w dacie ich akcesji. Do dnia dzisiejszego Rada Unii Europejskiej nie ustaliła powyższej listy. Obecnie powyższe reguluje art. 176 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. poz. 347.1 z późn. zm.).

Zatem, przepisy dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego w tym ograniczające to prawo zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług zostały implementowane z VI Dyrektywy (obecnie Dyrektywy 2006/112/WE Rady) w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zasadnicza konstrukcja obecnie obowiązujących polskich przepisów o podatku od towarów i usług jest więc zgodna z przepisami dyrektyw Unii Europejskiej, natomiast wielokrotna nowelizacja przepisów ww. ustawy ma związek z ciągłym dostosowywaniem szczegółowych przepisów do regulacji unijnych.

Biorąc pod uwagę powyższą analizę należy stwierdzić, iż podatek od towarów i usług jest podatkiem od wartości dodanej w rozumieniu VI Dyrektywy (obecnie Dyrektywy 2006/112/WE Rady), nie jest nim natomiast w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż jak wskazano wcześniej ustawa ta definiuje w sposób odrębny pojęcie podatku od wartości dodanej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie informuje się, że w kwestii kwalifikowalności wydatków w świetle art. 55 pkt 5a rozporządzenia Rady WE 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. U. z 2006 r. UE L223/1), wydano postanowienie nr ITPP2/443-676b/10/EŁ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.