ITPB3/4510-431/15-3/MKo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2015 r. (data wpływu - 21 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia przychodu z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia w ramach rozliczenia transakcji CDS - jest prawidłowe.

W dniu 21 sierpnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia przychodu z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia w ramach rozliczenia transakcji CDS.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego z siedzibą w Polsce, gdzie podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (dalej: "Wnioskodawca" lub "Spółka"). W ramach swojej podstawowej działalności gospodarczej Wnioskodawca udziela pożyczek poza systemem bankowym.

Działalność pożyczkowa łączy się z dużym ryzykiem nieotrzymania spłaty pożyczki lub też otrzymania spłaty z poważnym opóźnieniem. Jeżeli klient Spółki opóźnia się ze spłatą, Spółka podejmuje działania, które mają na celu odzyskanie należnych jej wierzytelności. Często okazuje się jednak, że mimo podejmowania prób odzyskania należności, dłużnicy w dalszym ciągu nie spłacają pożyczek. W efekcie, Spółka może utracić nie tylko przychody (np. w postaci odsetek lub prowizji), ale także kwoty pożyczek, które wypłaciła wcześniej pożyczkobiorcom w ramach umów pożyczek.

Spółka zamierza zabezpieczyć się przed ryzykiem braku spłaty pożyczek lub opóźnienia w spłacie pożyczek. Wnioskodawca (dalej: "Nabywca Zabezpieczenia") zamierza zawierać transakcje kredytowych instrumentów pochodnych typu swap ryzyka kredytowego (ang. Credit Default Swap, dalej: "CDS") z podmiotem, który specjalizuje się w przejmowaniu ryzyka niewypłacalności dłużników (dalej: "Sprzedawca Zabezpieczenia"). Skutkiem zawarcia transakcji CDS jest wytransferowanie przez Nabywcę Zabezpieczenia do Sprzedawcy Zabezpieczenia ryzyka niespłacalności pożyczek udzielonych przez Spółkę w zamian za ustalone wynagrodzenie (dalej: "Stałe Wynagrodzenie").

Zawarcie transakcji CDS każdorazowo zostanie potwierdzone przez strony w pisemnym dokumencie Potwierdzeniu Transakcji Kredytowego Instrumentu Pochodnego (dalej: "Potwierdzenie CDS"), określającym w szczególności: datę zawarcia transakcji, datę rozpoczęcia transakcji, datę zakończenia transakcji, kwotę Stałego Wynagrodzenia, datę płatności Stałego, warunki rozliczenia transakcji CDS pomiędzy stronami w tym: sposób ustalenia Zmiennego Wynagrodzenia oraz datę rozliczenia transakcji CDS, charakterystykę wierzytelności, których dotyczy dana transakcja CDS.

Zgodnie z brzmieniem Potwierdzenia CDS, Sprzedawca Zabezpieczenia, będzie zobowiązany w ramach rozliczenia transakcji CDS do wykupu w ramach transakcji CDS, wierzytelności pożyczkowych przysługujących Wnioskodawcy, spełniających określone warunki opisane w Potwierdzeniu CDS. Okoliczności (dalej: "Zdarzenie Kredytowe"), opisane w Potwierdzeniu CDS, prowadzące do zrealizowania się zobowiązania Sprzedawcy Zabezpieczenia, o którym mowa powyżej, to przykładowo: brak spłaty części albo całości pożyczki w ciągu określonego w Potwierdzeniu CDS czasu czy też określona wysokość niespłaconej kwoty pożyczki.

W ramach rozliczenia transakcji CDS Wnioskodawca w zamian za określoną cenę (dalej: "Zmienne Wynagrodzenie") dokona przelewu (cesji) na rzecz Sprzedawcy Zabezpieczenia wierzytelności pożyczkowych, w stosunku do których wystąpiło Zdarzenie Kredytowe, a które podlegały transakcji CDS.

