ITPP2/443-1187/14/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 sierpnia 2014 r. (data wpływu 2 września 2014 r.), uzupełnionym w dniu 20 listopada 2014 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku przy sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 20 listopada 2014 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku naliczenia podatku przy sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W toku postępowania egzekucyjnego o sygnaturze k.m.... dokonał Pan zajęcia nieruchomości położonej w miejscowości G., dla której Sąd Rejonowy X Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w M. prowadzi księgę wieczystą, stanowiącą własność dłużników Mirosława R. (syna Kazimierza i Marty) oraz Aleksandry R. (córki Ryszarda i Anastazji) na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość stanowi działka nr 39/2 o powierzchni 8,9700 ha. Jest to nieruchomość rolna zabudowana chlewnią, magazynem (dawna szopa), garażem, budynkiem socjalnym, wiatą. Budynki gospodarstwa są w stanie technicznym średnim, częściowo zabudowa stara a częściowo zmodernizowana.

Obiekt ostatnio służył dla celów tuczu drobiu. Na siedlisko składają się następujące budynki:

* chlewnia - budynek murowany o kilku etapach rozbudowy, konstrukcja dachowa drewniana z pokryciem z eternitu falistego; stan techniczny średni; powierzchnia użytkowa 240 m²,

* magazyn - budynek murowany o kilku etapach rozbudowy, konstrukcja dachowa częściowo stalowa a częściowo drewniana z pokryciem z eternitu falistego; stan techniczny średni; powierzchnia użytkowa 400 m²,

* garaż - budynek murowany, konstrukcja dachowa drewniana z pokryciem z eternitu falistego; stan techniczny średni; powierzchnia użytkowa 76 m²,

* budynek socjalny - budynek murowany, konstrukcja stropodachu żelbetowa z pokryciem papowym; stan techniczny średni; powierzchnia użytkowa 32 m²,

* wiata o konstrukcji stalowej z częściowo murowanymi ścianami osłonowymi; pokrycie dachowe wykonane z różnych materiałów; stan techniczny pogorszony; powierzchnia użytkowa 180 m².

W toku czynności, dłużnik Mirosław R. oświadczył, że nie prowadzi działalności gospodarczej, rolniczej ani pozarolniczej, utrzymuje się z renty z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Natomiast dłużniczka Aleksandra R. oświadczyła, że nie prowadzi działalności gospodarczej, jest zatrudniona w wymiarze 1/8 etatu z wynagrodzeniem minimalnym w firmie syna Mateusza R. Ponadto dłużnicy oświadczyli, że nieruchomość ta jest bezpłatnie użyczana synowi Matuszowi R., który ma zarejestrowaną pod tym adresem działalność gospodarczą. Zgodnie z ustaleniem pozyskanym z Urzędu Skarbowego z dnia 20 sierpnia 2014 r., dłużnicy Mirosław R. i Aleksandra R. nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej, ani też niezamkniętych powiązań z działalnością gospodarczą. Według informacji uzyskanej z Urzędu Miejskiego, działka 39/2 stanowi grunty orne oraz grunty rolne zabudowane i znajduje się na terenie, na którym nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak również nie jest objęta decyzją o warunkach zabudowy, która powodowałaby zmianę zagospodarowania terenu.

Dłużniczka Aleksandra R. nigdy nie prowadziła działalności gospodarczej, nigdy nie była czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, natomiast Mirosław R. był czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 11 czerwca 1994 r. do dnia 31 grudnia 1995 r.

Nieruchomości o numerach ksiąg wieczystych (...) zostały nabyte przez dłużników w drodze umowy kupna do majątku objętego ustawową wspólnością majątkową małżeńską, przy czym 4 pierwsze zostały kupione jako niezabudowane (nadal pozostają niezabudowane). W momencie nabycia ww. nieruchomości nie został naliczony i zapłacony podatek od towarów i usług, wobec czego dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Natomiast nieruchomość zabudowana o numerze księgi wieczystej (...) została nabyta przez dłużników w 1983 r. Czynność ta nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług, wobec czego przy nabyciu nie powstało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, transakcja zakupu nie była udokumentowana fakturą VAT.

Dłużnik Mirosław R. oświadczył, że na ww. nieruchomości w chwili nabycia znajdował się budynek chlewni, jednakże został on rozbudowany przez dłużników w latach 1983-1984, przy rozbudowie tego budynku nie przysługiwało dłużnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego. Na nieruchomości został również wybudowany budynek magazynowy w latach 1987-1988, budynek garażu w 1984 r., budynek socjalny w latach 1984-1985, wiata w 1989 r. Dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków poniesionych na budowę opisanych budynków, dłużnicy nie ulepszali budynków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Dłużnik oświadczył, że budynki znajdujące się na ww. nieruchomości, ani ich poszczególne części, nigdy nie były wynajmowane lub wydzierżawiane odpłatnie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przy sprzedaży w drodze licytacji w postępowaniu egzekucyjnym zajętej nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Inowrocławiu X Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w M. prowadzi księgę wieczystą, komornik sądowy, jako płatnik podatku od towarów i usług, będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji w postępowaniu egzekucyjnym, nie powstaje obowiązek naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług, z uwagi na fakt, że dłużnicy nie prowadzą działalności gospodarczej i nie są podatnikami podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że sprzedaż w trybie licytacji komorniczej nieruchomości opisanej we wniosku, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z wniosku wynika, że ww. nieruchomość została nabyta przez dłużników do majątku osobistego i stanowi siedlisko. Nabycie i budowa budynków miały miejsce przed wprowadzeniem przepisów o podatku od towarów i usług. Z opisu sprawy można co prawda wnioskować, że nieruchomość mogła być wykorzystywana w działalności gospodarczej prowadzonej przez dłużnika Mirosława R., jednak działalność ta była prowadzona przed 19 laty, przez półtora roku, zatem wykorzystanie nieruchomości na te cele należy uznać za marginalne. Nigdy nie była przedmiotem najmu/dzierżawy, a obecnie jest nieodpłatnie użyczona synowi. Okoliczności sprawy nie wskazują zatem, aby sprzedaż przedmiotowej nieruchomości mogła zostać uznana za dokonaną w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, w związku z ww. sprzedażą dłużnicy nie wystąpią w charakterze podatników podatku od towarów i usług. Sprzedaż powyższa będzie sprzedażą ich majątku osobistego, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Wobec powyższego należy stwierdzić - mając również na uwadze aktualne orzecznictwo sądowe - że w przedmiotowej sprawie brak jest normatywnych przesłanek, aby uznać dłużników za podatników podatku od towarów i usług. Zatem nie będzie Pan obowiązany do naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego podatku należnego od sprzedaży ww. nieruchomości.

Podkreślić należy, że powyższe orzeczenie TSUE wyznacza aktualnie kierunki interpretacyjne i stanowi podstawę orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjny, np. NSA z dnia 14 czerwca 2012 r. (sygn. akt I FSK 1453/11), z dnia 13 kwietnia 2012 r. (sygn. akt I FSK 890/11) oraz WSA z dnia 1 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 670/11), z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt I SA/Po 730/11), które zapadły na tle wyroku Trybunału.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.