ITPP2/443-290/13/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2013 r. (data wpływu 27 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania otrzymanych dopłat - jest prawidłowe.

W dniu 27 marca 2013 r. wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania otrzymanych dopłat.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne jest spółką prawa handlowego, powstałą w 2003 r., w wyniku przekształcenia zakładu budżetowego w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Jedynym właścicielem Spółki jest Gmina Miasto, posiadająca 100% udziałów.

Działalnością statutową Spółki jest "zaspokajanie zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty mieszkańców w zakresie transportu zbiorowego oraz przewozu osób niepełnosprawnych", których wykonanie należy do zadań własnych Miasta, określonych w art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym. Wykonywanie tych zadań prowadzone jest w oparciu o:

W odniesieniu do umowy z dnia 31 grudnia 2009 r. Spółka otrzymała interpretację indywidualną z dnia 21 października 2011 r. (sygn. akt ITPP1/443-1031/11/DM).

Wcześniejsze umowy określają zasady i warunki wykonania usług w zakresie przewozów pasażerskich środkami komunikacji miejskiej wg ustalonych tras i rozkładów jazdy. Zgodnie z treścią umów, Gmina zapewniała dopłaty do biletów ulgowych i zapłatę za osoby podróżujące bezpłatnie w ramach przyznanych przez Radę Miejską uprawnień, a także pokrycie zwrotu utraconych wpływów z tytułu stosowania cen biletów ustalonych przez Radę Miejską. Wysokość dopłat ustalona była na początku każdego roku odrębnym porozumieniem stanowiącym aneks do umowy. Podstawą do wyliczenia kwot dopłat były:

* ilość pasażerów, którym przysługują bezpłatne przejazdy ustalona szacunkowo,

* symulowana ilość biletów ulgowych na dany rok, korygowana po zakończeniu roku,

* różnica między poziomem cen biletów ustalonych przez Radę Miejską a rzeczywistymi przychodami i kosztami usług z zakresu komunikacji miejskiej,

* kwota utraconych wpływów z tytułu przewozu osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.

Ostateczne ustalenie wielkości dopłat uzależnione było od możliwości finansowych Gminy. Zgodnie z umowami, dopłaty przekazywane były w ratach miesięcznych na podstawie faktur VAT wystawianych przez Spółkę. Spółka prowadzi "sprzedaż biletów i przewóz osób niepełnosprawnych", przychody z tego tytułu przeznaczane są na pokrycie kosztów działalności przewozowej. Ceny biletów i odpłatność za przewóz osób niepełnosprawnych obowiązujące przy wykonaniu usług na terenie Gminy ustala Rada Miasta w formie uchwały. Ceny tych usług są wynikiem polityki społecznej i transportowej władz samorządowych. Rada Miasta, stosowną uchwałą, ustala dla różnych grup społecznych odpowiednie uprawnienia do ulgowych i bezpłatnych przewozów komunikacją miejską. Przychody z tytułu "sprzedaży biletów i przewozu osób niepełnosprawnych" nie rekompensują kosztów prowadzonej działalności przewozowej. W związku z tym, iż Spółka stosuje uprawnienia do bezpłatnych i ulgowych przejazdów w zbiorowej komunikacji miejskiej, przysługujących pasażerom na podstawie uchwał Rady Miejskiej, zgodnie z umowami z dnia 1 sierpnia 2006 r. i 1 października 2008 r., otrzymywała dopłaty do honorowanych przez przewoźnika uprawnień pasażerów/konsumentów. Należność otrzymana od Gminy nie jest wynagrodzeniem za świadczone przez Spółkę usługi, gdyż usługi przewozu świadczone są na rzecz pasażerów. Stosunek prawny wynikający z ww. umów powoduje, że ostatecznym beneficjentem jest społeczeństwo (grupy uprawnione do ulg i zwolnień korzystające z przewozów miejskich). Otrzymane dopłaty nie mają wpływu na cenę biletu, czyli na cenę usługi, stanowią dofinansowanie ogólnych kosztów działalności Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zwrot utraconych wpływów, z tytułu ulg wprowadzonych "ustawami" Rady Miejskiej, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy taryfa opłat oraz ulgi i zwolnienia uchwalane są przez Radę Miejską w drodze uchwał, a wysokość dopłaty ustalona była w zależności od możliwości finansowych Gminy i nie miała wpływu na wysokość ceny usługi.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane dopłaty z tytułu utraconych wpływów nie stanowią wynagrodzenia za świadczone usługi publiczne, a tym samym nie stanowią obrotu podlegającego podatkowi od towarów i usług.

