ITPP1/443-97/14/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2014 r. (data wpływu 28 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* określenia podstawy opodatkowania i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odsetek w związku z rozłożeniem na raty należności z tytułu dostawy nieruchomości - jest nieprawidłowe,

* określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat rocznych z tytułu oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek, o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania i momentu powstania obowiązku podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

I. Na podstawie art. 70 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, cenę sprzedawanej nieruchomości Gmina rozkłada na raty, na czas nie dłuższy niż 10 lat. Rozłożona na raty niespłacona część ceny podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.

Na dzień zawarcia aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości Gmina ustala podstawę opodatkowania podatkiem VAT, która stanowi: całą cenę nieruchomości, oprocentowanie wg stopy redyskonta weksla na dzień zawarcia umowy, od części ceny rozłożonej na raty. Należne oprocentowanie od kwoty, którą nabywający nieruchomości mają rozłożoną na raty stanowi element kwoty należnej z tytułu dostawy nieruchomości i podlegają opodatkowaniu wg stawki właściwej dla dostawy nieruchomości. W dacie zawarcia aktu notarialnego nabywca uiszcza:

1. I ratę ceny;

W kolejnych latach ustalane jest oprocentowanie wg obowiązującej stopy redyskonta na dzień 1 stycznia danego roku. W drugim roku spłaty (i kolejnych latach, aż do momentu spłaty) nabywca uiszcza w terminie ustalonym przez strony w umowie:

4. II ratę ceny;

Gmina w terminie płatności rat każdego roku winna dokonać korekty podatku należnego związanego ze zmianą stopy redyskonta weksla.

II. Na podstawie art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy oprocentowanie od kwoty, którą nabywający nieruchomości mają rozłożoną na raty, stanowi element kwoty należnej z tytułu dostawy nieruchomości i podlega opodatkowaniu wg stawki właściwej dla zbywanej nieruchomości, a obowiązek podatkowy powstanie w dacie zawarcia aktu notarialnego. Korektę podatku należnego od oprocentowania z tytułu rozłożenia na raty, a związanego ze zmienną stopą redyskonta Gmina dokonuje w terminie płatności raty kolejnego roku.

2. Czy obowiązek podatkowy z tytułu opłat rocznych prawa użytkowania wieczystego powstanie w dacie zapłaty lub na 31 grudnia każdego roku o ile wcześniej nie dokonano wpłaty.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Na podstawie art. 29a ust. 1 i 6 ustawy, podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy. Zatem należne oprocentowanie z tytułu odroczenia terminu płatności za nabyte nieruchomości powiększa podstawę opodatkowania z tytułu dostawy nieruchomości i na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zawarcia aktu notarialnego. Na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy podstawę obniża się o kwotę udzielonych obniżek cen i taką kwotą będzie zmiana oprocentowania związanego ze zmianą stopy redyskonta weksla w kolejnych latach spłaty rat. Dlatego też, w dacie zapłaty raty i oprocentowania za kolejny rok, Gmina koryguje VAT należny od faktycznie zapłaconego oprocentowania w porównaniu do naliczonego oprocentowania w dacie dostawy nieruchomości. Zdaniem Gminy, tak należy postępować w kolejnych latach, aż do czasu spłaty zadłużenia. Na dzień dostawy nieruchomości nie jest znana stopa redyskonta weksli na kolejne lata, dlatego też korektę na "plus" lub "minus" można wykonać w dacie spłaty każdej raty.

Ad. 2.

Przy opłatach rocznych wnoszonych przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku - z góry na dany rok - obowiązek podatkowy będzie powstawał, w oparciu o art. 19a ust. 3 w związku z ust. 4 ustawy, tj. z końcem okresu, do którego odnoszą się płatności. Jeżeli jednak przed dniem 31 grudnia, Gmina otrzyma całość lub część opłaty rocznej, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania, zgodnie z art. 19a ust. 8.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

* nieprawidłowe w zakresie określenia podstawy opodatkowania i momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu odsetek otrzymywanych w związku z rozłożeniem na raty należności z tytułu dostawy nieruchomości

* prawidłowe w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat rocznych z tytułu oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak stanowi art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

Natomiast stosownie do zapisu art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (art. 29a ust. 8).

