ITPP1/443-563/09/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 czerwca 2009 r. (data wpływu do organu), uzupełnionym w dniu 13 sierpnia i 4 września 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania oraz opodatkowania otrzymywanych, jak i wypłacanych premii pieniężnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 czerwca 2009 r. został złożony wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie udokumentowania oraz opodatkowania otrzymywanych, jak i wypłacanych premii pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka powzięła wątpliwość związaną z relacjami z jej odbiorcami w kwestii dotyczącej zasad opodatkowania oraz dokumentowania premii pieniężnych. Wnioskodawca otrzymuje, jak również wypłaca na rzecz kontrahentów premie pieniężne, w zamian za osiągnięcie określonego pułapu zakupów węgla.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 13 sierpnia i 4 września 2009 r. Spółka poinformowała, że warunkiem uzyskania premii pieniężnej przez Wnioskodawcę od jej kontrahenta jest dokonanie zakupu towaru w ilości określonej w umowie sprzedaży, w określonym czasie. Przyznanie premii nie jest związane z konkretnymi dostawami. Premia pieniężna jest zatem w pewnym sensie wynagrodzeniem za podjęcie starań w celu zwiększenia sprzedaży asortymentu towaru przez kontrahenta. Po otrzymaniu od kontrahenta informacji o przyznaniu premii pieniężnej z tytułu osiągnięcia określonego obrotu, Spółka wystawia faktury VAT oraz opodatkowuje uzyskaną premię 22% stawką podatku od towarów i usług.

Jednocześnie Spółka występuje, jako wypłacający premie pieniężne na rzecz swoich odbiorców. Warunkiem uzyskania premii pieniężnej przez odbiorcę od Spółki jest zakup minimum 24 ton towaru. Premia jest naliczana w złotych od jednej tony towaru. Wysokość premii przypadająca na poszczególne miesiące i poszczególne asortymenty jest ustalana przez sprzedającego przed rozpoczęciem nowego miesiąca. Suma kwot premii z poszczególnych asortymentów stanowi należną premię za cały miesiąc. Z tytułu osiągnięcia określonego pułapu zakupu węgla Spółka żąda, po przyznaniu premii, wystawienia przez kontrahenta faktury VAT ze stawką 22%. Premia dotyczy rozliczenia obrotu w danym miesiącu.

Taka praktyka Spółki koreluje z kolei z przyjętą zasadą postępowania w zakresie wystawiania przez Spółkę faktur VAT na rzecz kontrahenta, od którego otrzymuje premię pieniężną. Kontrahenci jednakże kwestionują taki sposób dokumentowania premii twierdząc, że podatek VAT nie powinien być naliczany, z uwagi na zakaz podwójnego opodatkowania.

