ITPP2/443-1002/12/RS - VAT w zakresie opodatkowania czynności polegającej na darowiźnie wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2012 r. (data wpływu 20 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegającej na darowiźnie wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 20 sierpnia 2012 r. złożono wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności polegającej na darowiźnie wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, wraz ze spółkami zależnymi oraz spółką dominującą, utworzył podatkową grupę kapitałową w rozumieniu art. 1a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Umowa o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej została zawarta w formie aktu notarialnego na okres co najmniej 3 lat podatkowych. Na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez ww. grupę umowa została zgłoszona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Spółka dominująca będzie spółką reprezentującą podatkową grupę kapitałową w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz "z przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa w rozumieniu art. 1a ust. 3 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych". W okresie funkcjonowania ww. grupy i posiadania przez nią statusu podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, będzie dochodziło pomiędzy spółkami zależnymi oraz pomiędzy spółkami zależnymi a Wnioskodawcą do transakcji nabycia/zbycia majątku np. w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa lub jako poszczególnych składników majątku. Dodatkowo w okresie funkcjonowania podatkowej grupy kapitałowej, a w szczególności przez Wnioskodawcę, mogą być dokonywane darowizny w formie rzeczowej w postaci gotówki lub/i wierzytelności. Dłużnikiem z tytułu wierzytelności nie będzie spółka otrzymująca darowiznę. Wierzytelność będąca przedmiotem darowizny zostanie uprzednio nabyta przez Wnioskodawcę od innej spółki z ww. grupy np. w formie darowizny. Wierzytelność nie zostanie przez dokonującego przekazania darowizny odpisana jako przedawniona, jak również nie zostanie przez tą spółkę odpisana jako nieściągalna dla celów podatkowych. Wnioskodawca zakłada, że wartość rynkowa wierzytelności będzie odpowiadać jej wartości nominalnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przekazanie przez Wnioskodawcę na rzecz spółki podatkowej grupy kapitałowej (otrzymującej darowiznę) darowizny w postaci wierzytelności wobec innej spółki ww. grupy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez niego na rzecz spółki podatkowej grupy kapitałowej (otrzymującej darowiznę) darowizny w postaci wierzytelności wobec innej spółki ww. grupy nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Po powołaniu treści art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 2 pkt 6 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług Wnioskodawca stwierdził, że Jego zdaniem przekazanie wierzytelności w drodze darowizny nie powinno być zaklasyfikowane jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem, w szczególności nie można uznać jej za dostawę towaru, bowiem wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie jest objęte dyspozycją art. 2 pkt 6 ww. ustawy i tym samym nie może być uznane za towar w rozumieniu przepisów tej ustawy. Jednocześnie darowizna wierzytelności, jako forma ich zbycia, nie powinna być uznana za świadczenie usług przez darczyńcę na rzecz obdarowanego, gdyż taka darowizna jest jedynie formą wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności. W konsekwencji przekazanie przez niego na rzecz spółki podatkowej grupy kapitałowej (otrzymującej darowiznę) darowizny w postaci wierzytelności wobec innej spółki ww. grupy nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl postanowień zawartych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Z treści przepisu art. 7 ust. 1 powołanej ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 cytowanej ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W przepisie art. 8 ust. 1 ustawy zdefiniowano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Powołany przepis art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, przy czym w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Zatem powinien wystąpić związek pomiędzy świadczoną usługą a przekazanym wynagrodzeniem.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta.

W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ żaden rodzaj działalności gospodarczej nie zmierza do celu jakim jest nieuzyskanie wymagalnej zapłaty za świadczone usługi lub dostarczone towary, a w konsekwencji do sprzedaży tak powstałej wierzytelności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę wynika, iż wraz ze spółkami zależnymi, utworzył podatkową grupę kapitałową w rozumieniu art. 1a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Umowa została zawarta w formie aktu notarialnego na okres co najmniej 3 lat podatkowych i na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku podatkowego zgłoszona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Wnioskodawca będzie spółką reprezentującą podatkową grupę kapitałową W okresie funkcjonowania ww. grupy Wnioskodawca dokonywać będzie darowizny m.in. wierzytelności. Dłużnikiem z tytułu wierzytelności nie będzie spółka otrzymująca darowiznę. Wierzytelność zostanie uprzednio nabyta od innej spółki z podatkowej grupy kapitałowej np. w formie darowizny. Wierzytelność nie zostanie przez Wnioskodawcę odpisana jako przedawniona, jak również nie zostanie przez tą spółkę odpisana jako nieściągalna dla celów podatkowych. Wartość rynkowa wierzytelności będzie odpowiadać jej wartości nominalnej.

Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż darowizna wierzytelności, nie będzie stanowić odpłatnej dostawy towaru ani odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym czynność będzie podlegała wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: z 2012 r. Dz. U. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.