Przepisu ust. 8, stosownie do zapisu art. 29a ust. 9, nie stosuje się do czynności oddania w użytkowanie wieczyste gruntu, dokonywanego z równoczesną dostawą budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli.

Z art. 29a ust. 10 wynika, że podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że dokonując zbycia nieruchomości - na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami - cenę sprzedawanej nieruchomości Gmina rozkłada na raty, na czas nie dłuższy niż 10 lat. Rozłożona na raty niespłacona część ceny podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski. Na dzień zawarcia aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości Gmina ustala podstawę opodatkowania podatkiem VAT, która stanowi: całą cenę nieruchomości, oprocentowanie wg stopy redyskonta weksla na dzień zawarcia umowy, od części ceny rozłożonej na raty.

Należne oprocentowanie od kwoty, którą nabywający nieruchomości mają rozłożone na raty stanowią element kwoty należnej z tytułu dostawy nieruchomości i podlegają opodatkowaniu wg stawki właściwej dla dostawy nieruchomości. W dacie zawarcia aktu notarialnego nabywca uiszcza: I ratę ceny, należny VAT od całej ceny nieruchomości, należny VAT od ustalonego oprocentowania za cały okres rozłożenia na raty.

W kolejnych latach ustalane jest oprocentowanie wg obowiązującej stopy redyskonta na dzień 1 stycznia danego roku. W drugim roku spłaty (i kolejnych latach, aż do momentu spłaty) nabywca uiszcza w terminie ustalonym przez strony w umowie: II ratę ceny, należne oprocentowanie za dany rok wg stopy redyskonta weksla na dzień 1 stycznia danego roku, korektę podatku VAT (w zależności od wzrostu lub spadku stopy redyskonta weksla w nawiązaniu do daty sporządzenia aktu notarialnego) od należnego oprocentowania za dany rok.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy oprocentowanie od kwoty, którą nabywający nieruchomości mają rozłożoną na raty, stanowi element kwoty należnej z tytułu dostawy nieruchomości i podlegają opodatkowaniu wg stawki właściwej dla zbywanej nieruchomości.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), cena nieruchomości sprzedawanej w drodze przetargu podlega zapłacie nie później niż do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność.

Cena nieruchomości sprzedawanej w drodze bezprzetargowej lub w drodze rokowań, o których mowa w art. 37 ust. 2 i 3 oraz w art. 39 ust. 2 - stosownie do zapisu art. 70 ust. 2 ww. ustawy - może zostać rozłożona na raty, na czas nie dłuższy niż 10 lat. Wierzytelność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego w stosunku do nabywcy z tego tytułu podlega zabezpieczeniu, w szczególności przez ustanowienie hipoteki. Pierwsza rata podlega zapłacie nie później niż do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność nieruchomości, a następne raty wraz z oprocentowaniem podlegają zapłacie w terminach ustalonych przez strony w umowie.

Rozłożona na raty niespłacona część ceny podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski (art. 70 ust. 3).

Kwestią opodatkowania odsetek za rozłożenie na raty przez sprzedawcę należnej mu od nabywcy płatności zajmował się Trybunał Sprawiedliwości UE. W orzeczeniu C-281/91 (Muys'en De Winter's Bouwn-en Annemingsbedrijf BV vs. Staatssecretaris van Financien), TSUE stwierdził, że w przypadku gdy termin płatności został odroczony do momentu dokonania dostawy lub wykonania usługi (czyli do momentu powstania obowiązku podatkowego) wówczas odsetki związane z faktem odroczenia powinny składać się na podstawę opodatkowania. Podstawą opodatkowania - ustaloną na moment powstania obowiązku podatkowego - jest bowiem wszystko to (a więc także i odsetki) co podatnik ma otrzymać w związku z wykonaniem świadczenia.

Jeżeli natomiast odroczenie płatności udzielane jest od momentu następującego po powstaniu obowiązku podatkowego, czynność tę należy potraktować jako usługę finansową. W tej sytuacji odsetki nie wchodzą do podstawy opodatkowania głównego świadczenia lecz są traktowane jako odrębna usługa odroczenia płatności - jako usługa finansowa.