Po powołaniu treści art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) Spółka wskazała, iż nie podlegają opodatkowaniu należność z tytułu wyrównania utraconych wpływów wynikających z konieczności honorowania i stosowania uprawnień do ulgowych i bezpłatnych przejazdów. Ponownie stwierdziła, że otrzymane należności nie miały żadnego wpływu na ceny biletów, ustalonych przez Radę Miejską w drodze uchwały. Zauważyła, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyści o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy "zobowiązanej", a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za świadczenie. Istotą otrzymania zwrotu utraconych wpływów z tytułu stosowania uprawnień do bezpłatnych przejazdów jest zwrot kosztów stosowania przez przewoźnika uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów zbiorową komunikacją miejską, nie jest więc obrotem ogólna dopłata niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usług. Należności z tytułu bezpłatnych przewozów nie można przyporządkować konkretnemu biletowi, gdyż wynika to ze statystycznych wyliczeń dotyczących grupy uprawnionych pasażerów.

Spółka wskazała, iż z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podniosła, iż należność (dopłata) otrzymana od Gminy nie stanowi w żadnym wypadku wynagrodzenia za świadczone usługi. Pomiędzy Spółką a Gminą istnieje wprawdzie stosunek prawny (umowa), jednakże w rozumieniu tego stosunku bezpośrednim i ostatecznym beneficjentem jest społeczeństwo korzystające z usług transportowych. W tym przypadku umowę należy traktować jedynie jako akt określający i definiujący określone instytucje prawne, konieczne do ukształtowania współpracy pomiędzy stronami.

Stwierdziła, że powyższe stanowisko jest tożsame z interpretacjami indywidualnymi wydanymi przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (sygn. akt IPTPP2/443-52/12-2/JS i IPTPP1/443-357/12-2/MG).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z regulacją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do postanowień art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika, iż w sytuacji gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, to dofinansowanie to stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub usługi.

Dla uznania dotacji za element zwiększający obrót istotne jest ustalenie, czy ma ona na celu sfinansowanie lub dofinansowanie konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu tym podatkiem, mające na celu np. dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie stanowią obrotu w rozumieniu ww. przepisu, czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne jest spółką prawa handlowego, w której 100% udziałów posiada Gmina. Działalnością statutową Spółki jest "zaspokajanie zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty mieszkańców w zakresie transportu zbiorowego oraz przewozu osób niepełnosprawnych". Wykonywanie tych zadań prowadzone jest w oparciu o umowy, w których przewidziano, iż Gmina zapewnia dopłaty do biletów ulgowych i zapłatę za osoby podróżujące bezpłatnie w ramach przyznanych przez Radę Miejską uprawnień, a także pokrycie zwrotu utraconych wpływów z tytułu stosowania cen biletów ustalonych przez Radę Miejską. Ostateczne ustalenie wielkości dopłat uzależnione było od możliwości finansowych Gminy. Zgodnie z umowami, dopłaty przekazywane były w ratach miesięcznych na podstawie faktur VAT wystawianych przez Spółkę. Ceny biletów i odpłatność za przewóz osób niepełnosprawnych obowiązujące przy wykonaniu usług na terenie Gminy ustala Rada Miasta w formie uchwały. Stosowną uchwałą ustala również dla różnych grup społecznych odpowiednie uprawnienia do ulgowych i bezpłatnych przewozów komunikacją miejską. Przychody z tytułu "sprzedaży biletów i przewozu osób niepełnosprawnych" nie rekompensują Spółce kosztów prowadzonej działalności przewozowej. W związku z tym, iż Spółka stosuje uprawnienia do bezpłatnych i ulgowych przejazdów w zbiorowej komunikacji miejskiej, przysługujących pasażerom na podstawie uchwał Rady Miejskiej, zgodnie z umowami z dnia 1 sierpnia 2006 r. i 1 października 2008 r., otrzymywała dopłaty do honorowanych przez przewoźnika uprawnień pasażerów/konsumentów. Należność otrzymana od Gminy nie jest wynagrodzeniem za świadczone przez Spółkę usługi, gdyż usługi przewozu świadczone są na rzecz pasażerów. Otrzymane dopłaty nie mają wpływu na cenę biletu, czyli na cenę usługi, lecz stanowią dofinansowanie ogólnych kosztów działalności Spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro otrzymywane przez Spółkę dopłaty z tytułu stosowanych ulg przy wykonywaniu usług przewozu nie mają wpływu na cenę świadczonych usług (biletu), to nie zwiększają obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy i w rezultacie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.