ITPP1/443-13/13/AP - Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnej pomocy prawnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2013 r. (data wpływu 4 stycznia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnej pomocy prawnej - jest prawidłowe.

W dniu 4 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnej pomocy prawnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od listopada 2011 r. prowadzi Pan działalność gospodarczą w postaci świadczenia usług prawnych. Jest Pan magistrem prawa, podlegającym ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. W interesie publicznym zamierza Pan udzielać bezpłatnych porad prawnych w każdą sobotę miesiąca przez 2 godziny. Projekt ten zamierza Pan skierować do mieszkańców miasta K..., K... i R... oraz pobliskich wiosek, do osób mało zamożnych, których nie stać na zapłacenie za wyżej wskazaną usługę. Porad będzie Pan udzielać we własnej kancelarii. Koszt porady prawnej udzielanej na zasadach odpłatności na miejscowym rynku, kształtuje się w granicach od 50 do 100 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczona działalność w postaci udzielania porad prawnych pro publico bono będzie podlegała konieczności odprowadzenia podatku od towarów i usług.

Pana zdaniem, w ustawie o podatku od towarów i usług, art. 5 zawiera katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi natomiast, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, wspólników udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. A contrario udzielanie przez Pana nieodpłatnej pomocy prawnej pro publico bono, nie będzie objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli jej świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Zauważyć należy, że świadczenie profesjonalnych usług na zasadzie pro publico bono, w sposób dobrowolny i nieodpłatny, w interesie publicznym, w szczególności na rzecz osób, których na te usługi nie stać, publicznie jest odbierane jako bezinteresowna działalność prospołeczna. Kreuje to pozytywny wizerunek prawnika wśród obecnych i potencjalnych jego klientów. Natomiast wizerunek i renoma mają przełożenie na wysokość uzyskiwanych dochodów. W Pana ocenie należy uznać, iż działalność pro publico bono, wpisuje się w zakres prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, w związku z czym nie będzie objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Treść ww. art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy wskazuje, iż opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której świadczy usługi prawne. Ponadto zamierza udzielać bezpłatnych porad prawnych w każdą sobotę miesiąca przez 2 godziny. Projekt ten Wnioskodawca będzie kierować do mieszkańców miasta K..., K... i R... oraz pobliskich wiosek, do osób mało zamożnych, których nie stać na zapłacenie za wyżej wskazaną usługę.

W ocenie Wnioskodawcy świadczenie profesjonalnych usług na zasadzie pro publico bono, w sposób dobrowolny i nieodpłatny, w interesie publicznym, w szczególności na rzecz osób, których na te usługi nie stać, jest odbierane jako bezinteresowna działalność prospołeczna. Kreuje to pozytywny wizerunek prawnika wśród obecnych i potencjalnych jego klientów. Z kolei pozytywny wizerunek i renoma mają przełożenie na wysokość uzyskiwanych dochodów.

Przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy rozumieć, że są one wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W sytuacji opisanej przez Wnioskodawcę, czyli świadczenia profesjonalnych usług o charakterze pro publico bono budzących pozytywne emocje i oceny, z uwagi na bezpłatność czynności, uzasadnione jest twierdzenie co do zasady, że działania te, oprócz oczywistych korzyści na rzecz usługobiorcy (osobie fizycznej), mają wpływ na pozytywne postrzeganie Wnioskodawcy na rynku gospodarczym, jako podmiotu np. o statusie materialnym pozwalającym na takie darmowe działania, o określonym, znaczącym poziomie wiedzy, jak też o zacięciu społecznikowskim. Taki sposób prezentowania się podmiotu winien zapewnić Wnioskodawcy obok prestiżu także pozyskanie nowych klientów.

Należy zatem stwierdzić, że tak wskazane cele podjętych przez Wnioskodawcę działań w sensie gospodarczym przemawiają za tym, żeby uznać je za związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Działania te, będące - co należy podkreślić - zjawiskiem marginalnym, jako przynoszące korzyści prowadzonej działalności gospodarczej są związane bezpośrednio z jej prowadzeniem. To, że są to usługi tego samego rodzaju, co świadczone odpłatnie w ramach przedmiotu działania prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, nie ma żadnego znaczenia dla oceny istnienia, bądź nie, ich związku z funkcjonowaniem podmiotu.

Zatem należy uznać, że nieodpłatne świadczenie usług prawnych przez Wnioskodawcę - w warunkach i na rzecz osób wskazanych we wniosku - wpisuje się w cel prowadzonej działalności, w związku z czym nie może być traktowane jako odpłatne świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania ww. przepis ustawy, a czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi-tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.