ITPP2/443-1311a/10/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. z 2005 r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2010 r. (data wpływu 27 grudnia 2010 r.), uzupełnionym w dniach 1 i 11 marca 2011 r. (daty wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za obrót zaliczek wnoszonych przez najemców za dostawę mediów - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 grudnia 2010 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 1 i 11 marca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za obrót zaliczek wnoszonych przez najemców za dostawę mediów.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zakład, będący zakładem budżetowym Gminy, prowadzi działalność m.in. w zakresie gospodarki mieszkaniowej (administruje gminnym zasobem mieszkaniowym). Jest podatnikiem VAT czynnym, wykonującym czynności opodatkowane i zwolnione. Członkiem wspólnot mieszkaniowych jest Gmina, która nie jest jej 100% członkiem. Lokale są wynajmowane na podstawie umów zawartych między Zakładem, działającym w imieniu Gminy, a najemcami. W umowach tych określono wysokość czynszu, jak i wysokość opłat za media. Umowy przewidują po stronie wynajmującego obowiązek zapewnienia najemcy świadczeń związanych z dostawą wody, centralnego ogrzewania i odprowadzania ścieków. W ramach prowadzonej działalności Zakład wnosi w imieniu mieszkańców (najemców mieszkań komunalnych) zaliczki do wspólnot mieszkaniowych z tytułu:

* kosztów zarządu nieruchomością wspólną;

* kosztów wody, ścieków, centralnego ogrzewania (mediów dostarczanych bezpośrednio do poszczególnych lokali mieszkalnych).

Zaliczki są wnoszone na podstawie rachunków wystawianych przez wspólnoty. Zakład obciąża najemców równowartością ww. zaliczek, które po zakończeniu roku podlegają rozliczeniu.

Stroną umów o dostawę mediów jest wspólnota mieszkaniowa, natomiast Zakład występuje w roli dostawcy. Za wykonane w tym zakresie usługi wystawia faktury VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zaliczki na pokrycie kosztów mediów, wnoszone przez najemców do Zakładu, należy traktować jako obrót (sprzedaż) w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym w uzupełnieniu wniosku, zaliczki na wodę, ścieki i centralne ogrzewanie, wnoszone przez mieszkańców, nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29, a jedynie partycypację w kosztach utrzymania lokali.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Z uwagi na fakt, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku złożonym w 2010 r., oceny prawnej tego stanowiska dokonuje się w oparciu o przepisy obowiązujące w 2010 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Świadczenie usług, na podstawie art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, stanowi każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (...).

Na podstawie art. 29 ust. 1 ww. ustawy, postawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (...).

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z powyższego przepisu wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Najem jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, co oznacza, iż odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zgodnie z art. 9 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.), w stosunkach najmu oprócz czynszu wynajmujący może pobierać jedynie opłaty niezależne od właściciela, a w wypadku innych tytułów prawnych uprawniających do używania lokalu, oprócz opłat za używanie lokalu, właściciel może pobierać jedynie opłaty niezależne od właściciela, z zastrzeżeniem ust. 6., z którego wynika, iż opłaty niezależne od właściciela mogą być pobierane przez właściciela tylko w wypadkach, gdy korzystający z lokalu nie ma zawartej umowy bezpośrednio z dostawcą mediów lub dostawcą usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o ochronie praw lokatorów (...) przez opłaty niezależne należy rozumieć opłaty za dostawę do lokali energii, gazu, wody oraz odbiór ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych.

Odnotowania wymaga fakt, iż Europejski Trybunał Sprawiedliwości, dla celów podatkowych, traktuje złożone działania podatnika, jako jednolitą całość. W orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96), Trybunał rozstrzygnął, iż przy świadczeniu usług obejmujących kilka części składowych należy stosować te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz środek do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

Z powyższego wynika, że jeżeli podatnik wykonuje więcej niż jedno świadczenie na rzecz klienta i są one ze sobą powiązane tak, że z ekonomicznego punktu widzenia tworzą jedną całość, którą jedynie sztucznie można byłoby podzielić, to te elementy lub świadczenia - dla celów podatku od towarów i usług - stanowią jedną usługę.

Uwzględniając treść regulacji art. 29 ust. 1 ustawy, należy zatem stwierdzić, że za podstawę opodatkowania uznaje się kwotę obrotu wynikającą z całości świadczenia pieniężnego pobieranego przez sprzedawcę towaru lub wykonawcę usługi od nabywcy, t.j. łącznie z kosztami dodatkowymi. Oznacza to, że w przypadku świadczenia usług podstawa opodatkowania obejmuje pobierane przez usługodawcę wynagrodzenie, także w tym zakresie, w którym obejmuje ono koszty dodatkowe.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Zakład jest podatnikiem VAT czynnym, wykonującym czynności opodatkowane i zwolnione. Prowadzi działalność m.in. w zakresie administrowania gminnym zasobem mieszkaniowym. Członkiem wspólnot mieszkaniowych jest Gmina. Działając w Jej imieniu Zakład zawiera umowy najmu lokali. W umowach tych określono wysokość czynszu i wysokość opłat za media. Umowy te przewidują po stronie wynajmującego, obowiązek zapewnienia najemcy świadczeń związanych z dostawą wody, centralnego ogrzewania i odprowadzania ścieków. Zakład wnosi w imieniu mieszkańców (najemców mieszkań komunalnych) zaliczki do wspólnot mieszkaniowych z tytułu:

* kosztów zarządu nieruchomością wspólną;

* kosztów wody, ścieków, centralnego ogrzewania (mediów dostarczanych bezpośrednio do poszczególnych lokali mieszkalnych).

Zaliczki są wnoszone na podstawie rachunków wystawianych przez wspólnoty. Zakład obciąża najemców równowartością ww. zaliczek, które po zakończeniu roku podlegają rozliczeniu.

Dostawa mediów odbywa się na podstawie umów zawieranych między wspólnotami mieszkaniowa a Zakładem, który występuje w roli dostawcy. Za wykonane w tym zakresie usługi wystawia faktury VAT.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro Zakład świadczy usługę główną w zakresie najmu lokali mieszkalnych, to koszty związane z dostarczaniem do tych lokali mediów, są ściśle związane z usługą główną, a tym samym stanowią element kalkulacyjny ceny usługi głównej. Opłaty za dostarczane media, w sytuacji gdy korzystający z lokali nie mają zawartych umów bezpośrednio z dostawcą, stanowią obrót, w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu świadczenia przez Zakład usług najmu. Odrębne potraktowanie dodatkowych kosztów, obciążających najemców, stanowiłoby bowiem sztuczne dzielenie usługi najmu, sprzeczne z brzmieniem art. 29 ust. 1, z którego wynika, iż obrotem jest cała kwota należna z tytuł sprzedaży. W efekcie nie można obciążać najemców równowartością zaliczek na poczet dostawy mediów w oderwaniu od świadczenia głównego, należnego Zakładowi z tytułu umowy najmu lokali. Tym samym traktowanie zaliczek za media, wnoszonych przez najemców, jako partycypacji w kosztach utrzymania lokali, nie jest prawidłowe.

Reasumując, wydatki za przedmiotowe media, stanowią wraz z czynszem obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu świadczenia przez Zakład usługi głównej (najmu).

Końcowo informuje się, iż kwestię dotyczącą ustalenia, czy przy wyliczaniu proporcji, w jakiej podatek naliczony podlega odliczeniu, należy uwzględniać obrót z tytułu zaliczek wnoszonych na poczet dostawy mediów, rozstrzygnięto w interpretacji indywidualnej znak ITPP2/443-1311b/10/EK.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Aleja Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.