ITPP2/443-218/13/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2013 r. (data wpływu 8 marca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 16 maja 2013 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna - jest prawidłowe.

W dniu 8 marca 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 16 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania czynności darowizny przedsiębiorstwa na rzecz syna oraz obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W związku ze zbliżającym się wiekiem emerytalnym zamierza Pani zakończyć działalność gospodarczą i przekazać firmę synowi, na podstawie umowy darowizny (bez aktu notarialnego), bowiem nieruchomość - lokal użytkowy ma - ma zostać nadal własnością rodziców. Firmę stanowi placówka handlu detalicznego. Przedmiotem darowizny będą: towary, wyposażenie, środki trwałe, oznaczenie indywidualizujące (logo). Ponadto obdarowany przejmie dotychczasowy personel pracowniczy, a działalność będzie prowadzona w tym samym miejscu i zakresie, wobec czego nastąpi pełna i całkowita kontynuacja dotychczasowej działalności. Na dzień dokonania darowizny, firma nadal będzie stanowiła przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy - Kodeks cywilny.

W związku z powyższym, w uzupełnieniu wniosku, zadano następujące pytanie:

Czy zbycie przedsiębiorstwa w formie darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie przedsiębiorstwa w formie darowizny nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Wskazała Pani, że pojęcie "przeniesienie własności" rozumie się w sposób zbliżony do terminu dostawy towaru w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy. Zbycie obejmuje wszystkie czynności, gdzie następuje przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel i tym samym obejmuje darowiznę przedsiębiorstwa. Z art. 6 pkt 1 ustawy wynika, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego części. Zgodnie z art. 55¹ k.c., przedsiębiorstwem jest zorganizowany zespół składników przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Stwierdziła Pani, że w niniejszej sprawie przekazanie przedsiębiorstwa w formie darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Stosownie do brzmienia art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 str. 1 z późn. zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

W świetle art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Należy zauważyć, że użyte w ww. przepisie określenie "w szczególności" wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, nie wymienione w tym artykule, a z drugiej brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

W myśl zapisów art. 55² ustawy - Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Z powyższych przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Istotne jest by w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy składnikami, tak aby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Należy zaznaczyć, iż wyłączenie ze zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa powoduje, że ma do czynienia ze sprzedażą sumy składników przedsiębiorstwa, a nie ze zbyciem przedsiębiorstwa. Natomiast w przypadku wyłączenia ze zbycia składników przedsiębiorstwa nie mających istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, to taka czynność będzie na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uważana za sprzedaż przedsiębiorstwa, mimo iż nie obejmuje ona wszystkich składników przedsiębiorstwa.

W myśl art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Jak stanowi art. 888 § 1 ww. ustawy, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż umowa darowizny należy do umów cywilnoprawnych przenoszących prawo własności na nabywcę określonych towarów (rzeczy).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że zamierza Pani zakończyć działalność gospodarczą i przekazać firmę synowi, na podstawie umowy darowizny (bez aktu notarialnego), bowiem nieruchomość - lokal użytkowy - ma zostać nadal własnością rodziców. Firmę stanowi placówka handlu detalicznego. Przedmiotem darowizny będą: towary, wyposażenie, środki trwałe, oznaczenie indywidualizujące (logo). Ponadto obdarowany przejmie dotychczasowy personel pracowniczy, a działalność będzie prowadzona w tym samym miejscu i zakresie, wobec czego nastąpi pełna i całkowita kontynuacja dotychczasowej działalności. Na dzień dokonania darowizny, firma będzie stanowiła przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy - Kodeks cywilny.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że jeżeli w chwili przekazania - jak wskazano we wniosku - ww. przedmiot zbycia stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie wskazać należy, iż definitywnej oceny przedmiotu czynności prawnej dokonuje sam podatnik, który jest w pełni zorientowany, czy zbywane w ramach tej czynności składniki stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu przytoczonych przepisów Kodeksu cywilnego.

Podkreślenia wymaga fakt, że analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska, czy przedmiotowa transakcja stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu prawa cywilnego, a fakt ten przyjęto jako element zdarzenia przyszłego.

Ponadto należy zaznaczyć, iż niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, iż w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Końcowo informuje się, że w kwestii obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego przez obdarowanego, wydano postanowienie nr ITPB1/415-305b/13/AD, ITPB2/436-39/13/DSZ, ITPP2/443-218b/13/AW.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.