ITPP1/443-1316/11/TS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2011 r. (data wpływu 21 września 2011 r.), uzupełnionym w dniach 6 i 12 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania udziału w budynku mieszkalnym oraz prawie użytkowania wieczystego - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 września 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 6 i 12 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania udziału w budynku mieszkalnym oraz prawie użytkowania wieczystego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka zamierza dokonać zbycia części budynku i udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu. Zbycie nastąpi w formie darowizny na rzecz Gminy. Zbywana nieruchomość to udział wynoszący 367/1000 części budynku mieszkalnego (lokal użytkowy o powierzchni 110 m²) oraz taki sam udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu. Lokal użytkowy (część budynku) znajduje się w budynku z 1960 r. i jest wynajmowany. Przeniesienie własności nastąpi w formie aktu notarialnego.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż Spółka nabyła opisaną część budynku (lokal użytkowy) i związany z tą częścią udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu w formie aportu w 1998 r. Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Spółka poniosła w 2010 r. wydatki związane z modernizacją tego lokalu i z tego tytułu przysługiwało jej prawo do odliczenia. Wydatki przekroczyły 30% wartości początkowej lokalu. Wyjaśniono również, iż część budynku, w tym lokal użytkowy, wynajmowany jest "od dawna". Jak wskazał Wnioskodawca "można sądzić, że od momentu oddania budynku do użytkowania, na pewno w okresie, kiedy właścicielem została Spółka".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka, dokonując zbycia części nieruchomości (lokalu użytkowego) określonej udziałem, będzie dokonywała zbycia towaru i może korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy czy świadczenia usługi, opodatkowanego stawką podstawową.

We własnym stanowisku Spółka powołała treść art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 oraz art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, następnie wskazała na art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, z którego to przepisu wynika, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych właścicieli.

Jeżeli zatem podatnik - wskazuje Spółka - dokonuje zbycia (darowizny) udziału stanowiącego jego własność jako części budynku (lokalu użytkowego) i związanego z tą częścią udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu, dokonuje przeniesienia prawa własności rzeczy. Zatem, zdaniem Spółki, sprzedaż udziału należy traktować w kategorii dostawy towaru jako zbycie części rzeczy, jaką jest budynek. Zwolnienie od podatku od towarów i usług, określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ww. ustawy, może mieć zastosowanie po spełnieniu warunków określonych w tym artykule.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Należy zauważyć, iż współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Z kolei, zgodnie z art. 196 ww. ustawy - Kodeks cywilny, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

W ujęciu cywilistycznym istotą umowy sprzedaży jest to, że sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Art. 45 Kodeksu cywilnego definiuje rzeczy jako przedmioty materialne.

Zatem w zakresie pojęcia towarów jako budynków, budowli i ich części, jak również gruntów, mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej. Wobec powyższego, towarem jest część budynku lub budowli, a także udział w prawie własności nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, według których państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy udziały lub inne prawa o charakterze udziałowym, które dają ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności, czy też posiadania nieruchomości - art. 15 ust. 2 lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 347).

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co do zasady, podlega tylko taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny. Jednak w ściśle określonych przypadkach nieodpłatne zbycie towarów może być przedmiotem opodatkowania tym podatkiem.

W świetle bowiem art. 7 ust. 2 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Powyższe oznacza, że nieodpłatne przekazanie towarów (np. darowiznę) uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.

Zatem niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Jak wynika z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, Spółka zamierza zbyć w drodze darowizny na rzecz Gminy udział wynoszący 367/1000 części budynku mieszkalnego (lokal użytkowy o powierzchni 110 m²) oraz taki sam udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu. Lokal użytkowy znajduje się w budynku z 1960 r. i jest wynajmowany. Spółka nabyła część budynku (lokal użytkowy) i związany z tą częścią udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu w formie aportu w 1998 r. i nie przysługiwało Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego. Od tego momentu lokal nadal był przez Spółkę wynajmowany. Spółka poniosła w 2010 r. wydatki związane z modernizacją tego lokalu i z tego tytułu przysługiwało jej prawo do odliczenia. Wydatki te przekroczyły 30% wartości początkowej lokalu.

Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż planowana czynność nieodpłatnego przekazania (darowizna) udziału stanowiącego część budynku (lokal użytkowy) i związanego z tą częścią prawa użytkowania wieczystego na rzecz Gminy, w sytuacji gdy Spółce nie przysługiwało prawo do całkowitego lub częściowego odliczenia podatku naliczonego przy jego nabyciu, nie będzie stanowiła dostawy towarów, stosownie do cyt. art. 7 ust. 2 ustawy, w związku z czym czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi na powyższe nieprawidłowe jest również stanowisko Wnioskodawcy, co do możliwości korzystania w sprawie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy.

Końcowo zaznacza się, iż w niniejszej interpretacji nie rozstrzygnięto kwestii ewentualnej korekty podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków na modernizację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.