ITPP1/443-928b/12/AT - VAT w zakresie zwolnienia od podatku usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 12 października 2012 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-928b/12/AT VAT w zakresie zwolnienia od podatku usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2012 r. (data wpływu 1 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 14 sierpnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca zamierza podjąć działalność w zakresie świadczenia szerokiej palety nowoczesnych produktów i usług finansowych dla X. oraz pozostałych podmiotów systemu X. w Polsce. System X. funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2 z późn. zm.).

Jedna z Y. należących do systemu X. zamierza wnieść aportem do spółki Wnioskodawcy zorganizowaną część przedsiębiorstwa w postaci Departamentu Sprzedaży, realizującego zadania w zakresie sprzedaży produktów finansowych członkom X. Wnioskodawca planuje zawarcie umowy ze X. (Wnioskodawca zamierza w przyszłości zawierać takie umowy z innymi jednostkami), na podstawie której Wnioskodawca w oparciu o otrzymany aportem zespół materialnych i niematerialnych składników majątkowych, w tym zobowiązań oraz pracowników, a także posiadane własne zasoby majątkowe i osobowe, świadczyć będzie na rzecz X. usługi pośrednictwa (agencyjne) w zakresie produktów finansowych oferowanych przez X., zgodnie z poniższym opisem. 1. Usługi agencyjne dla X.

Ponadto, na mocy umów zawartych pomiędzy Wnioskodawcą, a Towarzystwem Ubezpieczeń na Życie Z. oraz Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych T., Wnioskodawca wykonywać będzie na rzecz tych podmiotów stałe czynności faktyczne i prawne związane z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia, w imieniu i na rzecz tych podmiotów, na podstawie otrzymanych stosownych pełnomocnictw. W momencie rozpoczęcia świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, Wnioskodawca posiadać będzie status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.).

Kompleksowe usługi agencyjne w powyższym zakresie świadczone będą przez Wnioskodawcę na podstawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i obejmować będą następujące świadczenia:

1.

Pozyskiwanie klientów;

2.

Informowanie klientów o ogólnych warunkach ubezpieczeń oraz wynikających z nich prawach i obowiązkach stron umowy ubezpieczenia, w tym o postępowaniu w razie wystąpienia szkody;

3.

Wykonywanie czynności przygotowawczych, zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, w tym:

3.1. Przyjmowanie wniosków o ubezpieczenie;

3.2. Analizę ryzyka ubezpieczeniowego na podstawie przyjętych wniosków i oświadczeń - zgodnie z wytycznymi TUŻ Z. lub TUW T.;

4.

Zawieranie i odnawianie umów ubezpieczenia w imieniu TUŻ Z. lub TUW T.;

5.

Wypełnianie formularzy dokumentów przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, zgodnie z zasadami określonymi przez TUŻ Z. lub TUW T. oraz stosowanie przy ich wypełnianiu obowiązujących kodów rodzajów ubezpieczeń;

6.

Obliczanie wysokości składek z tytułu zawieranych umów ubezpieczenia na podstawie obowiązujących taryf, warunków ubezpieczenia i innych wytycznych w tym zakresie oraz ich pobieranie od ubezpieczających (klientów);

7.

Uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, w tym w sprawach o odszkodowania;

8.

Promowanie produktów ubezpieczeniowych TUŻ Z. lub TUW T.

We wszystkich opisanych wyżej działaniach Wnioskodawca - jako agent TUŻ Z. i TUW T. - realizował będzie ich wytyczne oraz działał zgodnie z postanowieniami regulaminów i umów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługa agencyjna (pośrednictwa) w zakresie usług ubezpieczeniowych, świadczona na rzecz TUŻ Z. i TUW T., opisana w punkcie II. opisu zdarzenia przyszłego, podlega zwolnieniu od podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, usługa agencyjna (pośrednictwa w zakresie usług ubezpieczeniowych, świadczona na rzecz TUŻ Z. i TUW T., opisana w punkcie II opisu zdarzenia przyszłego podlega zwolnieniu od VAT. Na wstępie Wnioskodawca pragnie wskazać, iż w jego ocenie, czynności opisane w pkt II opisu zdarzenia przyszłego, składające się na usługę agencyjną w zakresie usług ubezpieczeniowych stanowią z perspektywy VAT jedno, kompleksowe świadczenie, a zatem dla celów VAT nie należy w sposób sztuczny rozdzielać poszczególnych czynności w ramach tego świadczenia, lecz traktować je na gruncie VAT jako jedną (kompleksową) usługę. Jakkolwiek bowiem w opisanym powyżej przypadku Wnioskodawca - działający jako agent ubezpieczeniowy - zobowiązany będzie do podjęcia w ramach jednej sprawy szeregu czynności i działań, to jednak z punktu widzenia ekonomicznego będą one jedną, kompleksową usługą, a wykonywanie poszczególnych czynności nie będzie stanowić dla odbiorcy usługi celu samego w sobie.

