ITPP1/443-457/13/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2013 r. (data wpływu 20 maja 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług - jest prawidłowe.

W dniu 20 maja 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem działalności, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności jest:

68.10.Z.- Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,

41.10.Z.- Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

41.20.Z.- Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

46.73. Z.- Sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego,

46.74. Z.- Sprzedaż hurtowa wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego,

49.41.Z.- Transport drogowy towarów,

64.99.Z.- Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych,

68.20.Z.- Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,

68.32.Z.- Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie.

Wnioskodawca podkreślił, że rozpoczęcie działalności w zakresie pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej nie sklasyfikowanej w sposób ścisły wiąże się z działalnością developerską związaną ze sprzedażą mieszkań, lokali użytkowych, pomieszczeń lokatorskich, pomieszczeń technicznych i gospodarczych, boksów garażowych oraz miejsc postojowych. Aby zintensyfikować sprzedaż Wnioskodawca, poprzez zawarte z bankami umowy o świadczenie usług w zakresie pośrednictwa, pośredniczy w możliwości uzyskania kredytów hipotecznych przez swoich potencjalnych klientów, przeznaczonych na zakup mieszkań, lokali użytkowych, pomieszczeń lokatorskich, pomieszczeń technicznych i gospodarczych, garaży czy też miejsc postojowych. I tak:

* W dniu 19 czerwca 2012 r. zawarł umowę o współpracy z Bankiem K. S.A. której przedmiotem jest udzielanie przez Bank kredytów hipotecznych oraz innych produktów banku klientom Firmy. Umową tą Wnioskodawca zobowiązał się do przedstawiania zainteresowanym klientom oferty Banku w zakresie kredytów hipotecznych, wyłożenie w lokalu firmy materiałów reklamowych i promocyjnych Banku oraz przekazywaniu klientom: informacji o kredytach hipotecznych, formularzy wniosku kredytowego oraz wykazu placówek Banku, do których klienci mogą składać wnioski kredytowe. Za opisane czynności Wnioskodawca otrzyma prowizję 1,5% kwoty udzielonego kredytu hipotecznego.

* W dniu 1 sierpnia 2012 r. zawarł umowę o współpracy z Bankiem... SA, w zakresie kredytów na zakup nieruchomości. Wnioskodawca, jako Partner Sprzedaży zobowiązał się do: prowadzenie promocji kredytów mieszkaniowych Banku, polegające na umieszczaniu w widocznych miejscach materiałów reklamowych Banku i jego oferty kredytowej; informowania klientów o warunkach udzielania przez Bank kredytów mieszkaniowych w tym również o prowizjach i opłatach bankowych związanych z udzieleniem i obsługą przyznanego przez Bank kredytu; zachowania w tajemnicy wszystkich informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem niniejszej umowy zarówno w trakcie jej obowiązywania jak i po jej rozwiązaniu; przestrzegania przepisów prawa w szczególności ustawy o ochronie danych osobowych; przekazywania Bankowi informacji o możliwościach oraz sposobie kontaktu z klientami oraz inicjowanie spotkań przedstawicieli Banku z klientami, którym przekazano informacje odnośnie oferty Banku; uzyskania od każdego klienta pisemnego upoważnienia mówiącego o poinformowaniu klienta przez firmę o warunkach udzielenie kredytu, jak również wyrażenie zgody na przekazanie Wnioskodawcy (Partnerowi Sprzedaży) informacji o fakcie udzielenia kredytu oraz ewentualnym odstąpieniu przez Klienta od umowy kredytu. Jednocześnie Bank zastrzegł, że Wnioskodawca nie jest upoważniony do dokonywania jakichkolwiek czynności prawnych w imieniu Banku. Za wykonywanie przez Wnioskodawcę czynności przysługuje wynagrodzenie- Bank... SA wypłaca prowizję w wysokości 1,5% wartości udzielonego kredytu,

