ITPB4/423-15/12/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 listopada 2012 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania po jej stronie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia - jest prawidłowe, jednak z innych względów niż wskazane przez Wnioskodawcę.

W dniu 14 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwestii spełnienia przesłanek powstania po stronie Spółki przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Głównym przedmiotem działalności Spółki z o.o. jest badanie sprawozdań finansowych oraz świadczenie usług rachunkowych. Prezes Zarządu - posiadający 70% udziałów - używał w roku 2010 przez okres 10 miesięcy własny samochód osobowy dla celów służbowych, związanych z ww. działalnością Spółki. Koszty związane z używaniem samochodu prywatnego dla celów służbowych zaliczane były do kosztów uzyskania przychodów na podstawie ewidencji przebiegu kilometrów, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka nie zawiera odrębnej umowy na wykorzystanie przez Prezesa samochodu prywatnego dla ww. celów.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym po stronie Wnioskodawcy powstała następująca wątpliwość:

"Czy dla celów podatku dochodowego zaistniały przyczyny, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których należałoby zaliczyć do przychodów podatkowych jako wartość świadczenia nieodpłatnego związanego z wykorzystaniem tego samochodu...".

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym przypadku nie zaistniała okoliczność, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ Spółka z tytułu korzystania z tego samochodu osiągnęła już przychody m.in. z badania sprawozdań finansowych oraz ksiąg rachunkowych, za które wystawiono faktury zaliczone do przychodów Spółki. Kontrahenci, od których uzyskano przychody są wyszczególnieni w ewidencji przebiegu kilometrów.

W świetle stanu prawnego obowiązującego w 2010 r. stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, jednak z innych względów niż wskazane przez Wnioskodawcę.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Na podstawie ww. przepisu można stwierdzić, że co do zasady przychodem jest każda wartość stanowiąca definitywne przysporzenie podatnika.

Wśród rodzajów przychodów ustawodawca wyszczególnił m.in. przychód z tytułu tzw. nieodpłatnych świadczeń. I tak, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym w 2010 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), do przychodów, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, zalicza się w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przy tym pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Wskazuje jednak - w art. 12 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - w jaki sposób należy ustalać jego wartość. Zgodnie z tym przepisem, wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie nieodpłatnego świadczenia obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (taką definicję zawierają m.in. uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06). Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu.

Należy przy tym podkreślić, że otrzymanie nieodpłatnego świadczenia następuje w stosunku dwustronnym - świadczeniodawca ma wolę przekazania czegoś nieodpłatnie, a świadczeniobiorca godzi się na przyjęcie takiego świadczenia. Uzyskaniem nieodpłatnego świadczenia nie może być zatem sytuacja niezależna od woli świadczeniobiorcy.

Wobec powyższego, ustalenie, czy podatnik uzyskał przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 omawianej ustawy, wymaga oceny, czy uzyskał on świadczenie od innego podmiotu, czy uzyskał je nieodpłatnie, a także, czy dokonany rodzaj czynności należy do czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje w zamian korzyść majątkową (świadczenie wzajemne).

W przedstawionym stanie faktycznym, Prezes Zarządu Spółki przez 10 miesięcy 2010 r. używał własnego samochodu osobowego dla celów służbowych, związanych z działalnością Spółki. Koszty związane z używaniem samochodu prywatnego dla celów służbowych zaliczane były do kosztów uzyskania przychodów na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówki), stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka i Prezes Zarządu nie zawarli odrębnej umowy dotyczącej wykorzystywania przez Prezesa samochodu prywatnego dla celów działalności Spółki.

Należy zatem podkreślić, że stosownie do wskazanego przez Spółkę przepisu art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby podatnika:

Odrębnymi przepisami, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są przepisy - wydanego na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.) - rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.). Przez stawkę za jeden kilometr przebiegu pojazdu, rozumie się przy tym stawkę określoną dla samochodów osobowych, uwzględniającą odpowiednio pojemność silnika (art. 16 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Powołany art. 16 ust. 1 pkt 30 dotyczy zatem wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby podatnika.

Poszukując znaczenia użytego przez ustawodawcę określenia "kosztów z tytułu używania samochodów", należy wskazać, że przez "koszt" należy rozumieć "sumę pieniędzy wydatkowaną na kupno lub opłacenie czegoś; nakład pieniężny na określony cel; wydatek", natomiast "używać" oznacza "posłużyć się czymś; stosować coś; użytkować coś; skorzystać z czegoś; wykorzystywać, eksploatować" (http://sjp.pwn.pl; Słownik języka polskiego. Tom I-III., pod red. M. Szymczaka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981 r.; A. Dąbrówka, E. Geller, R. Turczyn, Słownik synonimów, Warszawa 2001). Można zatem stwierdzić, że "kosztami z tytułu używania" są wszelkie sumy wydane, nakłady poniesione w związku z posługiwaniem się rzeczą, korzystaniem z rzeczy. Tym samym, kosztami z tytułu używania samochodów, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są zarówno tzw. wydatki eksploatacyjne (koszty zakupu paliwa, oleju napędowego, gazu), jak również inne koszty wynikające z używania samochodu na potrzeby podatnika np. koszty przejazdu autostradą, holowania.

Ponadto, stosownie do art. 16 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 30, powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać co najmniej następujące dane: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika, kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd - dokąd), liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za jeden kilometr przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za jeden kilometr przebiegu oraz podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane. W razie braku tej ewidencji, wydatki z tytułu używania samochodów nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.

Wobec powyższego, skoro - jak wskazano w opisie stanu faktycznego - Spółka rozpoznała koszty, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 30 ustawy, oznacza to, że poniosła na rzecz Prezesa Zarządu będącego jej pracownikiem wydatki związane z używaniem przez niego samochodu prywatnego dla potrzeb Spółki. Tym samym, nie można uznać, że Wnioskodawca uzyskał nieodpłatne świadczenie ze strony Prezesa Zarządu w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Okoliczność wykorzystywania przez Prezesa Zarządu prywatnego samochodu dla potrzeb działalności Spółki wiązała się bowiem z odpłatnością na jego rzecz z tytułu używania tego pojazdu.

Dla oceny spełnienia przesłanek powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie ma natomiast znaczenia, czy wykorzystywanie prywatnego samochodu przez Prezesa Zarządu przyczyniło się do osiągnięcia przychodów z działalności prowadzonej przez Spółkę (m.in. z badania sprawozdań finansowych oraz ksiąg rachunkowych klientów wyszczególnionych w ewidencji przebiegu pojazdu). Istotny jest sam fakt uzyskania przez Spółkę świadczenia ze strony Prezesa Zarządu jako właściciela pojazdu (tekst jedn.: zaangażowania prywatnego samochodu dla potrzeb odbywania przez niego jako pracownika jazd na potrzeby Spółki, jazd związanych z jej działalnością) oraz kwestia istnienia po stronie Spółki obowiązku uiszczenia odpłatności za to świadczenie.

Podsumowując, Wnioskodawca prawidłowo stwierdził, że w opisanym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym samym nie powstał po jego stronie przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Uzasadnienie tego twierdzenia przedstawione przez Spółkę nie zasługuje jednak na aprobatę - odnosi się bowiem do kwestii nieistotnych w kontekście przesłanek stosowania ww. przepisu. Z tego względu, organ ocenił stanowisko Wnioskodawcy jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.