ITPB4/4511-361/16/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2016 r. (data wpływu 19 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku - jest prawidłowe, jednakże z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

W dniu 19 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Dnia 24 września 2012 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. Spadek po nim z ustawy w udziałach po #189; nabyła druga żona XY oraz Wnioskodawca - jako syn z pierwszego małżeństwa, co zostało potwierdzone prawomocnym postanowieniem wydanym przez Sąd Rejonowy w K. Spadek obejmował nieruchomość zabudowaną w K wraz z wyposażeniem oraz udział wynoszący #189; we współwłasności samochodu osobowego. Wnioskodawca złożył zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych w. Urzędzie Skarbowym w K. Dnia 2 stycznia 2013 r. Wnioskodawca złożył do Sądu Rejonowego w K wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności. Dnia 15 września 2015 r. został sporządzony akt notarialny - ugoda pozasądowa o dział spadku. Dział spadku został dokonany w ten sposób, że własność nieruchomości zabudowanej oraz udział wynoszący #189; we współwłasności samochodu osobowego przypadły w całości XY. Na rzecz Wnioskodawcy XY dokonała spłaty w wysokości A zł gotówką w dniu zawarcia ugody. Wartość rynkową przedmiotu umowy strony zgodnie ustaliły na kwotę A zł i uznały wzajemne świadczenia objęte umową za w pełni ekwiwalentne. Na podstawie zawartej ugody Wnioskodawca wycofał z sądu wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności. Koszty aktu notarialnego obejmujące wynagrodzenie notariusza, podatek VAT, opłatę sądową i podatek od czynności cywilnoprawnych, strony poniosły po połowie. Wypisy aktu notarialnego zostały przesłane do Urzędu Miejskiego w K, Sądu Rejonowego w K Wydziału Ksiąg Wieczystych oraz. Urzędu Skarbowego w K.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy spłata otrzymana w ramach ugody pozasądowej o dział spadku podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli tak, to jak ją rozliczyć (przychód i jak ustalić koszty uzyskania przychodu).

Przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawca wskazuje, że spłata otrzymana w ramach ugody pozasądowej o dział spadku obejmującego nieruchomości, w części nieprzekraczającej wartości udziału w spadku nie podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jako przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomościach. Dział spadku mieści się w pojęciu dziedziczenia, które podlega podatkowi od spadków i darowizn, a więc wykluczone jest opodatkowanie samego przysporzenia zarówno podatkiem od spadków i darowizn, jak i podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe, jednakże z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że dnia 24 września 2012 r. Wnioskodawca wraz z XY nabył spadek po zmarłym ojcu. Masę spadkową stanowiła nieruchomość zabudowana w K wraz z wyposażeniem oraz udział wynoszący #189; we współwłasności samochodu osobowego. Dnia 15 września 2015 r. sporządzony został akt notarialny - ugoda pozasądowa o dział spadku. Dział spadku został dokonany w ten sposób, że własność nieruchomości zabudowanej oraz udział wynoszący #189; we współwłasności samochodu osobowego przypadły w całości XY, natomiast na rzecz Wnioskodawcy XY dokonała spłaty w wysokości A zł gotówką w dniu zawarcia ugody. Wartość rynkową przedmiotu umowy strony zgodnie ustaliły na kwotę A zł i uznały wzajemne świadczenia objęte umową za w pełni ekwiwalentne.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Artykuł 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Natomiast zgodnie z art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Na gruncie niniejszej sprawy wyjaśnić należy, że okoliczność, że dział spadku następuje ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność składniki majątkowe wchodzące w skład spadku lub ich część na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której spłata równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że skoro - jak wskazano w treści wniosku - dział spadku odbył się z obowiązkiem spłaty na rzecz Wnioskodawcy, a wartość spłaty odpowiadała wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w spadku, to jej otrzymanie nie spowodowało powstania przychodu, w szczególności z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto dodać należy, zważywszy na zawarte we wniosku pytanie odnoszące się do wskazania przez tutejszy organ sposobu rozliczania przychodu/ustalenia kosztów uzyskania przychodu, że przedmiotem interpretacji indywidualnych wydawanych na podstawie art. 14b Ordynacji podatkowej jest - co do zasady - sam przepis prawa podatkowego. Dlatego też, wydając przedmiotową interpretację indywidualną tutejszy organ interpretacyjny dokonał wyłącznie wykładni przepisów materialnego prawa podatkowego znajdujących zastosowanie w sprawie. Przepis art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa nakłada na organ podatkowy obowiązek wydania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe nie podlegają urzędowej interpretacji zasady rachunkowego określania (wyliczenia) kosztów uzyskania przychodu

Należy przy tym zastrzec, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zauważyć należy, że zgodnie z zapytaniem Wnioskodawcy niniejsza interpretacja zawiera odpowiedź w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku. Tutejszy organ nie odnosił się natomiast do tego, co wchodziło w skład masy spadkowej po zmarłym ojcu Wnioskodawcy, ani ilu było spadkobierców, lecz przyjął za Wnioskodawcą, że przedmiotem masy spadkowej była wskazana we wniosku nieruchomość oraz udział wynoszący #189; we współwłasności samochodu osobowego, a w wyniku śmierci w 2012 r. ojca Wnioskodawcy powołanymi do dziedziczenia byli Wnioskodawca oraz XY.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70 - 561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.