ITPP1/4512-551/16/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2016 r. (data wpływu 8 sierpnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 8 sierpnia 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Prawomocnym wyrokiem z dnia 22 października 2015 r. Sąd zasądził na rzecz Wnioskodawcy kwotę X wraz z ustawowymi odsetkami (dla części X1 od dnia 3 lipca 2013 r. do dnia zapłaty, dla części X2 od dnia 13 marca 2015 r. do dnia zapłaty) oraz zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd uwzględniając powództwo, za zasadne uznał roszczenia Wnioskodawcy oparte na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503). Sąd za czyny nieuczciwej konkurencji uznał pobieranie przez spółkę A od Wnioskodawcy jako dostawcy towarów do Spółki A w latach 2010-2013:

Sąd zauważył, iż warunki opłat nie podlegały negocjacjom, zgoda na omawiane opłaty warunkowała w rzeczywistości możliwość współpracy i dostaw. Jedyną możliwością na uniknięcie opłat było zaoferowanie niższej ceny. Obowiązki usługodawcy sformułowane były ogólnikowo, a sposób wynagradzania bez związku z ewentualnym nakładem pracy, kosztami czy efektami.

Tzw. usługi konsultacji handlowych polegać miały na tym, że pozwany oceniał rynek i sklepy, które znajdowały się w pobliżu nowo powstałych sklepów pozwanego, bądź w pobliżu obiektów, które pozwany zamierzał modernizować. Opracowania te miały charakter ogólnikowy, a produkty oferowane przez powoda nie zostały wyodrębnione. W ocenie Sądu, taki rodzaj doradztwa nie nosi znamion wykonywania usługi na rzecz kontrahenta albowiem ocena opłacalności umieszczania towarów w kolejnym sklepie pozwanego nie jest rzeczą dostawcy. Zdaniem Sądu, przedmiotowe usługi były wykonywane jedynie w interesie pozwanego, a nie powoda, w związku z czym pozwany nie był uprawniony do pobierania od powoda dodatkowych opłat.

W przypadku opłaty pobieranej za umieszczenie nazwy powoda na tzw. "urodzinowej karcie okolicznościowej", podniesiono, iż wydawanie urodzinowej karty nie mogło zostać uznane za świadczenie na rzecz powoda albowiem karta nie mogła stanowić nośnika reklamy marki powoda. Wydawanie kart było w istocie zogniskowane na wzrost obrotów pozwanego, który uwiarygadniał swą pozycję wskazując na dziesiątki współpracujących przedsiębiorców. Wskazano także na brak ekwiwalentności wynagrodzenia pozwanego za umieszczenie loga powoda na karcie w stosunku do kosztów poniesionych na wyprodukowanie kart. W ocenie Sądu, nie można mówić o realnej usłudze reklamy w sytuacji gdy zamieszcza się jedynie logo firmy bez powiązania tego logo z konkretnymi towarami, a kartę wydaje się raz w roku.

Usługi marketingowe polegały na wydawaniu gazetek promocyjnych. Jednakże Sąd zauważył, iż z chwilą wykonania przez powoda umów sprzedaży własność rzeczy sprzedanych przechodziła na pozwanego, w związku z czym Sąd uznał iż sporna działalność marketingowa dotyczyła zwielokrotnienia sprzedaży towarów będących własnością pozwanego i była prowadzona w jego interesie. Wskazano jednocześnie na brak ekwiwalentności oraz nieprzekazanie powodowi kalkulacji.

W kwestii rabatów i bonusów Sąd wskazał na ich narzucenie powodowi i niepodleganie negocjacjom oraz na fakt, iż bonus był naliczany jako stały procent od wielkości obrotów i stanowił warunek przyjęcia towarów przez pozwanego.

Należy zauważyć iż Sąd zasądził przedmiotowe kwoty od spółki A, uznając jej legitymację bierną mimo, że faktury dla Wnioskodawcy wystawiane były przez spółki B i C, które refakturowały na Wnioskodawcę wystawione im wcześniej z omawianych tytułów faktury przez spółkę A.

Zasądzone kwoty stanowiły zwrot wpłaconych nienależnie kwot brutto - to jest wraz z podatkiem od towarów i usług. W związku z faktem, iż roszczenia powoda miały charakter zobowiązań bezterminowych, roszczenia o odsetki zostały uwzględnione od dat dokonania wezwań do zapłaty.

Wnioskodawca otrzymał od Spółki A zasądzone kwoty w lipcu tego roku. Do dnia dzisiejszego Wnioskodawca nie otrzymał korekt faktur od żadnego z wymienionych uprzednio podmiotów.

Kwota netto części X1 została przez Wnioskodawcę zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, natomiast kwota netto części X2 nie. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w związku z czym ujmował w deklaracjach VAT-7 podatek naliczony ze spornych faktur.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie.

