ITPP1/443-765/10/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2010 r. (data wpływu 6 sierpnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania sprzedaży - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 sierpnia 2010 r. został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania sprzedaży.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Prowadzi Pani przedsiębiorstwo handlowo-usługowe, zajmujące się handlem artykułami hydraulicznymi i usługami w zakresie remontów ogólnobudowlanych i hydraulicznych. W dniu 10 maja 2010 r. pracownik przedsiębiorstwa wystawił fakturę VAT gotówkową dla klienta (osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej), nie "fiskalizując" sprzedaży. Pracownik wręczył oryginał wystawionej faktury VAT klientowi, przyjął od niego zapłatę, następnie usunął wystawioną fakturę z rejestru sprzedaży, znajdującego się w programie komputerowym i zataił fakt wystawienia faktury oraz przyjęcia zapłaty przed właścicielem przedsiębiorstwa. Faktura wystawiona przez pracownika i wręczona klientowi dotyczyła usługi montażu instalacji centralnego ogrzewania w domu mieszkalnym (PKOB 111). Pracownik powinien zastosować podatek w wysokości 7%, natomiast wystawił fakturę na sprzedaż towaru (materiałów instalacyjnych, które zostały zużyte w celu wykonania usługi) i zastosował stawkę w wysokości 22%.

Klient, posługując się wręczoną mu przez pracownika fakturą VAT, złożył do właściwego urzędu skarbowego, wniosek o zwrot części VAT za materiały budowlane na formularzu VZM-1, dzięki czemu, w lipcu 2010 r., pozyskała Pani informację o fakcie wystawienia faktury dla tego klienta, oraz zorientowała się, że w rejestrze sprzedaży z dnia 10 maja 2010 r. pod numerem faktury, którą posługuje się klient, znajduje się zafiskalizowana sprzedaż dla zupełnie innego klienta oraz na inną kwotę.

W związku z faktem, że usługa została rzeczywiście wykonana, koniecznością zapłacenia podatku od towarów i usług oraz brakiem w rejestrze sprzedaży faktury, którą posiada klient, a także faktem, że powyższa faktura nie została zafiskalizowana, wystawiono fakturę zgodną z posiadaną przez klienta. Faktura została wystawiona i zafiskalizowana w lipcu 2010 r. Fakturę wystawiono po uprzednim zapytaniu telefonicznym w Krajowej Informacji Podatkowej, gdzie otrzymano informację, aby wystawić fakturę i zapłacić stosowny podatek w miesiącu, w którym powzięto informację się o wspomnianych nadużyciach pracownika.

Faktura wystawiona i zafiskalizowana w miesiącu lipcu, na tą samą kwotę, która została wykazana na dokumencie posiadanym przez klienta, została wręczona klientowi. Faktura posiada inny numer, ponieważ nie ma technicznej możliwości wystawienia dwóch faktur o tym samym numerze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Która z faktur wymienionych w opisie sytuacji powinna zostać zaksięgowana. Czy z uwagi na to, że faktura powinna dotyczyć wykonanej usługi, należy wystawić fakturę korygującą stawkę VAT. Jeśli należy wystawić fakturę VAT korygującą, to do którego z dokumentów.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na konieczność fiskalizacji faktur wystawianych dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz konieczność naliczenia i zapłacenia podatku od towarów i usług od sprzedaży (bez względu na to czy gotówka została przyjęta do kasy, czy osobiście przez pracownika) a także fakt, że wystawiona przez pracownika faktura nie została ujęta w rejestrze sprzedaży, w ocenie Wnioskodawcy należy ująć w rejestrze VAT fakturę wystawioną w lipcu 2010 r. oraz zapłacić podatek należny zgodnie z deklaracją VAT-7 za miesiąc lipiec 2010 r. oraz wystawić do niej fakturę VAT korygującą, stawkę VAT, zmieniając ją z 22% na7%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Przytoczona regulacja nakłada na podatników obowiązek prowadzenia ewidencji służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej, wskazując jednocześnie jakie elementy powinna ona zawierać.

W myśl art. 111 ust. 1 powołanej ustawy, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju formą ewidencji sprzedaży, zarejestrowaniu w niej podlegają transakcje wykonane przez podatnika. Ewidencja sprzedaży prowadzona przy zastosowaniu kasy rejestrującej spełnia wymogi zawarte w art. 109 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, musi jednak zawierać dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, tj. dane odzwierciedlające rzeczywisty przebieg transakcji.

Z powołanych przepisów wynika zatem, iż ewidencjonowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej podlega każda dokonana transakcja sprzedaży (towarów i usług) świadczona na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy i powinno się ono odbywać z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Należy bowiem zauważyć, iż ewidencjonowanie obrotu w terminie innym niż moment powstania obowiązku podatkowego prowadziłoby do niezgodności prowadzonej ewidencji z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczych oraz mogłoby skutkować nieprawidłowym sporządzeniem deklaracji podatkowej i tym samym błędnym ustaleniem należnego zobowiązania podatkowego za dany okres rozliczeniowy.

Co do zasady, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1, o czym stanowi art. 19 ust. 1 powołanej ustawy. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4).

Natomiast w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy, stosownie do zapisu art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d), powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usługi.

Podstawą opodatkowania, zgodnie z zapisem art. 29 ust. 1 ustawy, jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Stosownie do treści art. 29 ust. 4a ustawy, w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Przepis ust. 4a stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia korekty faktury do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna (art. 29 ust. 4c).

