ITPP1/443-946a/11/DM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 5 października 2011 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-946a/11/DM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2011 r. (data wpływu 7 lipca 2011 r.) uzupełnione w dniu 20 września 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku i określenia podstawy opodatkowania z tytułu świadczonych czynności oraz możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2011 r. został złożony wniosek uzupełniony w dniu 20 września 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku i określenia podstawy opodatkowania z tytułu świadczonych czynności oraz możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną i rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie zaklasyfikowanym według PKD 2007 w podklasach:

1.

64.99.Z Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,

2.

66.21.Z Działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat,

3.

82.11.Z Działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura.

Wnioskodawca będzie świadczył usługi sklasyfikowane odpowiednio według PKWiU 2008 w grupowaniu:

a.

64.99.19.0 "Usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej niesklasyfikowane",

b.

66.21.10.0 "Usługi związane z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat",

c.

82.11.10.0 "Usługi związane z administracyjną obsługą biura".

W ramach działalności sklasyfikowanej jako 64.99.Z (według PKD 2007) i 64.99.19.0 (według PKWiU 2008) Wnioskodawca na podstawie umowy bezwarunkowego przelewu wierzytelności (regulowanej przepisami art. 509 i n. Kodeksu cywilnego) będzie nabywał od poszkodowanych (osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej) wierzytelności przysługujące im wobec zakładów ubezpieczeń z tytułu szkód w mieniu (w szczególności w pojazdach) i dochodził dopłat odszkodowań od zakładów ubezpieczeń we własnym imieniu i na własne ryzyko (w postępowaniu likwidacyjnym przed zakładem ubezpieczeń, a w razie niespełnienia całego świadczenia przez zakład ubezpieczeń również przed sądem powszechnym). Wartość nominalna wierzytelności nie będzie możliwa do precyzyjnego określenia w chwili zawierania umowy przelewu wierzytelności, oszacowanie wartości nominalnej wierzytelności będzie możliwe jedynie w przybliżeniu. Nabywane wierzytelności będą zazwyczaj bezsporne co do zasady, ale sporne co do wysokości. Wysokość szkody, która implikuje wartość nominalną wierzytelności, ostatecznie, w wiążący sposób będzie ustalana przez sąd powszechny (zazwyczaj na podstawie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy). Mechanizm działalności Wnioskodawcy będzie opierał się na następującym schemacie:

1.

dochodzi do zdarzenia, z tytułu którego przez zakład ubezpieczeń wypłacane jest odszkodowanie (bezsporna część odszkodowania) z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej,

2.

poszkodowany uważa, że wysokość odszkodowania została zaniżona, ale nie chce samodzielnie podejmować kroków mających na celu wyegzekwowanie pełnej należnej wysokości odszkodowania (gdyż w większości przypadków wiązałoby się to z koniecznością zainicjowania postępowania cywilnego przed sądem powszechnym) i ceduje wierzytelność z tego tytułu, na podstawie umowy przelewu wierzytelności, na Wnioskodawcę,

3.

Wnioskodawca po nabyciu wierzytelności we własnym imieniu kieruje do zakładu ubezpieczeń wezwanie do zapłaty (wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia - dopłaty pozostałej należnej części odszkodowania), a w razie niezaspokojenia lub tylko częściowego zaspokojenia roszczeń Wnioskodawca we własnym imieniu dochodzi zapłaty na drodze postępowania cywilnego przed sądem powszechnym.

Poszkodowani będą otrzymywać wynagrodzenie wyłącznie przy zawarciu umowy cesji wierzytelności, a to czy i w jakim zakresie Wnioskodawcy uda się pozyskać od zakładu ubezpieczeń dopłatę odszkodowania nie będzie leżało w zakresie zainteresowania poszkodowanych. Roszczenia przysługujące pierwotnie poszkodowanym, a po zawarciu umowy przelewu wierzytelności przysługujące Wnioskodawcy wynikają ze zdarzeń rodzących odpowiedzialność cywilną na podstawie przepisów o odpowiedzialności z deliktu (art. 415 i n. Kodeksu cywilnego). Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń wynika z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej pomiędzy osobą odpowiedzialną (zazwyczaj sprawcą) a zakładem ubezpieczeń. Wnioskodawca będzie skupiał się na nabywaniu wierzytelności związanych ze szkodami w pojazdach, zatem warto zaznaczyć, że zgodnie z przepisem art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Z uzupełnienia wniosku wynika, że przelew wierzytelności nabywanych przez Wnioskodawcę będzie dokonywany w drodze umowy sprzedaży (stosownie do treści art. 510 k.c.).

