ITPP1/443-530/13/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 czerwca 2013 r. (data wpływu 10 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług-jest prawidłowe.

W dniu 10 czerwca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, będąc zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży usług finansowych (multi-agencja kredytowa). Usługa, którą świadczy, jest to pośrednictwo w sprzedaży kredytów. Usługa ta polega na pośrednictwie pomiędzy bankami, a jej klientami. Jej celem jest pozyskiwanie klientów dla banków na produkty bankowe, m.in. kredyty i pożyczki hipoteczne, gotówkowe, itp. (dalej "produkty"). Po otrzymaniu wymaganych dokumentów bank bada zdolność kredytową klienta i podejmuje decyzję kredytową według własnego uznania. Bank informuje Wnioskodawcę każdorazowo o swojej decyzji, Wnioskodawca w dalszej kolejności przekazuje decyzję banku swojemu klientowi. Z tytułu świadczonych usług na rzecz banków Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne za efekt podejmowanych działań w postaci sprzedanych przez banki produktów na rzecz klientów pozyskanych przez Wnioskodawcę. Wynagrodzenie jest ustalane prowizyjnie w wysokości zależnej od ilości i wartości produktów (np. wartość wypłaconych w danym okresie kredytów) sprzedanych na rzecz klientów pozyskanych przez Wnioskodawcę. Wynagrodzenie Wnioskodawcy jest dwuskładnikowe każdorazowo wypłacane przez bank - za czynności pośrednictwa świadczone na rzecz banku i na rzecz klienta. Jeden element prowizji jest uznawany przez bank w momencie podpisania umowy kredytu. Drugi element to wyrażona pisemnie zgoda klienta na pobranie prowizji za pośrednictwo finansowe w momencie uruchomienia kredytu (jeżeli kredyt nie jest uruchomiony, wynagrodzenie nie jest należne). Klient upoważnia bank do uiszczenia w imieniu klienta na rachunek wskazany przez Wnioskodawcę wynagrodzenia, o którym mowa powyżej i jednocześnie wyraża zgodę na doliczenie wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy od klienta do kwoty kredytu udzielanego klientowi przez bank. Jednocześnie Wnioskodawca zawiera z klientem umowę, której przedmiotem jest kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego, której celem jest zawarcie umowy kredytowej z bankiem i w ramach której należne jest wynagrodzenie, o którym mowa powyżej. W ramach umowy z klientem Wnioskodawca zobowiązuje się do podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu umożliwieniu klientowi uzyskania odpowiedniej dla niego oferty kredytowej banku, przy uwzględnieniu potrzeb klienta oraz wymagań banku co do sytuacji finansowej i wypłacalności osoby ubiegającej się o kredyt, w tym;

Wszystkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem, a bankiem. Żadna z powyższych czynności nie może funkcjonować samodzielnie. Świadczy o tym fakt, że wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz klienta należne jest dopiero po pozytywnej decyzji kredytowej banku, a ponadto klient zapewnia Wnioskodawcy wyłączność na realizację niniejszej umowy. W szczególności klient nie może zawrzeć ze wskazanym przez Wnioskodawcę bankiem żadnej umowy o podobnym charakterze, bez udziału Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego świadczona na rzecz klienta zwolniona jest od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym kompleksowa usługa pośrednictwa finansowego świadczona na rzecz klienta korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38, zwolnione od podatku VAT są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów łub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Biorąc pod uwagę, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje usług pośrednictwa, aby określić czy przedmiotowe usługi stanowią usługi pośrednictwa finansowego należy "sięgnąć" do przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz wypracowanego w tym zakresie orzecznictwa Trybunatu Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 135 (1) (b) Dyrektywy 112 państwa członkowskie zwalniają usługi udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i art. 135 (1) (b) Dyrektywy 112 wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy, tak krajowego jak i unijnego, było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Tym samym usługi pośrednictwa finansowego/kredytowego mogą być świadczone zarówno dla banku, jak i dla klienta banku, który jest zainteresowany uzyskaniem konkretnego produktu kredytowego. Taki też jest cel usługi pośrednictwa, która polega na łączeniu dwóch stron umowy, nie będąc jednocześnie żadną z tych stron. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), gdzie Trybunał stwierdził iż "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Konkludując, można stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi. Natomiast w orzeczeniu z dnia 13 grudnia 2001 r. (w sprawie C-235/00, między Commissioners of Customs Excise a CSC Financial Services Ltd.) TSUE uznał, że "pośrednictwo" w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 1-5 VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: jednolita podstawa opodatkowania, dalej jako VI Dyrektywa, to działalność, która może obejmować między innymi: wskazywanie okazji do zawarcia umowy, kontaktowanie się ze stronami transakcji, negocjowanie warunków świadczeń wzajemnych. Zdaniem Trybunału, pośrednik powinien uczynić wszystko co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a w zamian za swoje usługi powinien otrzymywać odrębne wynagrodzenie. Kolejnym ważnym wyrokiem jest orzeczenie z dnia 21 czerwca 2007 r. (w sprawie C-453/05, Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde), w którym Trybunał podkreślił, że zwolnienie z VAT na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 1 VI Dyrektywy ma charakter przedmiotowy, czyli niezależny od podmiotu świadczącego te usługi, a model organizacyjny, w ramach którego podatnik świadczy usługi, nie ma wpływu na możliwość jego zastosowania. Biorąc pod uwagę powyższe nie powinno budzić wątpliwości, że charakter świadczonych przez Wnioskodawcę usług spełnia definicję usług pośrednictwa finansowego wypracowaną przez TSUE. Podejmowane przez Wnioskodawcę czynności mają tylko jeden cel - doprowadzenie do zawarcia umowy kredytowej i wszystkie podejmowane przez Wnioskodawcę czynności służą i są podporządkowane temu głównemu celowi. Usługa opisana w stanie faktycznym jest usługą kompleksową, a więc całe świadczenie podlega takim regulacjom opodatkowania /AT, jakie dotyczą świadczenie głównego. Pogląd taki został przedstawiony przykładowo w orzeczeniu TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd. (CRP), w którym TSUE wskazał, że "pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej" (podobnie w orzeczeniu w sprawie C-41/04 Levob Varzokerlngen BV). Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych orzeczeń czynności wykonywane na rzecz klienta, opisane w stanie faktycznym, stanowią jedną kompleksowa usługę pośrednictwa w świadczeniu przez bank określonych usług finansowych. Z perspektywy banku, jak i klienta, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności stanowią jednolite świadczenie, dotyczące pośrednictwa pomiędzy bankiem a jego klientami. Przy czym fakt, że część wynagrodzenia Wnioskodawcy jest pokrywana przez klienta nie powinno wpływać na opodatkowanie przedmiotowych usług. Wnioskodawca podkreślił, że wszystkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem, a żadna z tych czynności nie może funkcjonować samodzielnie. Świadczy o tym fakt, że wynagrodzenie za usługi świadczone na rzecz klienta należne jest dopiero po uruchomieniu kredytu przez bank, a ponadto klient zapewnia Wnioskodawcy wyłączność na realizację niniejszej umowy. W szczególności klient nie może zawrzeć ze wskazanym przez Wnioskodawcę bankiem żadnej umowy o podobnym charakterze, bez udziału Wnioskodawcy. Ponadto poszczególne czynności wchodzące w skład usługi świadczonej przez Wnioskodawcę, świadczone samodzielnie nie miałyby ekonomicznego uzasadnienia z perspektywy klienta, który zainteresowany jest uzyskaniem kredytu. W konsekwencji usługa świadczona przez Wnioskodawcę stanowi jedną kompleksową usługę, w ramach której podejmowane są poszczególne czynności zmierzające do zawarcia umowy kredytowej między klientem a bankiem. Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym usługa korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.