ITPP1/443-401/13/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2013 r. (data wpływu 29 kwietnia 2013 r.) uzupełnionym w dniu 14 czerwca 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 kwietnia 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 14 czerwca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków Izby w oparciu o art. 17 ust. 13 Statutu Izby, Izba zamierza podjąć działalność gospodarczą polegającą na:

Za wszystkie ww. usługi naliczana ma być członkom Izby opłata ryczałtowa i wystawiana kwartalnie faktura z podatkiem "VAT zwolnionym".

Niezależnie od powyższego członkowie Izby uiszczać będą raz w roku statutową składkę członkowską.

Ponadto w ramach działalności Izby wynajmowane będą odpłatnie pomieszczenia izby (sale konferencyjne) na szkolenia, narady itp. dla innych podmiotów niebędących członkami Izby. Przychody z tak prowadzonej działalności będą w całości przeznaczone na cele statutowe Izby, w tym także na pokrycie wydatków związanych z ww. usługami. W roku 2013 r. przychody z tytułu prowadzenia wyżej opisanej działalności Jednostka szacuje na 74 000 zł. Całkowity przychód Izby w roku 2013 szacuje na kwotę 102 000 zł.

Jednostka potwierdza również, że Izba działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 710). Izba posiada wpis do Krajowego Rejestru Sądowego. Rejestr prowadzony jest przez Sąd Rejonowy. Wpis został dokonany 5 czerwca 2012 r.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie sprecyzowane w uzupełnieniu do wniosku.

Czy Izba jest zwolniona przedmiotowo z podatku VAT w związku z rodzajem świadczonych usług realizowanych w zakresie interesu zbiorowego swoich członków (zwolnienie w żadnym przypadku nie powoduje naruszenia warunków konkurencji, a sama Izba nie jest nastawiona na osiąganie zysków a jedynie poszukuje środków na realizację celów statutowych).

Wskazując w pozycji 61 wniosku ORD-IN art. 43 ust. 1 pkt "31b" ustawy o podatku od towarów i usług Izba wyraziła stanowisko, że nie ulega wątpliwości, że jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednakże Izba jest zwolniona przedmiotowo z tego podatku.

Izba jest podatnikiem czynnym podatku VAT, a ponadto Izba jest bez wątpienia organizacją powołaną do celów o charakterze związkowym, patriotycznym oraz obywatelskim. Wynika to wprost z § 16 Statutu Izby.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Przepis art. 41 ust. 1 ustawy stanowi, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 31 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, realizowane przez:

* w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Na podstawie art. 43 ust. 17 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Stosownie do art. 43 ust. 18 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a, stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczone w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Należy zwrócić także uwagę, że na podstawie art. 131 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L z 2006 r. Nr 347/1 z późn. zm.), zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

Wśród zwolnień dotyczących określonych czynności wykonywanych w interesie publicznym Dyrektywa w art. 132 ust. 1 lit. l wymienia świadczenie usług, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, w zakresie zbiorowego interesu swoich członków w zamian za składkę ustaloną zgodnie ze statutem, przez organizacje nienastawione na osiąganie zysku mające cele natury politycznej, związkowej, religijnej, patriotycznej, filozoficznej, filantropijnej lub obywatelskiej, pod warunkiem że to zwolnienie podatkowe nie spowoduje zakłóceń konkurencji.

A zatem pod wskazanymi warunkami, Dyrektywa dopuszcza zwolnienie usług świadczonych dla członków organizacji, ale jedynie w zamian za składkę członkowską. Inny rodzaj "odpłatności" (ekwiwalent) stanowić będzie zatem o braku podstaw do zwolnienia od podatku.

Wykładnia przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1) wskazuje, iż opodatkowaniu co do zasady podlegają usługi świadczone odpłatnie, przy czym związek pomiędzy otrzymaną odpłatnością, a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie.

Z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, m.in. w sprawie G-16/93 Tolsma wynika, że aby określone świadczenie mogło być uznane za opodatkowaną usługę musi zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a należnym wynagrodzeniem. A zatem korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, w sytuacji zaś, gdy taki związek nie istnieje, nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane podatkiem VAT.

Uwzględniając powyższe, jak również stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie 102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane podatkiem VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność (składka członkowska), która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością, a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. W ocenie organu powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy też kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że Izba zamierza podjąć działalność gospodarczą polegającą na:

* świadczeniu dla podmiotów gospodarczych - członków Izby - usług polegających na przesyłaniu drogą informatyczną członkom Izby informacji o ofertach gospodarczych, targach i imprezach dotyczących spraw gospodarczych, możliwościach nawiązywania kontaktów gospodarczych;

* promocji firm - członków Izby w wydawnictwach Izbowych tj. biuletynach I., K. - umieszczanych głównie na stronie internetowej Izby i innych okazjonalnych wydawnictwach także papierowych;

* ganizacji szkoleń i seminariów dla członków Izby.

Za wszystkie ww. usługi naliczana ma być członkom Izby opłata ryczałtowa i wystawiana kwartalnie faktura z podatkiem "VAT zwolnionym". Niezależnie od powyższego członkowie Izby uiszczać będą raz w roku statutową składkę członkowską.

Ponadto w ramach działalności Izby wynajmowane będą odpłatnie pomieszczenia izby (sale konferencyjne) na szkolenia, narady itp. dla innych podmiotów niebędących członkami Izby. Przychody z tak prowadzonej działalności będą w całości przeznaczone na cele statutowe Izby, w tym także na pokrycie wydatków związanych z ww. usługami. W roku 2013 r. przychody z tytułu prowadzenia wyżej opisanej działalności Jednostka szacuje na 74 000 zł. Całkowity przychód Izby w roku 2013 szacuje na kwotę 102 000 zł.

W opisanych we wniosku okolicznościach wskazano, że za opisane usługi Izbie przysługiwać będzie określone wynagrodzenie, przy czym należność ta będzie niezależna od statutowej składki członkowskiej.

Mając na uwadze przywołane przepisy wskazać należy, że planowane czynności stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Za te czynności Izba pobierać będzie wynagrodzenie, zatem uznać je należy za odpłatne świadczenie usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie w przedmiotowej sprawie nie zostały spełnione wszystkie przesłanki zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, tj. usługi polegające na:

* przesyłaniu drogą informatyczną członkom Izby informacji o ofertach gospodarczych, targach i imprezach dotyczących spraw gospodarczych, możliwościach nawiązywania kontaktów gospodarczych;

* promocji firm - członków Izby w wydawnictwach Izbowych tj. biuletynach I., K. - umieszczanych głównie na stronie internetowej Izby i innych okazjonalnych wydawnictwach także papierowych;

* organizacji szkoleń i seminariów dla członków Izby,

nie będą świadczone w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych. W związku z powyższym usługi te nie będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b ustawy.

Również usługi polegające na odpłatnym wynajmie pomieszczeń Izby (sal konferencyjnych) na szkolenia, narady itp. dla innych podmiotów nie będących członkami Izby nie będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b ustawy, gdyż usługi te, jak wynika z wniosku, nie będą świadczone na rzecz członków Izby.

Ponadto z uwagi na to, że Wnioskodawca nie spełnia warunku zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług odnośnie świadczeń dokonywanych na rzecz członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych Izby, bezprzedmiotowe stało się badanie, czy spełnione są pozostałe warunki określone w tym przepisie.

W świetle powyższego stanowisko Spółki uznano za nieprawidłowe.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, gdyż zagadnienie to nie było przedmiotem zapytania.

Ponadto wskazać należy, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie opodatkowanie podatkiem od towarów i usług opisanych we wniosku usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.