ITPP1/443-133A/08/MM - Czy umowa bezpłatnego użyczenia organizacjom na podstawie art. 56 ustawy o systemie oświaty powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gimnazjum przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2008 r. (data wpływu 8 lutego 2008 r.), uzupełnionym pismami z dnia 21 lutego 2008 r. i z dnia 28 marca 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności użyczenia pomieszczeń szkoły - jest prawidłowe.

W dniu 8 lutego 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności użyczenia pomieszczeń szkoły.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Szkoła zawarła umowę użyczenia z klubem oraz Związkiem. Organizacje te działają na podstawie art. 56 ustawy o systemie oświaty. Ich celem statutowym jest działalność wychowawcza oraz rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej Szkoły. Dyrektor Szkoły nie prowadzi nadzoru nad działalnością tych organizacji. Udostępnienie pomieszczeń szkoły odbywa się całkowicie nieodpłatnie. Jednocześnie Jednostka wskazała, że nie korzysta i nie będzie korzystała z prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z usługami świadczonymi na podstawie umowy użyczenia.

Pismem z dnia 21 lutego 2008 r. uzupełniono stan faktyczny o następujące informacje. Szkole przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od zakupów związanych ze sprzedażą usług, jednakże Jednostka z możliwości obniżenia podatku należnego nie korzysta. Ze względu na specyfikę sprzedawanych usług - wynajem sal za stawkę liczoną w godzinach - bardzo trudno byłoby Jednostce określić, jaką część zakupów można przypisać świadczonym usługom.

Ponadto, treścią pisma z dnia 28 marca 2008 r., poinformowano, iż działalność Gimnazjum związana z wynajmowaniem sal prowadzona jest w ramach dochodów własnych określonych w Uchwale Rady Miasta, a stawka za wynajem ustalana jest na podstawie kalkulacji kosztów związanych z utrzymaniem przedmiotu wynajmu. Jednocześnie w piśmie tym wskazano, że wynajem sal w ramach umowy użyczenia jest całkowicie bezpłatny, Jednostka nie refakturuje żadnych kosztów podmiotowi wynajmującemu (biorącemu w użyczenie). Budynek Gimnazjum został przekazany w zarząd szkole, której nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy jego budowie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umowa bezpłatnego użyczenia organizacjom na podstawie art. 56 ustawy o systemie oświaty powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 56 ust. 1 ustawy o systemie oświaty w Szkole mogą działać organizacje, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzenie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej Szkoły. Dlatego użyczenie pomieszczeń nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, w piśmie z dnia 28 marca 2008 r., uzupełniając własne stanowisko w sprawie, Jednostka - po przywołaniu treści art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług - wskazuje, że użyczenie sal dla Związku oraz klubu jest związane z prowadzeniem szkoły, gdyż wzbogaca jego ofertę edukacyjną, dlatego też nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Według zapisu ust. 2 tego artykułu, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższych zapisów wynika, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne przy łącznym spełnieniu następujących warunków: świadczone usługi nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami (w całości lub części).

Umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, obok najmu i dzierżawy, regulujących zasady używania rzeczy. Zgodnie z zapisem art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność.

Jak wskazano wyżej, zasadą jest, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności o charakterze odpłatnym - odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Usługi świadczone nieodpłatnie, co do zasady, nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Jednakże istnieją wyjątki od tej zasady, zgodnie z którymi opodatkowaniu podlega również świadczenie usług nie mających charakteru odpłatnego i jest zrównane w zakresie opodatkowania z odpłatnym świadczeniem usług (art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

Biorąc pod uwagę fakt, iż - jak wskazano wcześniej - z zapisów art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że nieodpłatne świadczenie usług traktuje się jako odpłatne przy łącznym spełnieniu dwóch warunków: świadczone usługi nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami (w całości lub części), należy stwierdzić, iż skoro - jak wskazuje Jednostka - użyczenie pomieszczeń jednostkom, o których mowa wyżej jest związane z prowadzoną przez Gimnazjum działalnością w ramach rachunku dochodów własnych, to jeden z nich nie jest spełniony. Wobec powyższego czynność ta nie mieści się w zakresie zastosowania normy prawnej wyrażonej w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji Jednostka nie ma obowiązku naliczania podatku VAT od tych czynności.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.