Z kolei w ramach działalności sklasyfikowanej jako 66.21.Z (według PKD 2007) i 66.21.10.0 (według PKWiU 2008) Wnioskodawca będzie szacował roszczenia ubezpieczeniowe (oceniał zasadność roszczeń, obliczał szkodę) i dochodził roszczeń w imieniu klientów-poszkodowanych. Wnioskodawca w tym zakresie przede wszystkim będzie na zlecenie osób fizycznych szacował wysokość szkód (w szczególności szkód na osobie, regulowanych przez m.in. przepisy art. 444-446 Kodeksu cywilnego), W tym zakresie działalności, Wnioskodawca będzie zazwyczaj wykonywał następujące czynności:

* oszacowanie przybliżonej wysokości uszczerbku na zdrowiu związanego z uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia oraz związane z tym ustalenie możliwości uzyskania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

* obliczenie kosztów poniesionych na zakup lekarstw oraz niezbędny sprzęt ortopedyczny i rehabilitacyjny,

* ustalenie przewidywanych kosztów opieki,

* ustalenie wysokości utraconych dochodów,

* w przypadku wypadku śmiertelnego, oszacowanie roszczeń przysługujących najbliższym członkom rodziny zmarłego na podstawie art. 446 § 1-4 Kodeksu cywilnego,

* w przypadku wystąpienia szkody na mieniu oszacowanie wysokości tej szkody,

* udokumentowanie szkody - w szczególności pozyskiwanie niezbędnej dokumentacji prawniczej, medycznej, urzędowej oraz dokumentacji z zakładów pracy uwiarygodniającej powstanie szkody (w szczególności notatki urzędowej z miejsca zdarzenia sporządzonej przez Policję, aktu oskarżenia sporządzonego przez Prokuraturę, wyroku Sądu, wypisu ze szpitala, karty leczenia z zakładów opieki zdrowotnej, akt zgonu, zaświadczeniu o zameldowaniu, zaświadczenie o zarobkach itp.),

* zgłoszenie szkody do zakładów ubezpieczeń, sporządzanie wezwań do dobrowolnego spełnienia świadczenia, wypełnianie formularzy dostarczanych przez zakłady ubezpieczeń, uzyskiwanie i przedstawienie dokumentacji prawniczej, medycznej, urzędowej, z zakładów pracy,

* oczekiwanie na wypłatę świadczenia odszkodowawczego z zakładów ubezpieczeń oraz wypłata świadczenia odszkodowawczego klientowi - poszkodowanemu, po potrąceniu wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy.

Natomiast w ramach działalności sklasyfikowanej jako 82.11.Z (według PKD 2007) i 82.11.10.0 (według PKWiU 2008) Wnioskodawca będzie świadczył usługi związane z codzienną administracyjną obsługą biura. Usługi te będą świadczone wyłącznie na rzecz przedsiębiorców.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Jaką stawkę podatku od towarów i usług Wnioskodawca powinien stosować dla każdej z trzech rodzajów usług świadczonych w ramach działalności gospodarczej.

Czy Wnioskodawca będzie mógł korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Co stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku działalności przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego w akapicie poświęconym działalności w zakresie 64.99.Z (według PKD 2007) i 64.99.19.0 (według PKWiU 2008).

Czy podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku działalności przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego w akapicie poświęconym działalności w zakresie 66.21.Z (według PKD 2007) i 66.21.10.0 (według PKWiU 2008) jest wynagrodzenie Wnioskodawcy przewidziane w umowie z klientem-poszkodowanym (w tym również wynagrodzenie określane procentowo od wypłaconej przez zakład ubezpieczeń kwoty) pomniejszone o kwotę należnego podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinno się stosować dla każdej z trzech rodzajów usług świadczonych w ramach działalności gospodarczej (PKD: 64.99.Z, 66.21.Z, 82.11.Z; PKWiU: 64.99.19.0,66.21.10.0,82.11.10.0) stawkę podstawową podatku od towarów i usług (w chwili składania niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - w wysokości 23%).

Wnioskodawca będzie mógł korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), ponieważ działalność Wnioskodawcy nie będzie mieściła się w kręgu wyłączeń z możliwości zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ww. ustawy, w szczególności działalność Wnioskodawcy nie została wymieniona w art. 113 ust. 13 ww. ustawy.

Podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku działalności przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego w akapicie poświęconym działalności w zakresie 64.99.Z (według PKD 2007) i 64.99.19.0 (według PKWiU 2008) stanowi różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a ceną zapłaconą przez Wnioskodawcę na rzecz poszkodowanego wynikającą z umowy przelewu wierzytelności, pomniejszona o kwotę należnego podatku od towarów i usług. Do wartości wierzytelności nie wlicza się wypłaconej wcześniej poszkodowanemu części bezspornej odszkodowania, ponieważ świadczenie w tej części zostało zaspokojone przez zakład ubezpieczeń przed zawarciem z Wnioskodawcą umowy przelewu wierzytelności i nie jest jej przedmiotem. Przedmiotem umowy przelewu wierzytelności jest wyłącznie sporna część odszkodowania, której Wnioskodawca będzie dochodził we własnym imieniu i na własne ryzyko. Nabywcą usługi jest sprzedawca wierzytelności (poszkodowany), zaś sprzedawcą usługi jest Wnioskodawca. Usługą jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 16 maja 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 213/07; opinia Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 31 sierpnia 2004 r., nr OK. -5672/KU-413/02-6977/2004).

Podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług w przypadku działalności przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego w akapicie poświęconym działalności w zakresie 66.21.Z (według PKD 2007) i 66.21.10.0 (według PKWiU 2008) stanowi wynagrodzenie Wnioskodawcy przewidziane w umowie z klientem-poszkodowanym (w tym również wynagrodzenie określane procentowo od wypłaconej przez zakład ubezpieczeń kwoty) pomniejszone o kwotę należnego podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 177, poz. 1054) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z kolei zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Z kolei art. 43 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jednocześnie w art. 43 ust. 13 cyt. ustawy, ustawodawca wskazał, że zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast jak stanowi art. 43 ust. 15 ww.ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

W myśl art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1 (art. 113 ust. 9 ustawy).

Stosownie zaś do art. 113 ust. 13 cyt. ustawy, zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz podatników:

1.

dokonujących dostaw:

a.

wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,

b.

towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,

c.

nowych środków transportu,

d.

terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę;

2.

świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie;

3.

niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju.

Minister Finansów w § 27 rozporządzenia z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360) określił listę towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku, określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, stanowiącą załącznik do rozporządzenia. Wyłączenie ze zwolnienia od podatku dotyczy m.in. wskazanego pod pozycją 12 tego załącznika "doradztwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego", oraz wymienionych pod pozycją 13 "usług prawniczych".

Ustawa o podatku od towarów i usług oraz ww. przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia "doradztwa". Zgodnie z Małym Słownikiem Języka Polskiego PWN, Warszawa 1994, "doradzać" znaczy udzielić porady, podać, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych.

Ze złożonego wniosku wynika, że na podstawie umowy bezwarunkowego przelewu wierzytelności Wnioskodawca zamierza nabywać od poszkodowanych wierzytelności przysługujące im wobec zakładów ubezpieczeń z tytułu szkód w mieniu (w szczególności w pojazdach) i dochodzić dopłat odszkodowań od zakładów ubezpieczeń we własnym imieniu i na własne ryzyko. Czynności te zaklasyfikowane są do grupowania PKWiU 64.99.19.0 "Usługi finansowe (z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych), gdzie indziej niesklasyfikowane". Ponadto Wnioskodawca zamierza także świadczyć za wynagrodzeniem czynności sklasyfikowane w grupowaniu 66.21.10.0 "Usługi związane z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat" (PKWiU 2008), polegające szacowaniu wysokości szkody oraz dochodzeniu roszczeń ubezpieczeniowych na zlecenie osób fizycznych, jak również czynności związane z codzienną administracyjną obsługą biura - PKWiU 2008 82.11.10.0 "Usługi związane z administracyjną obsługą biura". Działalność Wnioskodawcy nie będzie wymieniona w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustosunkowując się do powyższego wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi, nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych. Uznać zatem należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika z tytułu wykonywanej czynności w zakresie nabycia wierzytelności, ponieważ na podstawie umowy bezwarunkowego przelewu wierzytelności zamierza dokonywać zakupu wierzytelności przysługujących poszkodowanym - cedentom, celem dochodzenia dopłat odszkodowań od zakładów ubezpieczeń we własnym imieniu i na własny rachunek. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. A zatem jak słusznie wskazano we wniosku, zamierzone czynności będą podlegały opodatkowaniu podstawową 23% stawką podatku od towarów i usług. Uwzględniając natomiast postanowienia zawarte w art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, za podstawę opodatkowania opisanej czynności należy przyjąć różnicę pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością, którą Wnioskodawca zapłaci wierzycielowi pierwotnemu, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Różnica ta stanowi bowiem faktyczne wynagrodzenie Wnioskodawcy z tytułu świadczonej usługi, jest ona zatem formą wynagrodzenia (ekwiwalentu) za wykonaną usługę.