TSUE w wydanym rozstrzygnięciu stwierdził, że artykuł 13 część B litera d numer 1 Szóstej Dyrektywy należy interpretować tak, że dostawca towarów lub usługodawca przyznający klientowi prawo do odroczenia płatności za oprocentowaniem, przyznaje zasadniczo kredyt zwolniony z podatku w myśl tego przepisu. Jeśli dostawca towarów lub usługodawca przyznaje jednakże klientowi do chwili dostawy prawo do odroczenia płatności w zamian za zapłatę odsetek, odsetki te nie stanowią wynagrodzenia za kredyt, są jednakże elementem świadczenia wzajemnego otrzymanego za dostawę towarów albo usługi w myśl art. 11 część A ust. 1 litera a Szóstej Dyrektywy.

Ponadto Trybunał uznał, że odsetki naliczone po momencie dokonania dostawy lub wykonania usługi nie powiększają podstawy opodatkowania, lecz stanowią wynagrodzenie za zwolnioną od podatku usługę finansową.

Biorąc pod uwagę powyższe należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie odsetki pobierane przez Gminę są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez wpłacającego (nabywcę nieruchomości) w postaci rozłożenia na raty zapłaty należnej kwoty - ceny sprzedaży. Tym samym pobierane przez Gminę odsetki są wynagrodzeniem za ww. świadczenie wykonywane na rzecz nabywcy przedmiotowej nieruchomości. W związku z powyższym należy uznać, iż mamy do czynienia - w świetle regulacji zawartych w powołanym wyżej art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - z odpłatnym świadczeniem usług.

Stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy, stawka podatku wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Powyższe zwolnienie stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13).

Z art. 43 ust. 14 wynika, że przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zatem należy uznać, że odsetki pobierane przez Gminę w związku z rozłożeniem na raty należności z tytułu dostawy nieruchomości stanowią wynagrodzenie za usługę finansową, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jest objęta zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Gminy, zgodnie z którym należne oprocentowanie z tytułu rozłożenia na raty płatności za nabyte nieruchomości powiększają podstawę opodatkowania z tytułu dostawy nieruchomości.

Kwestię obowiązku podatkowego od dnia 1 stycznia 2014 r. reguluje art. 19a ustawy, wprowadzony art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35).

Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Wskazana regulacja jest zgodna z art. 63 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L Nr 347/1 z późn. zm.), zgodnie z którym zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego ma miejsce, a VAT staje się wymagalny w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług.

Na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że obowiązek podatkowy z tytułu otrzymywanych przez Gminę odsetek w związku z rozłożeniem na raty należności z tytułu dostawy nieruchomości, powstaje według zasad określonych dla wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38, tj. stosownie do zapisu powołanego art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy o podatku od towarów i usług - z chwilą ich otrzymywania.

Tym samym, stanowisko Gminy w tym zakresie, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstanie z chwilą zawarcia aktu notarialnego, uznano za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do momentu powstania obowiązku podatkowego dotyczącego opłat rocznych z tytułu prawa użytkowania wieczystego należy stwierdzić, co następuje.

Stosownie do zapisu art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, przez dostawę towarów, o której mowa w powołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się także oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści art. 19a ust. 3 ustawy wynika, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Przez rok podatkowy należy rozumieć 12 kolejnych następujących po sobie miesięcy. Takie określenie momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług o charakterze ciągłym odpowiada przepisom Dyrektywy 2006/112/WE.

Przepis ust. 3 - zgodnie z zapisem art. 19a ust. 4 ustawy - stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2.

Dyrektywa umożliwia jednak państwom członkowskim przyjęcie, w niektórych przypadkach, że dostawy towarów i świadczenie usług, dokonywane w sposób ciągły przez pewien okres, uważa się za dokonane z upływem okresów nie dłuższych niż rok.

W oparciu o art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Powyższy przepis znajduje odzwierciedlenie w art. 65 Dyrektywy 2006/112/WE, z którego wynika, że w przypadku wpłaty zaliczek przed dostawą towarów lub świadczeniem usług, VAT staje się wymagalny w momencie otrzymania wpłaty i naliczany jest od wartości otrzymanej wpłaty.

