ITPB3/4511-152/16/MKo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2016 r. (data wpływu - 3 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 maja 2016 r. (data wpływu - 6 maja 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek uzupełniono w dniu 6 maja 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadził przez kilkanaście lat działalność gospodarczą w formie spółki jawnej, która została zlikwidowana na początku 2012 r. Po likwidacji działalności gospodarczej Wnioskodawca otrzymał wspólnie z żoną odszkodowanie z tytułu całkowitego zniszczenia budynku, maszyn i urządzeń. Cały majątek spółki jawnej, jak i umowy ubezpieczenia, dotyczą wspólników spółki jawnej, tj. małżonków - Wnioskodawcy i jego żony. Wnioskodawca otrzymał wspólnie odszkodowanie w grudniu 2015 r. - każde po 50% należnej z tego tytułu kwoty. Wnioskodawca i jego żona nie prowadzą już działalności gospodarczej, zaś zniszczony budynek, maszyny i urządzenia nie widnieją w ewidencji środków trwałych.

Ponadto jak wynika z uzupełnienia wniosku, odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 6 sierpnia 2015 r. Postępowanie cywilne (nie gospodarcze) Wnioskodawca wytoczył wspólnie z małżonką wobec ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania za nieruchomość budynkową należącą do majątku wspólnego małżonków, stanowiącą od dnia nabycia majątek prywatny, która na skutek pożaru uległa zniszczeniu w 2011 r. oraz za urządzenia i maszyny stanowiące składniki majątkowe spółki jawnej.

Nieruchomość budynkowa w polisie ubezpieczeniowej była odrębnie wyceniania i ubezpieczana od składników majątkowych (maszyn i urządzeń) spółki jawnej. Wyrok sądowy był konsekwencją zawarcia umowy ubezpieczenia majątkowego z ubezpieczycielem, który w toku procesu odszkodowawczego odmówił przyznania odszkodowania w żądanej wartości. Odszkodowanie to odpowiada wyłącznie wartości wyrządzonej szkody pomniejszonej o wartość franszyzy redukcyjnej i obejmuje wyłącznie stratę (damnum emergens), a nie obejmuje utraconych korzyści (lucrum cessans), bowiem takie nie powstały.

Jak Wnioskodawca wspomniał na wstępie nieruchomość budynkowa zawsze stanowiła majątek odrębny małżonków. W latach 1991-2011 (tj. do momentu pożaru) ani nigdy potem małżonkowie nie wprowadzili przedmiotowej nieruchomości budynkowej do majątku spółki jawnej, nie wykazali jej w ewidencji środków trwałych, nie były odpisywane w koszty uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne. Wolą małżonków było pozostawienie przedmiotowej nieruchomości w majątku prywatnym (na co wskazuje sąd w wydanym wyroku, bowiem postępowanie toczyło się na drodze cywilnoprawnej wytoczonej przez małżonków a nie gospodarczej - wytoczonej przez wspólników spółki jawnej). Zatem przedmiotowa nieruchomość nie była składnikiem majątkowym związaną z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą w formie spółki jawnej. Spółka jawna posiadała jedynie tytuł do używania przedmiotowej nieruchomości budynkowej (umowa użyczenia) lecz nigdy nieruchomość ta nie stanowiła majątku spółki jawnej. Natomiast maszyny i urządzenia stanowiły własność spółki oraz były rozpoznawane jako koszt uzyskania przychodu spółki.

Wobec powyższego Wnioskodawca wskazał, że w opisanym stanie faktycznym wypłacone odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na to, że korzysta ono ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych wobec spełnienia przesłanek z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 4 i niespełnienia żadnej z przesłanek negatywnych zawartych w ww. punktach a-b. Zostało ono bowiem wypłacone w związku z wyrządzoną Wnioskodawcy szkodą. Wnioskodawca był uprawniony do otrzymania odszkodowania na podstawie przepisów ustawy, które wskazują jak należy wyliczyć odszkodowanie z tytułu tej szkody, a wypłacona kwota nie przewyższa tak obliczonego odszkodowania. Tak jak wynika to z opisu stanu faktycznego, odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonej wyrokiem sądu powszechnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane odszkodowanie podlega opodatkowaniu bądź zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany (odszkodowanie) jest zwolniony z od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie zaś art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są więc wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Zgodnie natomiast z treścią art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że zwolnienie podatkowe nie obejmuje m.in. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Składnikami majątku związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są zarówno środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, jak i wszelkie inne składniki majątkowe, które są w funkcjonalny sposób związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - zwłaszcza wszelkie składniki majątkowe wykorzystywane w działalności.

W przedmiotowej sprawie uznać należy, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie dotyczy składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, bowiem jak wynika z wniosku, w chwili powstania szkody maszyny i urządzenia stanowiły własność spółki jawnej oraz były rozpoznawane jako koszt uzyskania przychodu tejże spółki, zaś nieruchomość budynkowa była wykorzystywana w prowadzonej przez spółkę jawną działalności gospodarczej na podstawie zawartej z Wnioskodawca i jego żoną umowy użyczenia.

Okoliczność, iż przedmiotowa nieruchomość nie została formalnie wniesiona do spółki jawnej nie ma znaczenia dla określenia jej związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wskazany powyżej przepis art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy nie ogranicza zastosowania tego przepisu do składników majątkowych stanowiących własność lub współwłasność wspólników spółki jawnej, czy też formalnie przeniesionych z majątku prywatnego wspólników spółki jawnej do majątku spółki jawnej. Przepis ten wskazuje jedynie, że otrzymane odszkodowania za szkody dotyczyć musi składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Okoliczności wykorzystywania przedmiotowej nieruchomości przez wspólników spółki jawnej w działalności gospodarczej prowadzonej przez nich w ramach spółki jawnej, w oczywisty sposób wskazuje na związek przedmiotowej nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy przy tym wskazać za judykaturą, że o zakwalifikowaniu związku składnika majątkowego z prowadzoną działalnością gospodarczą decyduje faktyczny sposób wykorzystywania tego składnika, a nie wynikający ze stanu deklarowanego przez podatnika.

Zatem, kwota otrzymanego odszkodowania stanowi dla Wnioskodawcy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wobec powyższego ustalenia, przedmiotowe odszkodowanie nie korzysta - wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy - ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na spełnienie negatywnej przesłanki określonej w lit. a ww. przepisu.

Dodatkowo, mając na uwadze, iż wspólnikami spółki jawnej oraz uprawnionymi do wypłaty odszkodowania był Wnioskodawca wspólnie z żoną, zaznacza się, że zgodnie z art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej zastosowanie się do niniejszej interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić - również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej - tylko Wnioskodawcy.

Natomiast żona, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinna indywidualnie wystąpić z wnioskiem o jej wydanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.