Powyższe podejście znajduje potwierdzenie w praktyce podatkowej zarówno TSUE (przykładowo, orzeczenie w połączonych sprawach C-308/96 i C-94/97 T.P. Madgett, R.M. Baldwin and The Howden Curt Hotel), sądów administracyjnych (przykładowo, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 stycznia 2007 r., sygn. akt I FSK 499/2005 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 grudnia 2008 r., sygn. akt I FSK 1946/07), jak i organów podatkowych (przykładowo, interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 sierpnia 2011 r. nr IPPP1-443-810/11-2/PR).

Odnosząc się natomiast do traktowania na gruncie VAT usługi agenta ubezpieczeniowego, opisanej w pkt II opisu zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca wskazuje, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwolnieniu od VAT podlegają usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Przepis ten stanowi jednocześnie implementację do polskiego porządku prawnego art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT, zgodnie z którym zwolnione od VAT są transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Wskazana w pkt II opisu zdarzenia przyszłego usługa, świadczona na rzecz TUW T. I TUŻ Z. wpisuje się jednocześnie w całości w pojęcie usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, zawarte w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm. Zgodnie z przepisami tej ustawy, wykonywane za wynagrodzeniem czynności faktyczne lub prawne związane z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia stanowią szeroko pojęte pośrednictwo ubezpieczeniowe. W szczególności, zakres czynności agencyjnych w rozumieniu art. 4 pkt 1 powyższej ustawy obejmuje:

* pozyskiwanie klientów,

* wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia,

* zawieranie umów ubezpieczenia,

* uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie,

* organizowanie i nadzorowanie czynności agencyjnych.

Artykuł 2 pkt 2 ww. ustawy określa, iż pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3. Z kolei art. 7 ust. 1 tejże ustawy wskazuje, iż agentem ubezpieczeniowym jest przedsiębiorca wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych.

Wnioskodawca, zestawiając przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego czynności z zakresu pośrednictwa ubezpieczeniowego (pkt II) i z przytoczonymi powyżej czynnościami wymienionymi w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym, stwierdza, iż są one zbieżne i wpisują się w charakterystyczny zakres przedmiotowy usług wykonywanych przez pośrednika ubezpieczeniowego. Ponadto, podkreślenia wymaga fakt, iż Wnioskodawca świadcząc opisane usługi posiadać będzie status agenta ubezpieczeniowego.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca stwierdził, że jeżeli określone świadczenie stanowi pośrednictwo ubezpieczeniowe (czynności agencyjne) na podstawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i jednocześnie nie obejmuje ono zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczeniowych, to świadczenie takie podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 5a tej ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 omawianej ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji

Przepisy powyższy stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

W oparciu o przepis art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Zaznaczenia wymaga, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być również wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties (1989) ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany (2002) ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym, tut. organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Wskazać należy, iż Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia TSUE podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) Szóstej Dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Wnioskodawca zamierza wykonywać stałe czynności faktyczne i prawne związane z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia, w imieniu i na rzecz TUŻ Z. i TUW T. na podstawie otrzymanych stosownych pełnomocnictw. W momencie rozpoczęcia świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, Wnioskodawca posiadać będzie status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.).

Kompleksowe usługi agencyjne w powyższym zakresie świadczone będą przez Wnioskodawcę na podstawie Ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i obejmować będą następujące świadczenia:

1.

Pozyskiwanie klientów;

2.

Informowanie klientów o ogólnych warunkach ubezpieczeń oraz wynikających z nich prawach i obowiązkach stron umowy ubezpieczenia, w tym o postępowaniu w razie wystąpienia szkody;

3.

Wykonywanie czynności przygotowawczych, zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, w tym:

3.1. Przyjmowanie wniosków o ubezpieczenie;

3.2. Analizę ryzyka ubezpieczeniowego na podstawie przyjętych wniosków i oświadczeń - zgodnie z wytycznymi TUŻ Z. lub TUW T.;

4.

Zawieranie i odnawianie umów ubezpieczenia w imieniu TUŻ Z. lub TUW T.;

5.

Wypełnianie formularzy dokumentów przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, zgodnie z zasadami określonymi przez TUŻ Z. lub TUW T. oraz stosowanie przy ich wypełnianiu obowiązujących kodów rodzajów ubezpieczeń;

6.