Wskazać należy, iż prawo wieczystego użytkowania jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały zasadniczo w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), zwanej dalej k.c. oraz w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Jak wynika z art. 232 § 1 k.c., grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.

Jak wynika z § 2 powołanego przepisu, w wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być także inne grunty Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Zgodnie z art. 234 k.c., do oddania gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości.

Stosownie do art. 238 k.c., wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną.

Należy wyjaśnić, że w zakresie charakteru użytkowania wieczystego, Kodeks cywilny reguluje "przede wszystkim" zagadnienia cywilnoprawne omawianej instytucji, natomiast ustawa o gospodarce nieruchomościami reguluje "również zagadnienia administracyjnoprawne".

Jednak pełny obraz instytucji użytkowania wieczystego stwarza łączna regulacja obu aktów normatywnych (E. Gniewek, "Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe". Komentarz Zakamycze 2001, komentarz do art. 232 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 27 ustawy o gospodarce nieruchomościami, sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej.

Generalnie zatem umowa o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste jest źródłem stosunku użytkowania wieczystego, z tym zastrzeżeniem, że definitywne nabycie prawa następuje w momencie wpisu do księgi wieczystej (E. Gniewek, j.w. komentarz do art. 234 k.c.).

Powyższe stwierdzenie odnaleźć można także w postanowieniu Sądu Najwyższego z 6 grudnia 2007 r., sygn. akt IV CSK 323/07, zgodnie z którym, "aby uzyskać należne wnioskodawcom prawo użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości, w której księdze wieczystej jako właściciel figuruje Gmina, stwierdzone wyrokiem sądowym, Wnioskodawcy muszą uzyskać wpis w księdze wieczystej, wpis ten ma dla prawa użytkowania wieczystego charakter konstytutywny (art. 234 k.c. i art. 27 ustawy o gospodarce nieruchomościami)".

Jak wynika z art. 71 ust. 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

W myśl art. 71 ust. 2 cytowanego przepisu, pierwsza opłata za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu podlega zapłacie jednorazowo, nie później niż do dnia zawarcia umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Z zapisu art. 71 ust. 3 wynika natomiast, że pierwszą opłatę za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze bezprzetargowej można rozłożyć na oprocentowane raty. W sprawach tych stosuje się odpowiednio przepis art. 70 ust. 2-4.

Opłaty roczne - w oparciu o art. 71 ust. 4 cyt. ustawy - wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów oddanie w użytkowanie wieczyste jest czynnością odpłatną. Ustawodawca przewidział w tym zakresie, dwa rodzaje odpłatności, tj. pierwszą opłatę oraz opłatę roczną. Opłaty roczne, wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego w terminie do 31 marca każdego roku, z góry za dany rok.

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku użytkowania wieczystego właścicielem gruntu przez cały okres użytkowania pozostaje Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. Użytkownik wieczysty w tym czasie posiada zatem we władaniu rzecz cudzą. Jego prawo w stosunku do tego gruntu pozwala na dysponowanie rzeczą w sposób zbliżony do właściciela. Wykonanie więc tego świadczenia w całości następuje z chwilą ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.

W związku z powyższym w ustawie o podatku od towarów i usług oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste należy traktować jak dostawę towarów.

W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Zatem, wykonanie dostawy nastąpi z chwilą wydania użytkownikowi wieczystemu, który od tej chwili dysponuje gruntem jak właściciel. W momencie oddania gruntu w użytkowanie wieczyste spełniona zatem zostaje przesłanka do uznania tej czynności za dostawę towaru określoną w art. 7 ust. 1 ustawy.

W świetle powołanych regulacji prawnych należy stwierdzić, iż w przypadku opłat rocznych, wnoszonych przez cały okres użytkowania wieczystego w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry na dany rok, obowiązek podatkowy będzie powstawał, w oparciu o art. 19a ust. 3 w związku z ust. 4 ustawy, tj. z końcem okresu do którego odnoszą się płatności. Jeżeli jednak przed dniem 31 grudnia Wnioskodawca otrzyma całość lub część opłaty rocznej, obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, stosownie do powołanego art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.