ITPP2/443-1630/14/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 listopada 2014 r. (data wpływu 1 grudnia 2014 r.), uzupełnionym w dniach 23 stycznia 2015 r. oraz 2 lutego 2015 r. (daty wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w pełnej kwocie wynikającej z faktur dokumentujących wydatki poniesione na przejazdy autostradą oraz paliwo do napędów samochodów osobowych, prezentowanych na wystawach/targach i wykorzystywanych w celu przeprowadzania jazd testowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniach 23 stycznia oraz 2 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w pełnej kwocie wynikającej z faktur dokumentujących wydatki poniesione na przejazdy autostradą oraz paliwo do napędów samochodów osobowych, prezentowanych na wystawach/targach i wykorzystywanych w celu przeprowadzania jazd testowych.

We wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż samochodów nowych i używanych, części oraz usługi serwisowe (sprzedaż opodatkowana). Spółka prowadzi promocyjną sprzedaż samochodów biorąc udział w targach, prezentacjach i wystawach, podczas których wystawia zarówno własne samochody, jak i wynajęte na podstawie umowy użyczenia podpisanej z centralą M. Sp. z o.o. Przedmiotem umowy jest nieodpłatne użyczenie samochodów, które wykorzystywane są w celu przeprowadzenia jazd testowych, co stanowi treść umowy.

W związku z transportem ww. samochodów Spółka ponosi koszty paliwa, przejazdu autostradą oraz koszty delegacji. Są to samochody osobowe przeznaczone wyłącznie do działalności opodatkowanej. Samochody te nie są przewożone lawetą - "przywożone są przez pracowników na kołach z W".

Samochody użyczane są na czas ściśle określony (od 3 do 40 dni) i wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, tzn. nie są używane przez pracowników w celach prywatnych. Przepisy art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie dotyczą tych pojazdów.

Przedmiotem wniosku jest zarówno kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na przejazdy autostradą oraz paliwo wykorzystywane do napędu samochodów osobowych, użytkowanych na podstawie umowy użyczenia zawartej z ww. sp. z o.o. w związku z przemieszczeniem tych pojazdów ("na kołach") z W. (z Centrali) do siedziby Spółki lub bezpośrednio do miejsca, gdzie odbywają się wystawy/targi, jak również kwestia prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabycia paliwa do napędu tych pojazdów w celu odbycia jazd testowych przez klientów podczas targóww.ystaw lub prezentacji.

Spółka nie określiła zasad użytkowania ww. samochodów, ponieważ są one użyczane na czas krótki, określony (od 3 do 40 dni) oraz w ściśle określonym celu, tzn. przeprowadzenia jazd testowych. Istnieje nadzór nad używaniem tych pojazdów, gdyż w celu zarachowania do kosztów uzyskania przychodów prowadzona jest ewidencja przebiegu pojazdu. Przedmiotowe samochody w godzinach oraz po godzinach pracy garażowane są w miejscu, gdzie znajduje się siedziba, oddział firmy lub miejsce targów bądź wystawy.

W związku z powyższym opisem, w uzupełnieniu wniosku, zadano następujące pytania.

* Czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT od wymienionych kosztów (przejazd autostradą i paliwo).

* Czy Spółka ma obowiązek zgłoszenia samochodów w deklaracji VAT-26 i w związku z tym prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawionym w uzupełnieniu wniosku, ma prawo do odliczenia podatku VAT od wymienionych wydatków w całości (100%) pomimo, że nie dokonała zgłoszenia samochodów do urzędu skarbowego na druku VAT-26 i nie zaprowadziła dla nich ewidencji przebiegu pojazdu, ponieważ samochody zostały użyczone na krótki i ściśle określony czas oraz wykorzystywane są do działalności gospodarczej oraz opodatkowanej.

Według Spółki, nie ma znaczenia, czy samochody przewożone są lawetą czy "na kołach", ponieważ do rozliczenia przedstawiona byłaby faktura dotycząca zakupu paliwa oraz paragony dotyczące przejazdu autostradą. Ponadto, nie ma znaczenia, czy faktura za paliwo dotyczy kosztów transportu czy użytkowania samochodów podczas targów, wystaw czy prezentacji. W związku z powyższym przeznaczeniem samochodów paliwo zużywa się na skutek przejazdów do miejsca wystawy oraz targów, czy w związku z testowaniem przez klientów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie ust. 2 pkt 1 lit. a ww. artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Według art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Stosownie do zapisu ust. 2 tego artykułu, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

W myśl ust. 3 ww. artykułu, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

Stosownie do art. 2 pkt 34 cyt. ustawy, przez pojazdy samochodowe, rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), użyte w ustawie określenie pojazd samochodowy oznacza pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

W świetle pkt 40 ww. artykułu, określenie samochód osobowy oznacza - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu.

Według art. 86a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

W myśl art. 86a ust. 5 ustawy, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

Użycie wyrazu "wyłącznie" w art. 86a ust. 5 ustawy wskazuje, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy są wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów (np. jazd próbnych, użytku służbowego podatnika itp.). Zatem w odniesieniu do pojazdu, który np. jest przeznaczony do odprzedaży, ale przed sprzedażą jest nim wykonywana jazda próbna, nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji. Ewidencja dla tego rodzaju pojazdów (jeśli jest to pojazd obiektywnie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej) musi być prowadzona i powinna zawierać powyżej wskazane elementy.

Przywołane przepisy wprowadzają ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do "użytku mieszanego", tj. wykorzystywanych zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego.

Wyłączenia z ograniczenia w odliczeniu podatku zawiera art. 86a ust. 3 ustawy. Według tego przepisu, skorzystanie z prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi umożliwia spełnienie warunku:

* wykorzystywania samochodów przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej (pkt 1 lit. a),

* pojazdy samochodowe są konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie (pkt 1 lit. b);

* przeznaczenia towarów montowanych w pojazdach samochodowych i związanych z nimi usług montażu, napraw i konserwacji, wskazującego obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (pkt 2).

Przepis art. 86a ust. 4 ustawy stanowi doprecyzowanie ust. 3 pkt 1 lit. a ww. artykułu i określa warunki, jakie muszą być spełnione, aby pojazdy były uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Pierwszy z tych warunków (pkt 1) należy odnieść do pojazdów, których konstrukcja umożliwia ich wykorzystywanie zarówno do użytku prywatnego, jak i w działalności gospodarczej (np. samochody osobowe). W związku z tym, że nie można obiektywnie stwierdzić (poza pewnymi zupełnie wyjątkowymi sytuacjami), że taki samochód wykorzystywany jest przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej, ustawodawca określił dodatkowe wymogi, których spełnienie umożliwi podatnikowi udowodnienie, że samochód nie jest wykorzystywany na cele prywatne. Takim wymogiem jest m.in. prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (ust. 4 pkt 1). Ustawodawca przewidział przy tym przypadki, w których nie ma konieczności prowadzenia ww. ewidencji (ust. 5). Obowiązek prowadzenia ewidencji został wyłączony m.in. w przypadku wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do jednej z następujących czynności stanowiących przedmiot działalności gospodarczej podatnika: odprzedaży pojazdu, oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu, itp.

Drugi z warunków należy z kolei odnieść do pojazdów samochodowych, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Te pojazdy zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 86a ust. 9 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 6 ustawy, ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności.

W myśl ust. 7 tegoż artykułu, ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:

Na podstawie art. 86a ust. 8 ustawy, w przypadku gdy pojazd samochodowy jest udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis, o którym mowa w ust. 7 pkt 4:

W myśl ust. 9 przywołanego artykułu, do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:

- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami (ust. 12 analizowanego artykułu).

W myśl ust. 13 tegoż artykułu, w przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia.

Zgodnie z § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. z 2013 r. poz. 1485), faktura dokumentująca przejazd autostradą płatną lub przejazd na odległość nie mniejszą niż 50 km, wystawiana w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami, powinna zawierać:

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312), obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

Jak wynika z regulacji ust. 2 tego artykułu, przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej.

Według ust. 3 ww. artykułu, dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa w ust. 1 pkt 2, są określane na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że skoro - jak wskazano we wniosku - Spółka nie określiła zasad użytkowania opisanych we wniosku samochodów osobowych, nie dokonała ich zgłoszenia na druku VAT-26 do urzędu skarbowego i nie zaprowadziła dla nich ewidencji przebiegu pojazdu, przysługuje jej prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego z tytułu wydatków dotyczących przejazdów autostradą.

Jak bowiem wskazuje brzmienie powołanych wyżej regulacji prawnych, w odniesieniu do wydatków związanych z samochodami osobowymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu, jeśli samochody te przeznaczone są wyłącznie do odprzedaży lub oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu (dzierżawy, leasingu lub umowy o podobnym charakterze).

Podkreślenia wymaga również, że samo prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, w przypadku gdy pojazd jest wykorzystywany do innych celów niż wynajem lub odprzedaż nie uprawnia podatnika do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi pojazdami, bowiem istotnym w tej sytuacji jest fakt, czy istnieją okoliczności obiektywnie potwierdzające brak wykorzystania tych pojazdów do użytku prywatnego. Wówczas fakt wykorzystania samochodów wyłącznie do działalności gospodarczej musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych poprzez określenie reguł wykluczających użytek prywatny samochodu.

Kluczową rolę w rozwiązaniu przedstawionego problemu odgrywa przepis art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług w związku z ust. 4 pkt 1 tego artykułu. Z treści tych regulacji wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Dla możliwości odliczenia pełnej kwoty podatku, fakt wykorzystywania ich wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. Aby przysługiwało odliczenie podatku w pełnej kwocie, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach ich używania, musi wykluczać ich użycie do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

Prowadzenie ewidencji przebiegu tych pojazdów jest warunkiem koniecznym do uzyskania prawa do odliczenia 100% podatku naliczonego związanego z eksploatacją tych pojazdów. Warunek ten wynika wprost z uregulowań zawartych w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Ponadto, ustawodawca ściśle określił sposób prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów. Zobowiązał również podatników do poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o tych pojazdach, w terminie 7 dni, do dnia poniesienia pierwszego wydatku.

Przepisy ustawy nie określają, w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyeliminowanie użytku prywatnego używanych w nim pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów. Przy czym użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych.

Ponadto, należy zwrócić uwagę na orzeczenie TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W świetle powyższego należy zatem stwierdzić, że Spółce - wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku - nie przysługuje prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego od ww. wydatków bez prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzającej ich wykorzystanie wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej i bez złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o tych pojazdach, ale przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego, o ile nie zaistniały wyłączenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. Bez znaczenia dla powyższego rozstrzygnięcia pozostaje to, że pojazdy zostały użyczone na krótki, ściśle określony czas oraz fakt prowadzenia "ewidencji przebiegu w celu zarachowania do kosztów uzyskania przychodów".

Z uwagi na brak możliwości uznania, że przedmiotowe pojazdy są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, oraz fakt iż są to samochody osobowe, Spółce - w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - do dnia 30 czerwca 2015 r. nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanego paliwa do napędu tych samochodów zarówno w celu przemieszenia ich z centrali do miejsca przeznaczenia, jak i w celu odbycia jazd testowych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.