ITPP2/443-41/08/AW - Rejestracja podatnika a prawo do odliczenia podatku VAT.

"(...) Czy pomimo, że działalność gospodarczą rozpoczął Pan od dnia 1 stycznia 2008 r. zarejestrowany jako podatnik VAT, może Pan dokonać odliczenia podatku naliczonego od towarów zakupionych w miesiącu grudniu 2007 r.?

(...) Zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy).

Generalnie - w oparciu o art. 86 ust. 10 pkt 1 powołanej ustawy - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz 11, 12, 16 i 18. Jeśli podatnik nie dokona obniżenia podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy (art. 86 ust. 11 ustawy).

Podstawową zasadą, na której opiera się konstrukcja podatku od towarów i usług, jest zasada neutralności tego podatku. Wyraża się ona w umożliwieniu podatnikowi pomniejszenia podatku należnego o kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu towarów i usług związanych z jego działalnością gospodarczą. Należy jednak podkreślić, iż powyższe prawo nie jest bezwarunkowe. Dyspozycja przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wiąże prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi podatnika, tzn. takimi które generują podatek należny. We wniosku zaznaczył Pan, że dokonane zakupy związane są ze sprzedażą opodatkowaną i były niezbędne do wykonywania działalności gospodarczej. Uznać należy zatem, że ten warunek umożliwiający skorzystanie z prawa do odliczenia został spełniony.

Jednocześnie prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje jedynie podatnikowi w rozumieniu przepisu art. 15 tej ustawy, w myśl którego podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przepis ten definiuje pojęcie podatnika w ujęciu materialnoprawnym, obiektywnym, nawiązując do samego faktu wykonywania działalności gospodarczej.

Z kolei art. 88 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowiący dopełnienie art. 86, określa status podatnika, umożliwiający realizowanie jego prawa do odliczenia. W przepisie tym postanowiono bowiem, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków określonych w art. 86 ust. 20. Przepis ten odnosi się jednakże do rozumienia pojęcia "podatnik" w ujęciu formalnoprawnym, tj. związanym z uzyskaniem formalnych znamion statusu podatnika, umożliwiających jego identyfikację zarówno w obrocie gospodarczym, jak i prawnym.

W ocenie tutejszego organu zasadnym jest przyjęcie, iż status podatnika zarejestrowanego z punktu widzenia istnienia prawa do odliczenia konieczny jest w momencie powstania potencjalnej możliwości zrealizowania tego prawa, tj. do dnia zakończenia okresu rozliczeniowego, w którym to prawo powstało. (podkreśl. red.) Dyspozycja art. 88 ust. 4 ustawy uzależnia od posiadania statusu podatnika zarejestrowanego nie tylko prawo do pomniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, ale również zwrot różnicy podatku, powstałej w sytuacji, gdy kwota podatku naliczonego przewyższa w danym okresie rozliczeniowym kwotę podatku należnego. O istnieniu takiej różnicy można mówić dopiero po stwierdzeniu, że w danym okresie rozliczeniowym kwota podatku naliczonego jest wyższa od kwoty podatku należnego, co jest możliwe dopiero po zakończeniu tego okresu rozliczeniowego. Z powyższego wywodzić można, iż warunek dotyczący rejestracji podatnika jako podatnika VAT czynnego musi zostać spełniony najpóźniej z chwilą zakończenia okresu rozliczeniowego, w którym nastąpiły zdarzenia uprawniające do obniżenia podatku należnego, aby podatnik ten mógł skorzystać z tego prawa. (podkreśl. red.)

W grudniu 2007 r. poniósł Pan wydatki w celach i z zamiarem przeznaczenia ich na potrzeby przyszłej działalności opodatkowanej. Zgłoszenie rejestracyjne złożył Pan w dniu 28 grudnia 2007 r. wskazując jako datę rozpoczęcia działalności 1 stycznia 2008 r. A zatem spełnił Pan przesłanki uprawniające do odliczenia podatku od towarów nabytych w grudniu 2007 r., a realizacja tego prawa może nastąpić w złożonej do dnia 25 lutego 2008 r. deklaracji podatkowej VAT-7 za miesiąc styczeń 2008 r.

Końcowo dodać należy, że prawo do odliczenia przysługuje o ile poniesione wydatki można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i nie zachodzą inne wyłączenia, o których mowa w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. (...)"