ITPP2/443-1712/11/14-S/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 631/12 (data wpływu prawomocnego wyroku 17 marca 2014 r.) - stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2011 r. (data wpływu 8 grudnia 2011 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług szacowania szkód wykonywanych na rzecz zakładów ubezpieczeń a w szczególności oględzin uszkodzonego mienia, opisu miejsca zdarzenia, zaistniałej szkody, wykonania opinii technicznych dotyczących ustalenia przyczyn, skutków i rozmiarów szkody, sporządzenia dokumentacji z miejsca powstania szkód (fotograficznej, opisowej) - jest prawidłowe.

W dniu 8 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług szacowania szkód wykonywanych na rzecz zakładów ubezpieczeń a w szczególności oględzin uszkodzonego mienia, opisu miejsca zdarzenia, zaistniałej szkody, wykonania opinii technicznych dotyczących ustalenia przyczyn, skutków i rozmiarów szkody, sporządzenia dokumentacji z miejsca powstania szkód (fotograficznej, opisowej).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą jako osoba fizyczna od dnia 11 sierpnia 2010 r. i od tego czasu jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Głównym przedmiotem działalności jest działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat - PKWIU 66.21.10. W ramach tej usługi dokonuje Pan oględzin uszkodzonego mienia, opisuje miejsca zdarzenia, zaistniałej szkody, sporządza opinię techniczną dotyczącą ustalenia przyczyn, skutków i rozmiarów szkody, sporządza dokumentację z miejsca powstania szkód (fotograficzną, opisową).

Informacje z przeprowadzonych czynności dla ubezpieczyciela przedstawiane są w postaci oceny technicznej zawierającej zakres uszkodzeń mienia, określenie wysokości roszczeń poprzez wykonanie kalkulacji kosztów napraw pojazdów, określenie wysokości pozostałości w przypadku tzw. szkód całkowitych, bądź też opinii o powstałym zdarzeniu związanym z kolizją lub wypadkiem.

Powyższe czynności wykonuje Pan w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń bezpośrednio na podstawie podpisanej umowy lub za pośrednictwem innego zleceniobiorcy, na podstawie pełnomocnictwa substytucyjnego w trybie przepisu art. 106 k.c., tym samym jest to umocowanie do działania w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jaką stawkę podatku od towarów i usług należy zastosować do świadczonych przez Pana usług w zakresie szacowania szkód na rzecz zakładów ubezpieczeń a w szczególności oględzin uszkodzonego mienia, opisu miejsca zdarzenia, zaistniałej szkody, wykonania opinii technicznych dotyczących ustalenia przyczyn, skutków i rozmiarów szkody, sporządzenia dokumentacji z miejsca powstania szkód (fotograficznej, opisowej).

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wymienione w pytaniu będą od dnia 1 stycznia 2011 r., tj. po zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, w dalszym ciągu korzystały ze zwolnienia.

Wskazał Pan, iż nowelizacja ustawy o VAT polegająca na likwidacji załącznika nr 4 i przeniesieniu jego treści do ustawy oraz odstąpienie od identyfikacji usług zwolnionych od podatku przy pomocy klasyfikacji statystycznych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi dotyczącymi usług ubezpieczeniowych.

Artykuł 135 pkt 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej zwalnia od podatku transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Wskazał Pan, iż zwolnienie usług ubezpieczeniowych i finansowych nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi, co zostało wielokrotnie potwierdzone w interpretacjach podatkowych. Oznacza to, że nie ma przeszkód, aby zwolnieniem był objęty podmiot inny niż zakład ubezpieczeń, jeżeli podmiot ten świadczy usługi w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń bezpośrednio lub za pośrednictwem innego zleceniobiorcy na podstawie posiadanego pełnomocnictwa substytucyjnego w trybie art. 106 k.c.- zgodnie z ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.).

Ustawodawca wymieniając usługi zwolnione od podatku w art. 43 ust. 1 pkt 37 wymienił usługi ubezpieczeniowe, nie podał jednak ich definicji. W Pana ocenie, oznacza to konieczność dokonania wykładni tego pojada w oparciu o reguły interpretacyjne przyjęte w nauce prawa i orzecznictwie sądów (czyli w treści samej ustawy, następnie w aktach prawnych dotyczących prawa podatkowego, następnie w aktach regulujących daną dziedzinę życia i na końcu w języku potocznym). Definicję usługi ubezpieczeniowej wobec tego należy ustalić na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji "usługi ubezpieczeniowej", Pana zdaniem, należy odwołać się do samej ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Artykuł 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej zawiera opis czynności ubezpieczeniowych, wśród których również została wymieniona ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych, ustalenie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, ustalenie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań, ustalenie wartości przedmiotu ubezpieczenia, czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszaniu skutków wypadków ubezpieczeniowych.