Czy fakt otrzymania od spółki A całej kwoty ze spornych faktur (brutto) jest dla Wnioskodawcy neutralny podatkowo w kontekście podatku od towarów i usług, czy też jest on zobowiązany do dokonania korekt deklaracji VAT-7, bądź do ujmowania w bieżących deklaracjach VAT-7 kwoty otrzymanego od spółki A zwrotu podatku od towarów i usług?

W kwestii skutków zdarzenia w odniesieniu do podatku od towarów i usług, Wnioskodawca podziela stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w interpretacji z dnia 11 maja 2015 r. znak ILPP1/4512-1-132/15-2/TK. Stanowisko to wydaje się bowiem mieć zastosowanie do zaprezentowanego stanu faktycznego.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

* podatnik wystawia fakturę korygującą.

Skoro zatem pomiędzy stronami istniała umowa a jednocześnie opłaty stanowiły zapłatę za określone zachowanie kontrahenta, to nawet jeśli w świetle prawa pozapodatkowego czynności kontrahenta nosiły znamiona czynu nieuczciwej konkurencji wypłata przez niego odszkodowania nie stanowi podstawy do wystawienia faktur korygujących a otrzymanie odszkodowania na podstawie odrębnego roszczenia o odszkodowanie nie będzie stanowiło u Wnioskodawcy podstawy do jakiegokolwiek skorygowania odliczonego podatku naliczonego. Tym samym w opisanym stanie faktycznym faktury zostały wystawione słusznie i nie powinny zostać skorygowane fakturami korygującymi, gdyż nie zaistniały okoliczności wymienione w art. 106j ust. 1 ustawy, tj. po wystawieniu faktur nie podwyższono ceny, nie stwierdzono pomyłki w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Zatem Wnioskodawca nie ma także ewentualnego obowiązku przyjmowania wystawionych przez kontrahenta faktur korygujących odpowiadających zasądzonej kwocie odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie do art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

* podatnik wystawia fakturę korygującą.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (...).

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Między innymi, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 i pkt 4 lit. a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku oraz wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego związanego z zakupem usług z uwagi na otrzymanie zasądzonych przez sąd kwot odszkodowania.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że kontrahent rzeczywiście pobrał opłaty za usługi konsultacji handlowej, umieszczania nazwy dostawcy w urodzinowej karcie okolicznościowej, marketingowe, "z tytułu bonusu procentowego", jednak sąd uwzględniający powództwo i przyznając mu odszkodowanie uznał pobieranie ww. opłat za czyn nieuczciwej konkurencji.

Sąd za zasadne uznał roszczenia Wnioskodawcy oparte na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zasądzona przez sąd od pozwanego czyli kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy kwota stanowi rekompensatę (odszkodowanie) z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji. Przedmiotem sporu sądowego nie była zatem kwestia udowodnienia wykonania bądź niewykonania usług na rzecz Wnioskodawcy, a zatem wyrok nie stwierdza, że faktury dokumentują czynności, które nie zostały wykonane.

Skoro zatem pomiędzy stronami istniała umowa, a jednocześnie opłaty stanowiły zapłatę za określone zachowanie kontrahenta, to nawet jeśli w świetle prawa pozapodatkowego czynności kontrahenta nosiły znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, wypłata przez niego odszkodowania nie stanowi podstawy do wystawienia faktur korygujących, a otrzymanie odszkodowania na podstawie odrębnego roszczenia o odszkodowanie za bezpodstawne wzbogacenie się nie będzie stanowiło u Wnioskodawcy podstawy do skorygowania odliczonego podatku naliczonego.

W konsekwencji Wnioskodawca nie ma obowiązku korekty VAT naliczonego związanego z zakupem ww. usług marketingowych, które w ocenie sądu były narzucone Wnioskodawcy przymusowo oraz nosiły znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, gdyż poniesione wydatki miały związek ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy (dostawą towarów), natomiast otrzymanie rekompensaty (odszkodowania) zasądzonej przez sąd pozostaje bez wpływu na wcześniej dokonane odliczenie podatku naliczonego.

Tym samym w opisanym stanie faktycznym faktury zostały zasadnie wystawione i nie powinny zostać skorygowane fakturami korygującymi, gdyż nie zaistniały okoliczności wymienione w art. 106j ust. 1 ustawy, tj. po wystawieniu faktur nie udzielono opustów i obniżek ceny, nie podwyższono ceny, nie stwierdzono pomyłki w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Zatem Wnioskodawca nie ma także obowiązku przyjmowania ewentualnie wystawionych przez kontrahenta faktur korygujących odpowiadających zasądzonej kwocie odszkodowania.

Końcowo zaznacza się, że ww. rozstrzygnięcie zostało sformułowane przy założeniu, iż faktury pierwotne, które otrzymał Wnioskodawca, dokumentowały czynności podlegające opodatkowaniu wykonane na jego rzecz.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Z kolei zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest Wnioskodawca, a zatem niniejsza interpretacja nie ma mocy wiążącej dla jego kontrahenta, który chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem (wnioskami) o jej udzielenie.

Ponadto tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.