ITPP1/443-504/13/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2013 r. (data wpływu 3 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze zmianą przeznaczenia zakupionych maszyn - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 czerwca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze zmianą przeznaczenia zakupionych maszyn.

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 21 kwietnia 2011 r. nabył Pan kombajn zbożowy o wartości netto 40.650,40 zł, VAT 9.349,60 zł (transakcja została udokumentowana fakturą VAT z dnia 21 kwietnia 2011 r.), a także w dniu 26 października 2011 r. dokonał Pan zakupu przetrząsacza karuzelowego o wartości netto 14.024,39 zł, VAT 3.225,61 zł oraz zgrabiarki karuzelowej o wartości netto 10.772,36 zł, VAT 2.477,64 zł (transakcje te zostały udokumentowane fakturą VAT z dnia 26 października 2011 r.).

Prowadzi Pan gospodarstwo rolne, od dnia 1 lipca 2012 r. złożył zgłoszenie jako czynny podatnik podatku VAT i dokonuje Pan, a także będzie dokonywał tylko sprzedaży opodatkowanej. Z tym dniem nastąpiła zmiana przeznaczenia tych dóbr inwestycyjnych, które służyły tylko czynnościom zwolnionym, a po dokonaniu zgłoszenia VAT-R zaczęły służyć tylko czynnościom opodatkowanym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku ze zmianą przeznaczenia tych dóbr inwestycyjnych może Pan dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupionych maszyn.

Pana zdaniem, w takiej sytuacji przysługuje prawo do dokonania ww. obniżeń (korekt) zgodnie z artykułami:

* art. 91 ust. 7b, korekty dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1 i ust. 2 zdanie 3 i ust. 3 z zastrzeżeniem ust. 7c. W związku z tym w odniesieniu do środków trwałych o wartości do 15.000 zł, korekta całości kwoty VAT jest możliwa, jeżeli od końca okresu, w którym środki trwałe zostały oddane do użytkowanie, nie minęło 12 miesięcy. Korekty tej należy dokonać w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym nastąpiła zmiana przeznaczenia maszyn. W związku z tym odliczenia całości kwot VAT z tych faktur dokonać można w miesiącu "lipiec 2012 r. (razem 5.703 zł)",

* art. 91 ust. 2 zdanie 1 i 2 oraz ust. 3 - jeżeli podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w związku z zmianą przeznaczenia środka trwałego, korekty odliczeń dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku za który dokonuje się korekty. Zgodnie z tym prawo do odliczenia podatku VAT z zakupu środka trwałego o wartości powyżej 15.000 zł przedstawia się następująco:

9.349,60 zł / 5 lat = 1869,92 zł

za rok 2011 kwota do odliczenia, tj. 1.870 zł "przepada z powodu braku zarejestrowania na VAT";

za rok 2012 kwota do odliczenia, tj. 1.870 zł zostanie wykazana w deklaracji za pierwszy okres rozliczeniowy 2013;

za rok 2013 kwota do odliczenia, tj. 1.870 zł zostanie wykazana w deklaracji za pierwszy okres rozliczeniowy 2014;

za rok 2014 kwota do odliczenia, tj. 1.870 zł zostanie wykazana w deklaracji za pierwszy okres rozliczeniowy 2015;

za rok 2015 kwota do odliczenia, tj. 1.870 zł zostanie wykazana w deklaracji za pierwszy okres rozliczeniowy 2016.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność rolnicza została zdefiniowana w art. 2 pkt 15 ww. ustawy, zgodnie z którym przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Mając na względzie definicję działalności gospodarczej, zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, należy uznać, iż prowadzenie działalności rolniczej stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ww. ustawy w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1. Natomiast w myśl art. 15 ust. 5 ww. ustawy przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych - art. 2 pkt 19 ustawy.

