ITPP1/443-515c/12/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2012 r. (data wpływu 27 kwietnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 30 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu dokumentowania dokonywanych transakcji - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 kwietnia 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 30 lipca 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie sposobu dokumentowania dokonywanych transakcji.

W przedmiotowym wniosku i uzupełnieniu do niego przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jest Pan współwłaścicielem nieruchomości usługowo-mieszkalnej położonej w G, należącej do kilkunastu osób, w której wszystkie lokale są przeznaczone pod wynajem. Wśród współwłaścicieli, trzech - posiadających łącznie ok. 19,72% udziałów w nieruchomości, w tym Pan - to podatnicy podatku od towarów i usług. Należności za usługi i inne zakupy regulowane są na podstawie wystawianych faktur zbiorczych na cały budynek, przy czym faktury wystawiane są albo na wszystkich współwłaścicieli jako nabywców, albo na Pana jako nabywcę i wówczas wystawiana jest nota korygująca nabywcę na wszystkich właścicieli. Dotyczy to m.in. ogrzewania, dostawy wody i odprowadzenia ścieków (jeden wspólny licznik główny i podliczniki w lokalach), oświetlenia windy i klatki schodowej, napędu windy, konserwacji windy, wywozu śmieci. Koszty tych opłat eksploatacyjnych zmieniają się w czasie i są trudne do oszacowania, zwłaszcza w przypadku umów długoletnich, dlatego w umowach najmu zawarte jest ich refakturowanie na najemców. Do tej pory w refakturach, zarówno dla najemców lokali użytkowych, jak i mieszkalnych, stosowano stawkę VAT taką jak w fakturze otrzymanej od usługodawcy (np. woda. śmieci - stawka 8%). Dowiedział się Pan od biura rachunkowego prowadzącego rachunkowość dla nieruchomości, że urzędy skarbowe mają różną interpretację odnośnie stawek VAT w tego rodzaju refakturach, dotyczących najemców lokali użytkowych.

Wskazał Pan, iż w interpretacji Urzędu Skarbowego w Łodzi z dnia 30 czerwca 2011 r., umieszczonej w Internecie, przyjęto za właściwą stawkę na media tożsamą ze stawką na czynsz najmu, a więc 23% dla wszystkich mediów, niezależnie od stawki pierwotnej zawartej w fakturze od dostawcy. Inna informacja dotycząca interpretacji indywidualnej IPTPP4/443-103/11-2/KB mówi również, że stawka 23% jest obligatoryjna dla refaktur dotyczących mediów dla lokali użytkowych począwszy od 1 stycznia 2011 r. Z kolei w internetowej publikacji Anety Szwęch z dnia 9 maja 2011 r. "Jak rozliczyć refakturowanie usług w VAT" opartej na Biuletynie VAT nr 8 z 15 kwietnia 2011 r. jest powiedziane, że ostatnia nowelizacja z dnia 1 kwietnia 2011 r. ustawy o podatku od towarów i usług, artykułem 8 ust. 2a wprowadziła zapis, dotyczący refakturowania, "dostosowując nasze prawo do art. 28 dyrektywy 2006/112/WE" i że jednym z warunków refakturowania jest "odsprzedaż za pomocą faktury VAT z uwzględnieniem tej samej stawki (ewentualnie zwolnienia), która wynika z faktury VAT otrzymanej od usługodawcy".

Powyższe rozbieżności interpretacyjne nie dają pewności odnośnie prawidłowości postępowania przy refakturowaniu kosztów mediów, a tym samym odnośnie jego zgodności z prawem.