W art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca rozszerzył zwolnienie od podatku (określone w art. 43 pkt 37 ustawy) do świadczenia usług stanowiących element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej, o ile nie jest to element usług pośrednictwa, czynność ścigania długów, doradztwa oraz usług w zakresie leasingu.

Likwidacja szkody i czynności z tym związane niewątpliwie stanowią odrębną całość usługi ubezpieczeniowej. Działania, począwszy od zgłoszenia szkody, zbadania jej przebiegu i rozmiaru po realizację świadczenia ubezpieczeniowego lub jego odmowie, mieszczą się w działalności ubezpieczeniowej i prowadzą do wypełnienia właściwej umowy ubezpieczeniowej w sytuacji wystąpienia zdarzenia objętego tą umową.

Ponadto stwierdził Pan, że ograniczenie zwolnienia od podatku od towarów i usług w zakresie likwidacji szkód tylko do usług świadczonych przez zakład ubezpieczeń prowadziłoby do zaburzenia konkurencji. Część usług byłaby bowiem zwolniona, a część nie, w zależności kto wykonuje samą usługę. Zgodnie z art. 3 pkt 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zakład ubezpieczeń może zlecić wykonanie niektórych czynności innym podmiotom, co stałoby się nieracjonalne stwarzając zwiększone koszty.

Kłóciłoby się to również z wykładnią art. 135 pkt 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazującą na wyłącznie przedmiotowy zakres zwolnienia.

W Pana ocenie, mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, usługi likwidacji szkód będą korzystały od dnia 1 stycznia 2011 r. ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W interpretacji indywidualnej z dnia 21 lutego 2012 r. znak ITPP2/443-1712/11/AK oceniono stanowisko Wnioskodawcy jako nieprawidłowe.

Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, złożył Pan skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 631/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację stwierdzając, że nie może być wykonana. Wskazał, że kwestia opodatkowania świadczonych na rzecz zakładów ubezpieczeń przez podwykonawców usług likwidacji szkód była już przedmiotem rozważań sądów administracyjnych. Sąd w pełni podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone m.in. w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 1228/11 z dnia 20 grudnia 2011 r. oraz sygn. akt I SA/Łd 1626/11 z dnia 27 lutego 2012 r., zgodnie z którym zlecone podmiotowi zewnętrznemu czynności likwidacji szkód powinny być zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, o ile nie podlegają wyłączeniem określonym w kolejnych ustępach wskazanego przepisu (art. 43 ust. 14 i ust. 15 ustawy o VAT).

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, ze wykonywane przez Skarżącego czynności, o których mowa we wniosku mogą być traktowane jako pewna, dająca się wyodrębnić całość. Równocześnie jest oczywiste, że każda z tych czynności odrębnie i wszystkie razem są niewątpliwie właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest bowiem ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody i wysokości świadczenia. Ponadto, zdaniem Sądu, usługą charakterystyczną dla działalności ubezpieczeniowej jest nie tylko zawieranie umów ubezpieczenia i ustalanie składek, ale również likwidacja szkody oraz ustalanie wysokości szkód i rozmiarów odszkodowania, wobec czego w razie zlecenia przez ubezpieczyciela wykonywania usług likwidacyjnych zewnętrznemu podmiotowi, usługa taka powinna być niewątpliwie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Sąd wskazał, że na podstawie szczegółowo przedstawionego stanu faktycznego sprawy, charakter świadczonych usług przemawia jednocześnie za tym, że usługi te nie podlegają wyłączeniu z przedmiotowego zwolnienia na mocy art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, eliminującego z jego zakresu usługi cząstkowe będące czynnościami ściągania długów, w tym factoringu, usługami doradztwa czy usługami w zakresie leasingu. Z tych samych względów do świadczonych przez Skarżącego usług nie może mieć także zastosowanie wyłącznie z art. 43 ust. 14 ustawy. W przedmiotowej sprawie usługą główną w stosunku do wykonywanych przez Pana usług jest usługa ubezpieczeniowa. Stosownie do art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.), pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia. Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych. Tym samym, skoro wyraźnie Pan zaznaczył we wniosku, że świadczy swoje usługi wyłącznie na rzecz zakładów ubezpieczeń, to usługi te nie podlegają opodatkowaniu.

W skardze kasacyjnej z dnia 26 września 2012 r. tutejszy organ zakwestionował stanowisko sądu I instancji. Wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. sygn. akt I FSK 1647/12 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę.

W dniu 17 marca 2014 r. wpłynął do tutejszego organu prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 631/12.

W wyniku ponownej analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w związku z przepisem art. 153 ww. ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, stanowiącym, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 sierpnia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 631/12 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.