Odnosząc się do kolejnej kwestii związanej ze świadczeniem czynności sprowadzających się do dochodzenia roszczeń ubezpieczeniowych w imieniu klientów-poszkodowanych wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług w art. 43 ust. 1 pkt 37 formułuje zwolnienie zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. "Czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy. Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Uwzględniając powyższe, jak również opis zamierzonych czynności wskazać należy, że Wnioskodawca nie będzie wykonywał "czynności ubezpieczeniowych", gdyż między Wnioskodawcą oraz ubezpieczonymi nie będzie bowiem istniał żaden stosunek prawny ubezpieczenia. Wnioskodawca nie będzie występował w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta. Wnioskodawca nie będzie także świadczył usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka. Świadczone usługi są w rezultacie czynnościami polegającymi na oszacowaniu wysokości odszkodowania, co wymaga dokonania jego wyceny. Zatem czynności te można traktować jako formę niezbędną w celu uzyskania odszkodowania od towarzystw ubezpieczeniowych. W konsekwencji, zamierzone czynności wykonywane na rzecz klientów-poszkodowanych nie będą stanowić usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, a także usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto wskazać należy, iż zamierzonych czynności nie można także uznać za usługę stanowiącą element usługi ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. Charakter tych czynności wskazuje bowiem, iż nie można ich uznać za usługi specyficzne i właściwe wyłącznie dla usługi ubezpieczeniowej bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych tej usługi zwolnionej, a ponadto usługi w zakresie udzielania pomocy osobom poszkodowanym w uzyskaniu odszkodowania od ubezpieczyciela, nie są niezbędne do świadczenia usługi ubezpieczeniowej. Zaangażowanie przez klientów podmiotów takich jak Wnioskodawca, wyręczających ich w procesie roszczeniowym z tytułu uprzednio zawieranych przez nich umów ubezpieczenia, nie jest obligatoryjne, a jedynie fakultatywne. Z punktu widzenia klienta, czynności podejmowane przez Wnioskodawcę mogą być użyteczne, aczkolwiek w żaden sposób nie oznacza to, że klient nie może dochodzić samemu odszkodowania od zakładu ubezpieczeniowego. Zatem czynności te nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zwrócić należy w tym miejscy uwagę na to, że problem usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych był przedmiotem wyroku TSUE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie C-8/01 Assurandor-Societetet, działającym w imieniu Taksatorringen przeciwko Skatteministeriet, w którym rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków będących firmami ubezpieczeniowymi nie są ani transakcjami ubezpieczeniowymi, ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi w znaczeniu tego postanowienia.

Reasumując, usługi, które Wnioskodawca zamierza świadczyć, polegające na udzielaniu pomocy osobom poszkodowanym w uzyskaniu odszkodowania, jako nie korzystające ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz w art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegać będą - jak słusznie zauważył Wnioskodawca - opodatkowaniu podstawową 23% stawką podatku od towarów i usług. Natomiast podstawą opodatkowania świadczonych usług, zgodnie z art. 29 ust. 1 cyt. ustawy, będzie wynagrodzenie należne Wnioskodawcy, przewidziane w umowie zawartej z klientem-poszkodowanym, w tym także wynagrodzenie określone procentowo od wypłaconej przez zakład ubezpieczeń kwoty, jeśli w takiej formie jest ono przyjęte przez strony, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika także możliwość zastosowania zwolnienia przedmiotowego dla usług związanych z codzienną administracyjną obsługą biura, a zatem podzielając opinię Wnioskodawcy, wskazać należy, że czynności w tym zakresie również będą podlegały opodatkowaniu stawką podstawową.

Z kolei uwzględniając brzmienie przywołanych przepisów w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług określonego w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług, wskazać należy, że skoro - jak wynika z wniosku - "działalność Wnioskodawcy nie będzie mieściła się w kręgu wyłączeń z możliwości zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy, w szczególności działalność Wnioskodawcy nie została wymieniona w art. 113 ust. 13 ustawy", w sytuacji świadczenia usług w zakresie nabywania wierzytelności, usług polegających na pozyskiwaniu odszkodowań od zakładów ubezpieczeniowych i usług w zakresie administracyjnej obsługi biura, przy założeniu, że zamierzone czynności, nie będą stanowić usług w zakresie doradztwa oraz usług prawniczych, Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku przewidzianego w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

Końcowo wskazać należy, że pozostałe kwestie objęte przedmiotowym wnioskiem zostaną zawarte w odrębnych rozstrzygnięciach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl