ITPP1/443-1071c/09/MN - Moment powstania obowiązku podatkowego w zakresie czynności zmiany użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności, w przypadku gdy należność rozłożona jest na raty.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku, który wpłynął w dniu 9 listopada 2009 r. uzupełnionym w dniach 3 i 10 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego przy sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz jej wieczystego użytkownika - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniach 3 i 10 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie m.in. ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego przy sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz jej wieczystego użytkownika.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami Gmina dokonuje odpłatnej zmiany formy prawnej z użytkowania wieczystego na własność na rzecz dotychczasowych użytkowników wieczystych. Prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r. i z tym dniem została wydana nieruchomość na rzecz użytkownika wieczystego.

Przedmiotowa zmiana dotyczy terenów przeznaczonych na przemysł, na których użytkownik wieczysty wybudował obiekty kubaturowe. Zmiana prawa użytkowania wieczystego na prawo własności nastąpiła na podstawie aktu notarialnego - umowy sprzedaży, zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami.

Wartość zmiany określił rzeczoznawca majątkowy, wykonując operat szacunkowy. Ostateczna wartość została obliczona jako różnica wartości prawa własności i prawa użytkowania wieczystego. W związku z rozłożeniem tak wyliczonej opłaty na 10 rat rocznych zapłatę należności ustalono w następujący sposób: I rata wraz z podatkiem VAT w wysokości 22% płatna przed aktem notarialnym. Resztę kwoty nabywający został zobowiązany uiścić w 9 równych ratach rocznych. Kolejne raty wraz z podatkiem VAT podlegają oprocentowaniu w wysokości stopy redyskonta weksli stosowanej przez NBP.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w zakresie czynności zmiany użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności, w przypadku, gdy należność rozłożona jest na raty...

Zdaniem Wnioskodawcy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zapłaty każdej raty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Natomiast w myśl art. 19 ust. 4 ww. ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Ponadto treść art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, o którym mowa w przytoczonych przepisach, konieczne jest ustalenie terminu wydania przedmiotu umowy.

Zgodnie z art. 158 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Z cytowanego przepisu wynika wyraźnie, że forma aktu notarialnego wymagana jest zarówno dla umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości, jak i umowy rozporządzającej - wywołującej skutek rzeczowy w postaci przejścia własności nieruchomości na nabywcę. Obie te czynności prawne, dokonane bez zachowania wymaganej formy, są w zasadzie nieważne (art. 73 § 2 Kodeksu cywilnego).

Moment przeniesienia własności tożsamy jest z momentem zawarcia umowy sprzedaży, za sprawą przepisów art. 157 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego.

Z tego samego powodu podpisanie aktu notarialnego jest warunkiem koniecznym i zarazem wystarczającym do uznania, że miała miejsce dostawa towaru (gruntu) w rozumieniu przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie ulega zatem wątpliwości, że wydanie towaru stanowi skutek zawarcia umowy sprzedaży, która w przypadku sprzedaży nieruchomości dochodzi do skutku pod rygorem nieważności z chwilą zawarcia aktu notarialnego. Przy czym w tym konkretnym przypadku za dzień wydania należy rozumieć dzień podpisania aktu notarialnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz użytkowników wieczystych w trybie art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wartość opisanej czynności zmiany użytkowania wieczystego gruntu na prawo własności określił rzeczoznawca majątkowy, wykonując operat szacunkowy. Ostateczna wartość została obliczona jako różnica wartości prawa własności i prawa użytkowania wieczystego, przy czym należność ta została rozłożona na 10 rat. Płatność została określona w następujący sposób: I rata wraz z podatkiem VAT w wysokości 22% płatna przed aktem notarialnym. Resztę kwoty nabywający został zobowiązany do zapłaty w 9 równych ratach rocznych.

Zatem w odniesieniu do otrzymanej przez dniem podpisania aktu notarialnego I raty obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstał w chwili otrzymania tej części, na podstawie art. 19 ust. 11 ustawy.

Natomiast w odniesieniu do pozostałej części należności, skoro wydanie towaru będzie równoznaczne z dniem podpisania aktu notarialnego, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstał w momencie wystawienia faktury, o ile została ona wystawiona w ciągu 7 dni od dnia wydania nieruchomości. W przypadku natomiast braku wystawienia faktury, obowiązek podatkowy powstał nie później niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru (podpisania aktu notarialnego).

Interpretacja ta dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.