* W dniu 27 sierpnia 2012 r. zawarto umowę o współpracy z N. S.A. Wnioskodawca, jako partner umowy zobowiązał się m.in. do przekazywania do Banku danych osobowych potencjalnego Klienta. Jednocześnie Bank zastrzegł, że Wnioskodawca nie będzie wykonywał żadnych czynności faktycznych ani prawnych, związanych z czynnościami bankowymi oraz że Wnioskodawcy nie będą przekazywane przez Bank żadne dane potencjalnego Klienta. Wynagrodzenie Wnioskodawcy z tytułu realizacji umowy zostało określone w wysokości 1% od wysokości brutto kredytu zabezpieczonego hipoteką, zaciągniętego przez klienta w Banku N. S.A.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi, za które Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne, mogą być uznane za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek i na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy korzystać ze zwolnienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego usługi, za które otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne w związku z tym, że oferuje swoim klientom produkty finansowe banku, są usługami zwolnionymi z VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. W ocenie Spółki przepis ten ma zastosowanie do opisanego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowa usługa powinna dla celów VAT zostać zakwalifikowana zgodnie z cechami usługi zasadniczej.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego pośrednictwo to działalność, polegająca na kojarzeniu kontrahentów w transakcjach handlowych, jak również działalność osoby trzeciej, mająca na celu doprowadzenie do porozumienia się lub załatwienia jakichś spraw między stronami (...). W ocenie Wnioskodawcy, mając na względzie przywołaną definicję należałoby uznać, że pośrednictwo w świadczeniu usług finansowych obejmuje działalność pośrednika, mającą na celu porozumienie się pomiędzy klientami a bankiem, skojarzenie tych kontrahentów w celu zawarcia przez nich umowy dotyczącej produktów finansowych. Klientem w tym znaczeniu mógłby być nie tylko podmiot, który będzie korzystał z oferty banku (beneficjent produktu finansowego), ale także ten, który w imieniu banku, w wyniku działań Wnioskodawcy, będzie zawierał umowy na produkty finansowe. Innymi słowy, zdaniem Wnioskodawcy, pośrednictwo ma miejsce także wówczas, gdy przedmiotem działań pośrednika jest kojarzenie stron: banku i podmiotu gospodarczego, który w jego imieniu (banku) będzie oferował swoim klientom produkty finansowe. W ocenie Wnioskodawcy, należy zwrócić uwagę, że w analizowanym zakresie otrzymuje ona wynagrodzenie prowizyjne tylko w sytuacji zawarcia przez Bank umowy dotyczącej produktów finansowych z klientem, pozyskanym przez zarekomendowanego bankowi klienta Wnioskodawcy. Tym samym wynagrodzenie jest proporcjonalne do ilości i wartości umów zawartych przez klientów partnera handlowego z bankiem. Okoliczności te potwierdzają, w ocenie Wnioskodawcy, zasadność przyjętego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze m.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, na postawie art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku - stosownie do art. 41 ust. 2 ustawy - wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13 ustawy o VAT).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie zaś z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, iż wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE. W wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), Trybunał stwierdził iż "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Konkludując można stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa" warto w tym celu odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenia słowa "negocjacje", w kontekście art. 13B (d) (5), "odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem".

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność m.in. deweloperską związaną ze sprzedażą budowanych przez Niego mieszkań. W celu zintensyfikowania sprzedaży Wnioskodawca zawarł umowy o współpracy z bankami, oferującymi kredyty, pożyczki hipoteczne oraz inne produkty finansowe. Wnioskodawca pośredniczy w możliwości pozyskania klientów zainteresowanych kredytem hipotecznym w celu zakupu oferowanych przez Niego mieszkań.

W ramach zawartych umów o współpracy Wnioskodawca zobowiązał się do wykonania następujących czynności, tj.:

* informowanie osób zainteresowanych nabyciem nieruchomości ofertą kredytową banku poprzez ułatwienia swoim klientom nawiązania kontaktu z przedstawicielem banku; udostępnienie informacji umożliwiających zapoznanie się z produktów oferowanych przez banki;

* gromadzenie danych potencjalnych klientów w celem przekazania ich do banku;

* stosowanie przekazanych przez bank procedur produktowych oraz druków i formularzy.

Wnioskodawca za ww. czynności wykonywane w ramach umów o współpracy będzie otrzymywać wynagrodzenie w postaci prowizji od wartości udzielonego kredytu.

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku okoliczności, a także obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż Wnioskodawca wykonując czynności faktycznie, zmierzające do zawarcia umowy między klientem, a bankiem, tj. zapoznanie z ofertami kredytów hipotecznych nabywców nieruchomości, gromadzenie danych potencjalnych klientów dla banków spełniają definicję "pośrednictwa" sformułowaną w orzecznictwie TSUE. Wnioskodawca nie będzie bowiem stroną umów dotyczących produktów bankowych zawieranych pomiędzy bankiem, a klientami, działalność Wnioskodawcy będzie różnić się od typowych świadczeń realizowanych przez bank w ramach umowy dotyczącej produktów bankowych.

Bez znaczenia, zdaniem organu, pozostaje fakt, iż przedmiotowe czynności Wnioskodawca będzie wykonywał na podstawie umowy zawartej z bankiem, który bezpośrednio świadczy te usługi. Zakres wykonywanych czynności i ich klasyfikacja bowiem nie zmieni się - nadal świadczone będą usługi pośrednictwa finansowego, których celem będzie nakłonienie stron do zawarcia umowy.

Zatem, usługi pośrednictwa w pozyskiwaniu kredytów bankowych na rzecz zainteresowanych klientów będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, pod warunkiem niewystąpienia czynności wyłączających zwolnienie, o których w art. 43 ust. 15 ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.