Zatem w obu przypadkach, tj. gdy Spółka występuje jako wypłacający premie pieniężne, lub gdy otrzymuje je od kontrahenta, nie są one związane z konkretną transakcją ale powiązane z osiągnięciem obrotów za dany okres rozliczeniowy (w tym przypadku miesiąc). Wypłata premii dla Spółki nie jest uzależniona od świadczenia dodatkowych czynności, z wyjątkiem spełnienia podstawowego warunku: osiągnięcia określonego pułapu obrotów. Natomiast Wnioskodawca udziela premii swoim kontrahentom po spełnieniu dodatkowego warunku, jakim jest zapłata za towar w terminie płatności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Spółki wypłacane premie pieniężne winny być opodatkowane podatkiem od towarów i usług w wysokości 22% oraz winny być dokumentowane fakturami VAT. Taki sposób opodatkowania premii pieniężnych od określonego obrotu może pozostawać w zgodzie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy. Mając na uwadze treść tych przepisów można uznać, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powołanej ustawy. Zatem można by uznać, że gdy premia pieniężna wypłacana jest z tytułu dokonywania przez nabywcę zakupów towarów o określonej ilości, w określonym czasie i wynagrodzenie to nie jest związane z żadną konkretną dostawą wypłacona należność związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez tego nabywcę, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach. Premia pieniężna jest zatem w pewnym sensie wynagrodzeniem za podjęcie starań w celu zwiększenia sprzedaży asortymentu towaru dostarczanego przez kontrahenta. Stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług Spółka wystawia faktury VAT ze stawką 22%. W przypadku kontrahentów Spółki, którym udziela ona premii pieniężnych z tytułu sprzedaży określonej ilości węgla, stosowana jest identyczna zasada, tj. Spółka żąda wystawienia faktur VAT na określone kwoty premii.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w świetle postanowień art. 8 ust. 1 cytowanej ustawy, poprzez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Także art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L . 347 z późn. zm.) wskazuje, że "świadczenie usług" oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Uwzględniając powołane wyżej przepisy art. 5 i art. 8 cyt. ustawy, wskazać należy, iż każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powołanej ustawy. Usługa w rozumieniu ust. 1 powołanego wyżej artykułu oraz art. 24 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, to transakcja gospodarcza, co oznacza, iż stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie te zostały wypłacone, tzn. czy podatnik otrzymuje je w związku z zachowaniem, stanowiącym usługę w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca otrzymuje, jak również wypłaca na rzecz kontrahentów premie pieniężne, w zamian za osiągnięcie określonego pułapu zakupu węgla. Premia dotyczy rozliczenia obrotu w danym miesiącu. Jak wynika z wniosku i jego uzupełnienia, w przypadku gdy otrzymującym premie jest Wnioskodawca, oprócz zakupów o określonym pułapie, nie jest on zobligowany do wykonywania na rzecz kontrahenta żadnych dodatkowych czynności. Natomiast, gdy Spółka jest stroną udzielającą swoim kontrahentom premii pieniężnych, wymaga spełnienia dodatkowego warunku, a mianowicie zapłaty za towar w terminie płatności.

W ocenie tut. organu tak skonstruowane relacje handlowe nie wiążą się z wykonywaniem przez kupującego na rzecz sprzedawcy czynności innych, niż dokonywanie zakupów na określonym poziomie. Poza transakcjami kupna-sprzedaży, pomiędzy kupującym, a sprzedającym nie doszło do rzeczywistego i odrębnego od tych transakcji świadczenia nabywcy na rzecz zbywającego towary. Nie ma zatem podstaw, aby uznać, że - w tak przedstawionym stanie faktycznym - "premie", które zostały wypłacone, stanowiły wynagrodzenie za realizowane jednocześnie usługi. Nabywanie towarów, choć wiąże się ściśle z działalnością prowadzoną przez kupującego, nie wchodzi w zakres istoty tej działalności, zatem nie może stanowić usługi świadczonej przez kupującego na rzecz dostawcy.

Tym samym należy uznać, iż w tym konkretnym przypadku otrzymujący premie nie świadczy na rzecz kontrahenta usług w rozumieniu art. 8 ust. 1, a zatem przedmiotowe świadczenie nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Analogiczne po stronie kontrahenta nie dochodzi do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy. Zatem wypłata premii przez Spółkę nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi i jako niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie powinna być dokumentowana fakturą VAT.

Końcowo informuje się, iż tut. organ w niniejszej interpretacji nie rozstrzygał kwestii ewentualnego uznania przedmiotowego świadczenia za rabat, bowiem nie przedstawiono w tym zakresie własnego stanowiska w sprawie oraz nie postawiono pytania. Niemniej należy zauważyć, że na gruncie prawa podatkowego przewiduje się możliwość zastosowania rabatu pośredniego. Powołana wyżej Dyrektywa Rady 2006/112/WE, w art. 90 ust. 1 wskazuje, że podstawa opodatkowania jest obniżana na warunkach określonych przez państwa członkowskie, w przypadku gdy podatnik dokona obniżenia ceny po dokonaniu dostawy. Stosowaniu powyższego nie sprzeciwiają się przepisy prawa krajowego. Zwrócić należy uwagę, że zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawę o podatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.