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury (art. 106 ust. 4).

Ponadto, zgodnie z treścią art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.

Szczegółowe zasady dotyczące wystawiania faktur uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).

Z zapisu § 5 ust. 1 powołanego rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Stosownie do treści § 7 ust. 3 ww. rozporządzenia, w przypadku, gdy faktura dotyczy sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do kopii faktury podatnik obowiązany jest dołączyć paragon dokumentujący sprzedaż.

W treści § 9 powołanego rozporządzenia zawarto ogólne zasady dotyczące terminu wystawiania faktur. Zgodnie z zapisem ust. 1 tego paragrafu, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

Od tej ogólnej zasady Minister Finansów przewidział odstępstwa. I tak, z treści § 11 ust. 1 tego rozporządzenia wynika, iż w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-5 i 7-11, ust. 16a i 16b oraz ust. 19a ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego. Faktury, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wystawiane wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego (§ 11 ust. 2).

W myśl § 14 ust. 1 powołanego rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Faktura korygująca wystawiana w przypadku pomyłek, o których mowa w ust. 1, zawiera dane określone w ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a), kwoty podane w omyłkowej wysokości oraz kwoty w wysokości prawidłowej (§ 14 ust. 3).

Jak wynika z zapisu § 19 ust. 1 rozporządzenia, faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.

Oryginał faktury i faktury korygującej powinien zawierać wyraz "ORYGINAŁ", a kopia faktury i faktury korygującej - wyraz "KOPIA".

Podatnicy są obowiązani przechowywać oryginały i kopie faktur oraz faktur korygujących, a także duplikaty tych dokumentów do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (§ 21 ust. 1). Dokumenty te, przechowuje się w oryginalnej postaci, w podziale na okresy rozliczeniowe i w sposób pozwalający na ich łatwe odszukanie (§ 21 ust. 2).

Z przedstawionego w złożonym wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż pracownik przedsiębiorstwa wystawił w miesiącu maju 2010 r. fakturę VAT gotówkową dla klienta (osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej), przy czym nie zaewidencjonował tej sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Pracownik wręczył oryginał wystawionej faktury VAT klientowi, przyjął od niego zapłatę, następnie usunął wystawioną fakturę z rejestru sprzedaży znajdującego się w programie komputerowym i zataił te fakty. Faktura ta dotyczyła usługi montażu instalacji centralnego ogrzewania w domu mieszkalnym (PKOB 111) opodatkowanej według stawki 7%, natomiast faktura została wystawiona na sprzedaż towaru (materiałów instalacyjnych, które zostały zużyte w celu wykonania usługi) z zastosowaniem stawki w wysokości 22%.

W lipcu 2010 r. pozyskała Pani informację o powyższym fakcie oraz zorientowała się, że w rejestrze sprzedaży z maja 2010 r. pod numerem faktury, którą posługuje się klient, znajduje się "zafiskalizowana" sprzedaż dla zupełnie innego klienta oraz na inną kwotę.

W związku z powyższym, z uwagi na to, że usługa została rzeczywiście wykonana, w miesiącu lipcu 2010 r. wystawiła Pani fakturę zgodną z posiadaną przez klienta i zaewidencjonowała przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Faktura wystawiona i "zafiskalizowana" w miesiącu lipcu na tą samą kwotę, która została wykazana na dokumencie posiadanym przez klienta, została wręczona klientowi. Faktura posiada inny numer, ponieważ, jak Pani wskazuje, nie ma technicznej możliwości wystawienia dwóch faktur o tym samym numerze.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego na tle powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że nieprawidłowe jest Pani stanowisko co do rozliczenia omawianej transakcji dopiero w deklaracji za miesiąc lipiec. Skoro w niniejszej sprawie nie kwestionuje Pani faktu, że usługa została wykonana w miesiącu maju, zatem za ten miesiąc został zaniżony podatek należny z tytułu dokonanej transakcji. Wobec powyższego (po ewentualnym odtworzeniu utraconej kopii faktury) należy skorygować deklarację za maj i rozliczyć zaniżony podatek za ten miesiąc.

Natomiast skorygowanie nieprawidłowo zastosowanej stawki, winno zostać dokonane poprzez wystawienie faktury korygującej na zasadach, o których mowa w powołanym przepisie § 14 rozporządzenia i rozliczone w miesiącu potwierdzenia otrzymania jej przez klienta, tj. zgodnie z art. 29 ust. 4c ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, za nieprawidłowe należy również uznać wystawienie przez Panią - w miejsce utraconej faktury - nowej faktury i wręczenie jej klientowi. Postępowanie takie powoduje, iż mimo, że faktura nie dokumentuje dodatkowego zdarzenia gospodarczego, z uwagi na fakt jej wystawienia, powstaje konieczność dokonania zapłaty w trybie powołanego art. 108 ust. 1 ustawy. Niemniej jednak, błąd ten można naprawić poprzez wystawienie faktury korygującej i rozliczenie jej na zasadach wskazanych w art. 29 ust. 4c ustawy.

Końcowo nadmienić należy, iż tut. organ nie oceniał prawidłowości zastosowanej stawki podatku od towarów i usług, jako że nie było to przedmiotem zapytania oraz nie przedstawiono w tym zakresie własnego stanowiska.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.