ITPP2/443-119/09/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2009 r. (data wpływu 16 lutego 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 marca 2009 r. (data wpływu 31 marca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za prawo użytkowania wieczystego ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., które zostało przeniesione po tej dacie na kolejnego użytkownika - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 lutego 2009 r. złożono wniosek, uzupełniony pismem z dnia 26 marca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za prawo użytkowania wieczystego ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., które zostało przeniesione po tej dacie na kolejnego użytkownika.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przed dniem 1 maja 2004 r. na podstawie decyzji zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego na następnego właściciela i zdarzenie to ujawniono w księdze wieczystej. Zbycie prawa wieczystego użytkowania między dotychczasowym użytkownikiem, a nowym użytkownikiem nastąpiło w formie aktu notarialnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy należy opodatkować podatkiem od towarów i usług opłaty roczne za wieczyste użytkowanie gruntów ustanowione przed 1 maja 2004 r., a sprzedane w formie aktu notarialnego po 1 maja 2004 r. i ponoszone przez obecnego użytkownika.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty wnoszone z tytułu użytkowania wieczystego gruntów ustanowionego przed 1 maja 2004 r. nie podlegają podatkowi od towarów i usług. Natomiast opłaty wnoszone za użytkowanie wieczyste, które zostało zbyte następnemu podmiotowi po 1 maja 2004 r. w formie aktu notarialnego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Jak stanowi art. 7 ust. 1 przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Od dnia 1 grudnia 2008 r. obowiązuje znowelizowany art. 7 ust. 1 ustawy, w którym dodano pkt 6, zgodnie z którym przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste. Natomiast w myśl art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) nie przewidywała opodatkowania czynności oddania gruntów w użytkowanie wieczyste oraz opłat rocznych wnoszonych z tego tytułu.

Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Z regulacji zawartych w tej ustawie wynika, iż użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela. W świetle art. 233 ww. ustawy, użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Z następnych przepisów Kodeksu cywilnego (art. 234, 235 i 237) wynikają kolejne uprawnienia użytkownika wieczystego ukształtowane na wzór uprawnień właściciela. W wyniku ustanowienia prawa wieczystego użytkowania dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać tym gruntem jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. nad towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie ekonomiczne, a nie czysto cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru zawarta w art. 2 pkt 6 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje grunty, należy uznać, że oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie dokonane po dniu 1 maja 2004 r. stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Następnie po tej dacie, na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego nastąpiła zmiana użytkownika wieczystego, co zostało potwierdzone wpisem w księdze wieczystej.

W momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej regulacji prawnej tj. ustawy z dnia 11 marca 2004 r., przy czym bez znaczenia jest fakt, iż po tej dacie zmienił się korzystający z gruntu oddanego w wieczyste użytkowanie, gdyż istotnym jest fakt, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło przed datą 1 maja 2004 r.

Reasumując, opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., gdy czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie podlegają opodatkowaniu. Również opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania po sprzedaży wtórnej przedmiotowego prawa, dokonanej po 1 maja 2004 r., pobierane od kolejnych użytkowników wieczystych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.