ITPP1/443-807b/10/MN - Prawo wspólnoty mieszkaniowej do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na adaptację poddasza na lokale użytkowe przeznaczone pod wynajem oraz wydatkami poniesionymi na wymianę poszycia dachu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 sierpnia 2010 r. (data wpływu 19 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia wydatków związanych z adaptacją nieużytkowego poddasza na lokale użytkowe, przeznaczone pod najem oraz wymianą poszycia dachu - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. prawa do odliczenia wydatków związanych z adaptacją nieużytkowego poddasza na lokale użytkowe, przeznaczone pod najem oraz wymianą poszycia dachu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wspólnota nie jest zarejestrowanym podatnikiem jako VAT czynny. W jej skład wchodzi 9 współwłaścicieli poszczególnych lokali użytkowych. Umowy z dostawcami tzw. mediów (tekst jedn. woda, CO, śmieci, prąd, ścieki) podpisane zostały przez Wspólnotę. Dotychczasowy sposób rozliczenia mediów polegał na tym, iż w oparciu o zawiadomienie o opłatach, przygotowane przez Wspólnotę poszczególni współwłaściciele uiszczali tzw. zaliczki. Wspólnota zawarła także umowy najmu części nieruchomości wspólnej (piwnice), na mocy których uzyskuje przychody z wynajmu.

W chwili obecnej Wspólnota dokonując rozliczenia mediów planuje dokonać wyraźnego rozbicia mediów przypadających na poszczególne lokale oraz nieruchomość wspólną. Obciążenie właścicieli lokali za media w części dotyczącej ich lokali ma zostać przeniesione w drodze tzw. refaktury.

Wspólnota nie zamierza refakturować na właścicieli poszczególnych lokali - członków Wspólnoty - kosztów mediów w tej części, w jakiej dotyczyć by to miało nieruchomości wspólnej (a zatem w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy o własności lokali, grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali). W tym zakresie właściciele lokali uiszczać nadal będą zaliczki wg dotychczasowych zasad.

W zakresie najemców części nieruchomości wspólnej Wspólnota zamierza refakturować media na te podmioty.

Dodatkowo Wspólnota zamierza przeprowadzić prace budowlane dotyczące nieruchomości wspólnej tj. przeprowadzić adaptację nieużytkowego poddasza na lokale użytkowe, przeznaczone pod najem, a także dokonać wymiany poszycia dachu. Po przeprowadzeniu remontu wykonawca będący czynnym podatnikiem VAT wystawi Wspólnocie fakturę VAT, w której wykazany zostanie podatek od towarów i usług do zapłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wspólnota będzie mogła, po uprzednim zarejestrowaniu się jako podatnik VAT czynny, dokonać "zaliczenia podatku naliczonego na należny" z tytułu zakupu usługi wykonanej przez podatnika VAT czynnego, a dotyczącej adaptacji nieużytkowego poddasza na lokale użytkowe przeznaczone pod najem oraz wymiany poszycia dachu, a jeżeli tak, to w jakiej części.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wspólnota będzie uprawniona do odliczenia VAT związanego z planowanymi robotami w całości, chyba że zacznie także wykonywać czynności zwolnione od podatku.

Uzasadniając zajęte stanowisko wskazano, iż Wspólnota wykonuje nakazane jej prawem czynności na rzecz członków Wspólnoty - właścicieli poszczególnych lokali, w szczególności prowadzi remonty oraz ponosi wydatki na utrzymanie porządku i czystości. Jednocześnie Wspólnota zacznie podejmować szereg czynności opodatkowanych, w szczególności najmując części nieruchomości wspólnej na potrzeby działalności gospodarczej.

Po zacytowaniu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wskazano, że Wspólnota po zarejestrowaniu się jako podatnik VAT czynny zacznie wykonywać czynności opodatkowane. W opinii Wnioskodawcy, sam fakt, iż Wspólnota wykonuje także czynności niepodlegające reżimowi VAT, związane z działaniami na rzecz właścicieli lokali, nie będzie miał znaczenia z punktu widzenia art. 86 ust. 1 ustawy, albowiem zgodnie z jego treścią należy uwzględnić wyłącznie czynności (faktycznie) opodatkowane oraz wprawdzie podlegające reżimowi VAT, lecz z niego przedmiotowo zwolnione, a nie w ogóle niepodlegające opodatkowaniu. Innymi słowy, Wspólnota będzie uprawniona do odliczenia VAT związanego z planowanymi robotami w całości, chyba że zacznie także wykonywać czynności zwolnione od podatku. W takiej sytuacji "zaliczenie podatku naliczonego na podatek należny", w wypadku niemożności wyraźnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, odbywać się będzie proporcją zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

Wnioskodawca podkreślił, iż analogiczne stanowisko przedstawione zostało przez R. Kubackiego oraz A. Bartosiewicza w Leksykonie Najmu i Dzierżawy 2009 r. ("Podatek naliczony dotyczący lokali użytkowych", str. 588) oraz jako takie znajduje swoje potwierdzenie w orzecznictwie ETS (C-333/91. C-306/94, C-142/99, C-16/00).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120, art. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl powołanego wyżej przepisu podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wyłącznie w takim zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) i b) cyt. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika: z tytułu nabycia towarów i usług oraz potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego.