Transakcja CDS może dotyczyć kwoty nominalnej (kapitał) pożyczek, jak również pozostałych opłat związanych z pożyczką (np. prowizji, odsetek lub innych opłat), bądź wszystkich tych komponentów jednocześnie. Transakcja CDS będzie dotyczyć pożyczek, które w momencie zawarcia transakcji CDS już zostały udzielone przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca, jako Nabywca Zabezpieczenia będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz drugiej strony transakcji, tj. Sprzedawcy Zabezpieczenia, Stałego Wynagrodzenia. Wysokość Stałego Wynagrodzenia skalkulowana zostanie m.in. w oparciu o poziom ryzyka braku spłaty pożyczek objętych transakcją CDS.

Korzyścią dla strony wchodzącej w transakcję CDS (Wnioskodawcy) jest zabezpieczenie się przed ryzykiem braku spłaty udzielonych pożyczek poprzez jego przeniesienie do zewnętrznego, wyspecjalizowanego podmiotu. Zawarcie transakcji CDS daje możliwość prowadzenia przez Spółkę działalności w zakresie udzielania pożyczek, a w konsekwencji osiąganie przychodów z tytułu podstawowej działalności, przykładowo prowizji, odsetek lub innych opłat od pożyczek, ponieważ w ramach transakcji CDS Sprzedawca Zabezpieczenia po zrealizowaniu warunków opisanych w Potwierdzeniu CDS, jest zobowiązany do płatności Zmiennego Wynagrodzenia na rzecz Spółki w ramach wykupu wierzytelności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W jaki sposób w razie zbycia wierzytelności w ramach rozliczenia transakcji CDS należy ustalić przychód z tytułu należnego Wnioskodawcy Zmiennego Wynagrodzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, Zmienne Wynagrodzenie należne mu z tytułu rozliczenia transakcji CDS będzie stanowiło przychód podatkowy w momencie rozliczenia transakcji CDS.

Uzasadniając własne stanowisko Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), co do zasady, wszelkie otrzymane świadczenia stanowią przychody podlegające opodatkowaniu, z wyłączeniem przychodów enumeratywnie wymienionych w ust. 4 tego artykułu.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Wedle art. 12 ust. 3 ww. ustawy za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie zaś z art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień 1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności.

Stosownie do art. 12 ust. 3f przytoczonej ustawy za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

W ocenie Wnioskodawcy, przez "moment realizacji praw" z pochodnych instrumentów finansowych należy rozumieć dzień rozliczenia transakcji CDS określony uprzednio w Potwierdzeniu CDS, bowiem wtedy dochodzi do zrealizowania się prawa Wnioskodawcy jako Nabywcy Zabezpieczenia do otrzymania płatności od Sprzedawcy Zabezpieczenia w związku z wystąpieniem Zdarzenia Kredytowego i obowiązkiem wykupu wierzytelności przez Sprzedawcę Zabezpieczenia.

Zdaniem Spółki, Zmienne Wynagrodzenie należne w związku z rozliczeniem transakcji CDS będzie stanowiło przychód podatkowy w wysokości określonej w umowie zawartej pomiędzy stronami transakcji CDS w dniu jej rozliczenia. Przychód z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia powstanie w dniu rozliczenia transakcji CDS, kiedy to nastąpi zbycie wierzytelności na rzecz Sprzedawcy Zabezpieczenia.

Przedstawiony powyżej pogląd w odniesieniu do zasad ustalenia przychodu z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia otrzymywanego w związku z transakcją CDS został potwierdzony w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 sierpnia 2015 r. nr ITPB3/4510-246/15-5/k.k.

Ponadto, taki sposób rozpoznawania przychodu z tytułu zbycia wierzytelności w ramach realizacji kontraktu opcyjnego znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 września 2011 r. nr ILPB4/423-224/11-2/DS oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 kwietnia 2015 r. nr IBPBI/2/4510-92/15/JD.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Wnioskodawcę we wniosku interpretacji indywidualnych, zauważyć należy, że stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się odnoszą, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. W konsekwencji, nie mogą wpływać na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych rozstrzygnięć, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy jednakże stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach osadzonych w określonych stanach faktycznych i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Organy interpretacyjne natomiast - mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych - nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że - jak wskazano powyżej - nie stanowią materialnego prawa podatkowego. Niemniej jednak, dokonując przedmiotowej interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tutejszy organ miał na względzie rozstrzygnięcia organów podatkowych, wydane w podobnych sprawach, w tym powołane przez Wnioskodawcę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.