Przez produkty rolne, zgodnie z punktem 20 powołanego artykułu, rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim. Natomiast przez usługi rolnicze, zgodnie z art. 2 pkt 21, rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 3 w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r., rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i ust. 2.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3, który stanowi, że podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Z brzmienia art. 96 ust. 2 ustawy wynika, iż w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

W myśl art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ww. ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Stosownie do art. 90 ust. 1 ww. ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 90 ust. 3 ww. ustawy proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Mocą art. 91 ust. 1 ww. ustawy po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Zgodnie z art. 91 ust. 2 ww. ustawy w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Mocą art. 91 ust. 3 ww. ustawy korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z treścią art. 91 ust. 7 ww. ustawy przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Przepis ten znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik nabywając towar lub usługę z przeznaczeniem do działalności zwolnionej nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu, a następnie zmienione zostało przeznaczenie tych towarów poprzez rozpoczęcie wykorzystywania ich do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Stosownie do brzmienia art. 91 ust. 7a ww. ustawy w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Zgodnie z art. 91 ust. 7b ww. ustawy w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi art. 91 ust. 7c ww. ustawy jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

Z treści złożonego wniosku wynika, że przed dokonaniem (w dniu 1 lipca 2012 r.) rejestracji jako czynny podatnik podatku od towarów i usług dokonał Pan w 2011 r. zakupów do prowadzonego gospodarstwa rolnego w postaci maszyn i urządzeń udokumentowanych fakturami VAT, tj. kombajnu zbożowego o wartości powyżej 15.000 zł (f-ra z dnia 21 kwietnia 2011 r.), przetrząsacza karuzelowego o wartości powyżej 15.000 zł (f-ra z dnia 26 października 2011 r.), a także zgrabiarki karuzelowej o wartości poniżej 15.000 zł (f-ra z dnia 26 października 2011 r.).

Mając na uwadze przywołane przepisy w świetle przedstawionej treści wniosku stwierdzić należy, że na skutek zarejestrowania się Pana w 2012 r. jako podatnika VAT czynnego zmieniło się wykorzystanie nabytych w 2011 r. do prowadzonego gospodarstwa rolnego maszyn. Nabyte środki trwałe były wykorzystywane - jak wskazano we wniosku - do prowadzenia działalności zwolnionej od podatku, natomiast od dnia rejestracji są wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Zatem możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z zakupem przedmiotowych środków trwałych do prowadzonego gospodarstwa rolnego, których wartość początkowa przekracza 15.000 zł skonkretyzuje się w złożonej deklaracji podatkowej za pierwszy okres rozliczeniowy roku 2013 r., w której skorzysta Pan z prawa do odliczenia podatku naliczonego odpowiednio w tej części przedmiotowych zakupów, która służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych w 2012 r. Prawo to będzie kontynuowane w kolejnych latach do upływu 5-letniego okresu korekty mając na uwadze przywołane przepisy, przy jednoczesnym uwzględnieniu dyspozycji art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast odnośnie zakupu środka trwałego, którego wartość początkowa jest niższa niż 15.000 zł miał Pan możliwość dokonania korekty podatku naliczonego odpowiednio w tej części, która posłuży wykonywaniu czynności opodatkowanych w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła zmiana prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od nabytego środka trwałego.

Reasumując stwierdzić należy, że od zakupu kombajnu, a także przetrząsacza karuzelowego dokonanych w 2011 r. przysługuje Panu prawo do odliczenia 1/5 podatku naliczonego w deklaracji podatkowej za pierwszy okres rozliczeniowy roku 2013 r., które kontynuowane będzie w latach 2014, 2015, 2016. Natomiast w odniesieniu wyłącznie do zgrabiarki karuzelowej, tj. środka trwałego zakupionego w 2011 r., którego wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty podatku naliczonego mógł Pan dokonać w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła zmiana przeznaczenia nabytego środka trwałego, a więc w pierwszej deklaracji składanej po dokonanej rejestracji, tj. za miesiąc lipiec 2013 r. (w wysokości 2.478 zł, a nie - jak wskazano we wniosku - w wysokości 5.703 zł), na podstawie przepisów art. 91 ust. 7b i ust. 7c ustawy.

W konsekwencji, z uwagi na to, że w odniesieniu do przetrząsacza karuzelowego należało zastosować korektę podatku naliczonego w oparciu o przepisy dotyczące korekty "wieloletniej", a nie "jednorazowej", stanowisko Pana uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.