W złożonym w dniu 30 lipca 2012 r. uzupełnieniu do wniosku wskazał Pan dodatkowo, iż nieruchomość położona w G jest współwłasnością, aktualnie 18 osób nie tworzących spółki ani wspólnoty (nie ma wyodrębnionych lokali, jest jedna księga wieczysta dla całej nieruchomości). Wszystkie lokale użytkowe i mieszkalne przeznaczone są pod wynajem. Zarząd nad nieruchomością sprawuje trzech współwłaścicieli, w tym Pan, na podstawie udzielonych pełnomocnictw. Księgowość dotyczącą całej nieruchomości prowadzi profesjonalne biuro rachunkowe, które przechowuje wszystkie oryginały dokumentów sprzedaży (oryginały kopii) i zakupów oraz wylicza należne podatki. Wśród właścicieli nieruchomości, kilku to podatnicy VAT. Początkowo było ich czterech, następnie ośmiu, a od lutego 2011 trzech, niebawem może być pięciu. Dla podatników VAT biuro rachunkowe prowadzi rejestry VAT i wylicza podatek należny do odprowadzenia do Urzędu Skarbowego za każdy miesiąc. Płatnikiem wyliczonych przez biuro podatków VAT i PIT-5 za wszystkich niemal współwłaścicieli jest Pan (z wyjątkiem osób łączących dochody z dzierżawy z inną działalnością, które otrzymują wyliczone przez biuro kwoty na podatki i opłacają je we własnym zakresie). Faktury i rachunki w imieniu wszystkich współwłaścicieli wystawiane są przez osobę zatrudnioną przez zarząd na umowę zlecenie. Posiada Pan interpretacje dotyczące spraw związanych z danymi na fakturach zakupu i sprzedaży dotyczących nieruchomości będącej współwłasnością kilkunastu osób nie tworzących spółki, ani wspólnoty, otrzymane od Naczelnika Urzędu Skarbowego w G z dnia 13 lipca 2001 r. i 4 lipca 2006 r.

Wskazuje Pan, iż zgodnie z ww. interpretacjami, w przypadku zakupów np. mediów, usług, rzeczy, "faktury zbiorcze" to faktury obejmujące zakup dla całego budynku, w których jako nabywcy wymienieni są albo wszyscy współwłaściciele wraz z ich numerami NIP, albo tylko Pan, ale wówczas do takiej faktury wystawiona jest nota korygująca nabywcę na wszystkich współwłaścicieli. Adresem nabywcy w fakturach zakupu jest adres nieruchomości. Rozdzielenie kosztu na poszczególnych właścicieli zgodnie z ich udziałami należy do biura rachunkowego, obsługującego całą nieruchomość. Powołując się na interpretację Naczelnika Urzędu Skarbowego w G, z dnia 13 lipca 2001 r., "która dopuszcza możliwość wystawiania faktur mających kilku sprzedawców", wystawiane są faktury sprzedaży, w których sprzedawcami są współwłaściciele będący podatnikami podatku VAT. Nieracjonalne byłoby wystawianie np. w roku 2010 dziewięciu dokumentów sprzedaży po kilkanaście, kilkadziesiąt groszy (8 faktur i rachunek) za jedną usługę. Faktury sprzedaży pozwalają na precyzyjne wyliczenie należnych podatków, były oceniane przez Urząd Skarbowy w G i Urząd Skarbowy w S i nie budziły zastrzeżeń.

W związku z powyższym, w nadesłanym w dniu 30 lipca 2012 r. uzupełnieniu do wniosku, zadano m.in. pytanie, sprowadzające się do możliwości wystawiania faktur, w których wskazanych jest kilku sprzedawców (faktury sprzedaży) i faktur, w których jest kilku nabywców (faktury zakupów), w przypadku nieruchomości, będącej własnością wspólną kilkunastu osób nie tworzących spółki ani wspólnot.

Zdaniem Wnioskodawcy, nadal obowiązuje interpretacja dopuszczająca wielu sprzedawców i wielu nabywców w fakturach, dotyczących nieruchomości będących współwłasnością kilkunastu osób. W przepisach prawnych dotyczących VAT nie zaszły żadne zmiany w tej kwestii, żaden przepis prawny nie mówi, że sprzedawca musi być jeden. Wystawiane faktury sprzedaży spełniają wszystkie wymogi zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. i pozwalają na dokładne wyliczenie podatków należnych Skarbowi Państwa za każdego sprzedawcę. Ani ww. rozporządzenie ani żaden inny akt prawny nie zabrania wystawiania faktur, w których jest kilku sprzedawców czy kilku nabywców. De facto, w omawianym przypadku, wszystkie zakupy usług i rzeczy oraz wszelka sprzedaż dokonywana jest w imieniu i na rzecz wszystkich współwłaścicieli, a więc wszyscy oni są sprzedawcami i nabywcami usług w proporcjach wynikających z ich udziałów własnościowych. Jeśli wystawianie faktur, w których nie mogłoby być kilku nabywców, jak i kilku sprzedawców, nie byłoby możliwe, właściciele nieruchomości wspólnej, nie tworzący spółki ani wspólnoty, nie mieliby możliwości rozliczenia się z podatków, bo nie mogliby uzyskać dla siebie faktur zakupu ze względu na fakt, że żaden sprzedawca nie wystawi na jeden zakup np. kilkunastu faktur, w dodatku o zróżnicowanej wartości. Przepisy prawa do obu rodzajów faktur (sprzedaży i zakupu) muszą odnosić się jednakowo, zatem wystawianie faktur sprzedaży, w których jest kilku sprzedawców, jest dopuszczalne i zgodne z obowiązującym prawem, pod warunkiem spełnienia w tych fakturach pozostałych wymogów zawartych w § 5 poz. I ww. rozporządzenia oraz wyszczególnienia kwot: netto, VAT i brutto odrębnie dla każdego sprzedawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 106 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur, dane które powinny zawierać oraz sposób i okres ich przechowywania zawarte zostały w rozdziale 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360).

