ITPP1/443-914/08/KM - Czy w związku z nabyciem udziału we współwłasności samolotu oraz przystąpienia do Programu organizowanego przez spółkę, podatnik, jako jeden ze współwłaścicieli samolotu, godząc się na nieodpłatne udostępnienie swego samolotu innemu uczestnikowi Programu, świadczy na jego rzecz opodatkowaną usługę podlegającą podatkowi VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2008 r. (data wpływu 13 października 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 listopada 2008 r. i 5 stycznia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nieodpłatnego udostępnienia samolotu innemu uczestnikowi programu - jest prawidłowe.

W dniu 13 października 2008 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 5 listopada 2008 r. i 5 stycznia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. opodatkowania czynności nieodpłatnego udostępnienia samolotu innemu uczestnikowi programu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zawarł ze spółką "S" Sp. z o.o. umowy, których przedmiotem jest nabycie udziału we współwłasności samolotu oraz określenie zasad zarządzania tym samolotem przez spółkę "S" oraz zasad korzystania z nabytego przez Wnioskodawcę i innych współwłaścicieli samolotu w ramach programu, do którego przystąpił. Program polega na tym, że Wnioskodawca nabył udział we współwłasności samolotu, a następnie wraz z innymi współwłaścicielami, którzy nabyli udział w tym samym samolocie, powierzył Operatorowi (czyli spółce "S" sp. z o.o.) sprawowanie zarządu tymże samolotem. Zarząd ten ma polegać na tym, iż Operator koordynuje korzystanie przez Współwłaścicieli i innych uczestników Programu z samolotów dostępnych w ramach Programu. Ideą Programu jest bowiem nabycie, na analogicznych zasadach jak Wnioskodawca, udziałów we współwłasności samolotów przez wiele podmiotów, a następnie dzięki monitoringowi i zarządzaniu tą flotą przez Operatora, optymalizowanie wykorzystania istniejących samolotów przez wszystkich uczestników Programu, w ramach przyjętej dla każdego liczby godzin do wykorzystania. W rezultacie, warunki Programu określają możliwości dla Wnioskodawcy, a mianowicie, że będzie mógł korzystać przez określoną ilość godzin w roku z samolotu, a także będzie mógł korzystać z samolotów stanowiących przedmiot współwłasności innych uczestników Programu. Jednocześnie Wnioskodawca i inni uczestnicy Programu zobowiązali się do nieodpłatnego, wzajemnego udostępniania samolotów w ramach Programu. Każdy uczestnik Programu godzi się z faktem, iż korzystanie z samolotów Programu odbywa się na zasadzie równouprawnienia wszystkich uczestników Programu w dostępie do samolotów Programu. Każdy uczestnik jest świadomy, że Program, do którego przystępuje, polega na tym, że korzysta się zarówno z samolotu, którego jest się współwłaścicielem, jak i z samolotów, będących współwłasnością innych uczestników Programu. Takie uregulowanie zasad korzystania z samolotów pozwala na optymalizację wykorzystania zakupionych maszyn. Na jeden udział we współwłasności samolotu przypada 75 godzin Czasu Wykonywania Lotu w R. Obliczeniowym. Czas Wykonywania Lotu, to czas rzeczywistej pracy silnika, określony według licznika motogodzin. Wnioskodawca wraz z innymi uczestnikami Programu zgodnie ustalili, iż po okresie 4 lat samolot zostanie sprzedany. Sprzedaż tego samolotu Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami zlecił Operatorowi. Wnioskodawca ponosi także obowiązkowe opłaty związane z przystąpieniem do Programu oraz opłaty miesięczne, godzinowe, za wcześniejszą rezerwację i opłaty regulaminowe na rzecz Operatora (zgodnie z umową o zarządzanie).

W uzupełnieniu z dnia 5 stycznia 2009 r. wskazano, iż nabyte udziały we współwłasności samolotu służą działalności gospodarczej, przy czym Wnioskodawca podejmując decyzję o ich nabyciu kierował się przede wszystkim optymalnym i efektywnym wykorzystaniem czasu pracy pracowników firmy w trakcie podróży służbowych. Ponadto w przypadku zawarcia umowy na zakup udziałów we współwłasności samolotu, Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług na podstawie art. 86 ww. ustawy. Te same zasady dotyczą bieżącej eksploatacji samolotu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z nabyciem udziału we współwłasności samolotu oraz przystąpienia do Programu organizowanego przez spółkę "S" sp. z o.o., Wnioskodawca, jako jeden ze współwłaścicieli samolotu, godząc się na nieodpłatne udostępnienie swego samolotu innemu uczestnikowi Programu, świadczy na jego rzecz opodatkowaną usługę podlegającą podatkowi VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy wyraża zgodę na nieodpłatne wykorzystanie stanowiącego jego współwłasność samolotu przez innego współuczestnika Programu, nie świadczy usługi na rzecz innego uczestnika Programu. Wskazano, iż zgodne z § 2 ust. 2 umowy o zarządzanie, którą zawarto z Operatorem, wzajemne udostępnianie samolotów przez uczestników programu jest nieodpłatne, zatem kwestię podatkowych skutków nieodpłatnego udostępniania samolotów pomiędzy współuczestnikami programu należy ocenić w świetle treści art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, z którego wynika, że jeżeli podatnik nieodpłatnie świadczy usługę, która jest związana z prowadzonym przedsiębiorstwem, to wówczas nie jest to czynność opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Samolot, którego współwłaścicielem jest Spółka, wykorzystywany jest w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W ramach tej działalności Spółka również wykorzystuje samoloty innych uczestników Programu. Stworzenie zaś Programu pozwala na właściwe wykorzystanie wszystkich samolotów, których współwłaściciele są objęci Programem. Uzasadnienie dla udostępniania samolotów na rzecz innych uczestników Programu jest oczywiste i polega na tym, iż Spółka uzyskuje w zamian prawo do uzyskania na takich samych zasadach możliwości korzystania z samolotów należących do innych uczestników programu. Dlatego zgoda Spółki na nieodpłatne użytkowanie jej samolotu przez innego uczestnika Programu jest w istocie nieodpłatną usługą związaną z prowadzonym przedsiębiorstwem. Tym samym nieodpłatne przekazanie samolotu Spółki innym uczestnikom Programu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Oznacza to, że opodatkowaniu co do zasady podlegają czynności wykonane odpłatnie. Jednakże ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ww. ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione dwa warunki: brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć takie świadczenie usług, które odbywa się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego, w przypadku oddania przez Wnioskodawcę swego samolotu innemu uczestnikowi programu do nieodpłatnego używania, niezbędne jest stwierdzenie - w celu ustalenia zasad opodatkowania tej czynności podatkiem VAT - czy zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, a więc czy zawarcie konkretnej umowy jest związane z przedmiotem działalności Zainteresowanego oraz czy przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tą czynnością.

Jak wynika z uzupełnienia wniosku i przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu udziałów we współwłasności samolotu oraz z tytułu wydatków dotyczących jego bieżącej eksploatacji. Ponadto zawarcie umowy o zarządzanie z Operatorem o wzajemne udostępnianie samolotów przez uczestników programu jest związane z przedmiotem działalności Wnioskodawcy, bowiem służyło do optymalnego i efektywnego wykorzystania czasu pracy pracowników firmy w trakcie podróży służbowych.

W związku z tym należy stwierdzić, że czynność nieodpłatnego udostępnienia samolotu innemu uczestnikowi programu nie może być traktowane na równi z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu przepisów art. 8 ust. 2 ustawy i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.