ITPP2/443-1551/12/AD - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług prowadzenia punktu nieodpłatnej wymiany książek przy wykorzystaniu pomieszczeń sklepu podatnika.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2012 r. (data wpływu 24 grudnia 2012 r.), uzupełnionym w dniach 14 stycznia i 21 marca 2013 r. (daty wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnie świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 grudnia 2012 r. został złożony wniosek, przekazany, zgodnie z właściwością, przez Naczelnika Urzędu Skarbowego, uzupełniony w dniach 14 stycznia i 21 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnie świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniach, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży art. papierniczych. Jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Dzierżawi sklep o pow. ok. 40 m². Część sklepu przeznaczyła na "wymienialnię" książek, tzn. "k.". Czynność ta polega na tym, że klienci przynoszą niepotrzebne, używane książki z domu i zabierają inne, które przyniósł ktoś wcześniej. Ponieważ sytuacja finansowa jest coraz gorsza traktuje Pani to jako dodatkową formę reklamy sklepu. Klient przychodząc przynosi książkę i jednocześnie nabywa towar dla swoich celów. Stwierdzenie, iż wymianę książek traktuje Pani jako reklamę sklepu wynika głównie z zainteresowania, jakie zaobserwowała w środowisku lokalnym w jakim pracuje. Informacja o bezpłatnej wymianie książek rozchodzi się głównie "pocztą pantoflową". Nie rozdawała Pani nigdy ulotek, ani też nie ogłaszała w gazetach reklam dotyczących Pani działalności, nie korzystała z innych form reklamy. Zauważyła Pani wzrost osób (studenci, ludzie starsi z pobliskiego Domu Starców) odwiedzających sklep, jednak częściej są to ludzie chcący podzielić się książką, historią z życia, poszukać dla siebie interesującej lektury. Nie są to potencjalni klienci, zainteresowani kupnem art. biurowych, papierniczych. Sklep nabrał przyjaznego wizerunku. "Wymienialnia" integruje osiedlową społeczność. Nie znajduje się w centrum miasta zatem nie sądzi Pani aby ilość "użytkowników" wzrosła. Nie może przeznaczyć więcej regałów na książki, ponieważ podstawą działalności firmy jest sprzedaż artykułów papierniczych. Od 1987 r. sklep znajduje się w tym samym miejscu. Jest Pani zakorzeniona w społeczność lokalną i w ten sposób wspiera wszelką aktywność.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prowadzona dodatkowa działalność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność wymienialni jest całkowicie non profit i z tego tytułu nie powinno się płacić podatku, ponieważ nie przynosi ona żadnych dochodów. Dochody uzyskuje Pani w związku z prowadzeniem sprzedaży artykułów papierniczych i biurowych. Nie pobiera Pani za wymianę książek opłat oraz nie ponosi kosztów w związku z przeznaczeniem części sklepu na zbiory książkowe. Działalność "wymienialna" jako dodatek do Pani sklepu jest wypełnieniem części powierzchni wolnej od asortymentu sklepu. Uważa Pani, że nie powinna ponosić żadnych opłat związanych z podatkami. "Wymienialnia" istnieje już od kilku miesięcy i zauważyła Pani, że przychodzi więcej klientów do sklepu. Chciałaby Pani utrzymać taką formę reklamy, a jednocześnie nie ponosić żadnych kosztów z tytułu wymiany książek, ponieważ odbywa się ona na zasadzie dobrej woli Pani i klientów przynoszących bezpłatnie niepotrzebne książki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się - w myśl dyspozycji art. 7 ust. 1 ww. ustawy - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 - w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Analizując treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Pojęcie "działalność gospodarcza" zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy wskazać, że kwestia nieodpłanego świadczenia usług była przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-258/95 pomiędzy Julius Filibeck Sönhne GmbH Co. KG a Finanzamt Neustadt (Niemcy), a także zapadłych na jego kanwie wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 1589/07) oraz z dnia 23 marca 2010 r. (sygn. akt I FSK 326/09), w którym zaakcentowano, iż dla prawidłowego ustalenia opodatkowania nieodpłatnej usługi ma znaczenie, kto uzyskuje dominującą korzyść z tego tytułu.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży art. papierniczych. Część sklepu, który dzierżawi, przeznaczyła na "wymienialnię" książek. Czynność ta polega na tym, że klienci przynoszą niepotrzebne, używane książki z domu i zabierają inne, które przyniósł ktoś wcześniej. Klient przychodząc przynosi książkę i jednocześnie nabywa towar dla swoich celów. Nie rozdawała Pani nigdy ulotek, ani też nie ogłaszała w gazetach reklam dotyczących Pani działalności, nie korzystała z innych form reklamy. Zauważyła Pani wzrost osób (studenci, ludzie starsi z pobliskiego Domu Starców) odwiedzających sklep, jednak częściej są to ludzie chcący podzielić się książką, historią z życia, poszukać dla siebie interesującej lektury. Nie są to potencjalni klienci, zainteresowani kupnem art. biurowych, papierniczych. Sklep nie znajduje się w centrum miasta, a zatem nie sądzi Pani, aby ilość "użytkowników" wzrosła. Nie może przeznaczyć więcej regałów na książki, gdyż podstawą działalności firmy jest sprzedaż artykułów papierniczych.

Mając na uwadze powyższe jak również obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że umożliwienie klientom wymiany książek przy wykorzystaniu regałów ustawionych przez Panią w prowadzonym sklepie stanowi usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pomimo, że usługi te świadczy Pani nieodpłatnie, to ze względu na brak związku pomiędzy tymi usługami a osiąganymi obrotami (nie osiąga Pani żadnych dochodów, nie dokonuje reklamy sklepu, jako firmy prowadzącej sprzedaż art. papierniczych i biurowych - co wynika z Pani sformułowania, iż osoby korzystające z wymienialni książek nie są potencjalnymi klientami, zainteresowanymi kupnem artykułów biurowych i papieru) należy stwierdzić, iż służą one do celów innych niż działalność gospodarcza prowadzona przez Panią. Wobec powyższego należy je traktować jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.