W myśl § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Przepis § 5 ust. 1 tego rozporządzenia określa, iż faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości usługowo-mieszkalnej położonej w G. Nieruchomość ta jest współwłasnością, aktualnie 18 osób, które nie tworzą spółki ani wspólnoty (nie ma wyodrębnionych lokali, jest jedna księga wieczysta dla całej nieruchomości). Wszystkie lokale użytkowe i mieszkalne przeznaczone są pod wynajem. Zarząd nad nieruchomością sprawuje trzech współwłaścicieli, w tym Pan, na podstawie udzielonych pełnomocnictw. Faktury i rachunki w imieniu wszystkich współwłaścicieli wystawiane są przez osobę zatrudnioną przez zarząd na umowę zlecenie.

We wniosku wskazano, iż wszystkie zakupy oraz wszelka sprzedaż dokonywana jest w imieniu i na rzecz wszystkich współwłaścicieli, a więc wszyscy oni są sprzedawcami i nabywcami usług w proporcjach wynikających z ich udziałów własnościowych.

Należy zauważyć, iż przepisy powołanego rozporządzenia nie określają wzoru faktury VAT, a jedynie stanowią o elementach, które taka faktura powinna obligatoryjnie zawierać.

Odnosząc się zatem do kwestii dokumentowania dokonywanych świadczeń w zakresie najmu lokali należy zauważyć, iż jak wynika z powołanego art. 15 ust. 1, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.

Cytowany powyżej przepis § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług wskazuje, iż do wystawiania faktur VAT uprawnieni są wyłącznie czynni i zarejestrowani podatnicy podatku od towarów i usług, posiadający numer identyfikacji podatkowej.

W świetle powyższego, faktura VAT jest dokumentem wystawianym przez podatnika (ze wskazaniem jego NIP-u), celem potwierdzenia wykonanych przez niego świadczeń.

Ponadto należy zauważyć, iż faktura VAT powinna zawierać m.in. indywidualne numery, według prowadzonej przez podatnika ewidencji.

Powyższe wskazuje, iż brak jest technicznych możliwości wystawienia jednej faktury VAT dokumentującej sprzedaż przez kilku podatników, bowiem każdy z nich prowadzi odrębną ewidencję dla potrzeb ustalenia kwoty podatku należnego i każdy z podatników powinien posiadać kopię dokumentu związanego z dokonaną przez niego sprzedażą.

Mając na względzie powyższe, w ocenie tutejszego organu należy uznać, iż przedstawiony w złożonym wniosku sposób dokumentowania świadczeń w zakresie najmu lokali w drodze wystawienia faktury VAT, w której wskazanych będzie kilku sprzedawców nie jest zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Z tego względu, oceniając stanowisko przedstawione w złożonym wniosku, uznano je za nieprawidłowe.

Należy zaznaczyć, iż niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie kwestię będącą przedmiotem zapytania Wnioskodawcy, dotyczącą dokumentowania dokonywanych transakcji najmu, natomiast nie rozstrzyga poruszonych w złożonym wniosku i uzupełnieniu do niego kwestii prawa do rozliczenia podatku naliczonego, gdyż nie było to przedmiotem zapytania i nie przedstawiono w tym zakresie własnego stanowiska, natomiast w pozostałym zakresie objętym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, tutejszy organ wydał odrębne rozstrzygnięcia.

Końcowo należy zauważyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.