Przepisy powołanej ustawy nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami, a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni (nabycie towaru lub usługi, które następnie zostaną przez podatnika sprzedane) lub pośredni. Konkretny zakup musi więc łączyć się (bezpośrednio lub pośrednio) z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Z powyższego wynika, że w przedmiotowej sprawie warunkiem koniecznym, aby Wspólnota mogła dokonać odliczenia podatku naliczonego od wymienionych we wniosku zakupów, jest ich związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jednocześnie należy podkreślić, iż realizacja prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony jest obostrzona ograniczeniami zawartymi w dziale IX cytowanej ustawy. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, np. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Wskazać należy, że czynności niepodlegające opodatkowaniu nie są w ogóle objęte regulacją ustawy o podatku od towarów i usług. W rezultacie odliczanie podatku naliczonego związanego z tymi czynnościami stanowiłoby nieuprawnione rozszerzenie zakresu stosowania ustawy na sferę, której ta ustawa w ogóle nie dotyczy. Ponadto brak jest w ustawie przepisów, które dopuszczałby możliwość odliczenia w rozpatrywanej sytuacji.

W świetle powyższego, Wspólnocie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ponoszonych wydatków w zakresie, w jakim nabycia te wiążą się z czynnościami opodatkowanymi (powstaniem podatku należnego). Natomiast w odniesieniu do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem prawo do odliczenia winno wywodzić się ze związku pomiędzy nabyciem usług związanych z robotami budowlanymi związanymi z adaptacją poddasza (nieruchomości wspólnej) oraz wymianą poszycia dachu, a wykonywaniem przez Wspólnotę czynności opodatkowanych w postaci: np. najmu nieruchomości wspólnej.

Analiza przedstawionego przez Wspólnotę opisu zdarzenia przyszłego na tle przedstawionych uregulowań prawnych prowadzi do wniosku, że skoro, jak wskazano we wniosku prace budowlane związane z adaptacją poddasza na lokale użytkowe, będą związane z czynnościami opodatkowanymi - najmem tych lokali, Wspólnocie będzie przysługiwało pełne prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach dokumentujących ich zakup.

W kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach związanych z robotami budowlanymi dotyczącymi wymiany poszycia dachu stwierdzić należy, iż zakupy takie będą służyły zarówno czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu (czynnościom wykonywanym na rzecz członków Wspólnoty), jak i czynnościom opodatkowanym, (np. usługom najmu części wspólnych).

Stosownie do art. 90 ust. 1 i 2 ww. ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot przypadających na towary lub usługi, wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, oraz takich, w stosunku do których prawo to nie przysługuje, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Zatem w odniesieniu do towarów i usług związanych z wymianą poszycia dachu Wspólnota będzie uprawniona do odliczenia takiej części podatku naliczonego, która będzie związana z czynnościami opodatkowanymi (np. najmem części wspólnych nieruchomości).

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Wspólnota:

* będzie miała pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach potwierdzających wydatki związane z adaptacją poddasza na lokale użytkowe, gdyż wydatki te będą związane z czynnościami opodatkowanymi - najmem tych lokali,

* będzie miała prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach potwierdzających wydatki związane z wymianą pokrycia dachu (w wysokości związanej z czynnościami opodatkowanymi), gdyż wydatki te będą związane z czynnościami opodatkowanymi (np. najmem tych lokali), jak również niepodlegającymi opodatkowaniu (czynnościami wykonywanymi na rzecz członków Wspólnoty).

Dodatkowo podkreślić należy, iż dokonanie pełnego odliczenia dotyczącego wydatków związanych z wymianą pokrycia dachu, byłoby sprzeczne z zasadą neutralności podatku od towarów i usług i naruszałoby podstawowy mechanizm działania tego podatku, bowiem w odniesieniu do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Tym samym podatnicy dokonujący czynności niepodlegających opodatkowaniu byliby stawiani w pozycji uprzywilejowanej, po pierwsze nie mieliby obowiązku uiszczenia podatku należnego, a po drugie dokonując jakiejkolwiek innej czynności opodatkowanej, mogliby skorzystać z uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego, nie pozostającego w żadnej relacji z podatkiem należnym. Innymi słowy, podatnik miałby prawo do odliczenia podatku naliczonego jedynie pod warunkiem dokonania jednej czynności opodatkowanej, nawet stanowiącej nieznaczny wycinek całokształtu jego działalności.

Końcowo podkreśla się, iż prawidłowe określenie wysokości części podatku naliczonego, jako związanej ze sprzedażą opodatkowaną, należy do podatnika, natomiast ocena prawidłowości przyjętych rozwiązań może nastąpić jedynie w drodze przeprowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ pierwszej instancji.

W świetle powyższego tut. organ oceniając stanowisko Wnioskodawcy całościowo uznał je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.