Obliczanie wysokości składek z tytułu zawieranych umów ubezpieczenia na podstawie obowiązujących taryf, warunków ubezpieczenia i innych wytycznych w tym zakresie oraz ich pobieranie od ubezpieczających (klientów);

7.

Uczestniczenie w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, w tym w sprawach o odszkodowania;

8.

Promowanie produktów ubezpieczeniowych TUŻ Z. lub TUW T.

We wszystkich opisanych wyżej działaniach Wnioskodawca - jako agent TUŻ Z. i TUW T. - realizował będzie ich wytyczne oraz działał zgodnie z postanowieniami regulaminów i umów.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie będzie występował w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisu sprawy wynika, iż między Wnioskodawcą a klientami nie zaistnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawca nie będzie świadczył również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa" warto odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, w kwestii znaczenia słowa "negocjacje", w kontekście art. 13B (d) (5), iż "odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem".

Kontynuując kwestię odróżnienia pośrednictwa od innych usług, warto przytoczyć wyrok w sprawie Volker Ludwig (wyrok TSUE z dnia 21 czerwca 2007 r., C-453/05). Niemiecki podatnik był subagentem, działającym na rzecz spółki DVAG, która z kolei występowała w imieniu instytucji kredytowej. Zakres czynności V. Ludwiga obejmował wyszukiwanie klientów, prowadzenie z nimi rozmów, przedstawienie oferty. W przypadku zawarcia umowy kredytu DVAG otrzymywała prowizję od instytucji kredytowej V. Ludwig zaś - prowizję od DVAG. Zdaniem TSUE ani okoliczność działania podatnika jako subagenta, ani dokonywanie dodatkowo doradztwa majątkowego (które jeśli ma charakter pomocniczy, to dzieli skutki podatkowe pośrednictwa kredytowego) - zwolnienia nie wykluczają. Trybunał wyszedł też z zasady neutralności VAT, zauważając, że podatnicy muszą mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który ekonomicznie byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na opodatkowanie czynności (wyrok TSUE z dnia 25 lutego 1999 r., C-349/96).

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe, a także obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. organ podatkowy stwierdza, iż stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe. Kluczową rolę w rozwiązaniu wskazanego we wniosku problemu odgrywają przepisy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług. Z przepisów tych wynika, iż zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. W ocenie tut. organu Wnioskodawca wykonuje czynności pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, bowiem wykonywanie różnego rodzaju czynności faktycznych, sprowadzające się do zawarcia umowy TUŻ Z. lub TUW T. a klientem (Wnioskodawca działa w imieniu i na rzecz TUŻ Z. i TUW T.), w tym dotarcie do klienta zainteresowanego oferowanym przez te instytucje produktem ubezpieczeniowym i pozyskanie tego klienta, przedstawienie klientowi informacji o ogólnych warunkach ubezpieczeń, wykonywanie czynności zmierzających do zawarcia umów z klientami, analizę ryzyka ubezpieczeniowego, itp., stanowią usługę, która w sposób nierozerwalny wiąże się z usługą główną świadczoną przez TUŻ Z. i TUW T. Czynności te mają na celu kwalifikację klienta pod kątem zawarcia przez niego konkretnej umowy z tymi instytucjami w aspekcie produktów oferowanych przez te instytucje. Zawarcie umowy przez klienta z TUŻ Z. lub TUW T. poprzedzane jest analizą ryzyka ubezpieczeniowego zgodnie z wytycznymi TUŻ Z. lub TUW T. Wnioskodawca uczestniczy ponadto w wykonaniu umów ubezpieczenia i w promowaniu produktów ubezpieczeniowych ww. instytucji.

Z tego też względu, czynności opisane powyżej są niezbędne, w celu doprowadzenia do zawarcia przez klienta odpowiednich umów z ww. instytucjami.

Wskazać ponadto należy, iż w przedmiotowej sprawie przepis art. 43 ust. 15 ustawy o VAT nie będzie miał zastosowania, bowiem z treści wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca wykonywał tego typu usługi.

Konkludując, należy stwierdzić, że skoro - jak wynika z treści złożonego wniosku - przedmiotowe usługi są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych Wnioskodawca działając jako agent ma prawo stosować do tych usług zwolnienie od podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym należało uznać za prawidłowe.

Końcowo wskazuje się, że w zakresie pytania: "Czy usługi agencyjne (pośrednictwa) w zakresie usług finansowych, świadczone na rzecz X., opisane w punkcie I. opisu zdarzenia przyszłego, podlegają zwolnieniu od podatku VAT..." w dniu 12 października 2012 r. wydano odrębne rozstrzygnięcie znak ITPP1/443-928a/12/AT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl