ITPB3/4510-414/15-2/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2015 r. (data wpływu 10 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania przychodu w związku z planowaną operacją umorzenia udziałów - jest prawidłowe.

W dniu 10 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie rozpoznania przychodu w związku z planowaną operacją umorzenia udziałów.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i podlega na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu), w której udziały posiadają dwie osoby fizyczne - obywatele Polski podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych (zwani dalej z osobna: "Udziałowcem" a razem "Udziałowcami"). PESEL udziałowców to: XXX oraz XXX. Planowane jest dobrowolne umorzenie udziałów we Wnioskodawcy, które może odbyć się nieodpłatnie lub za wynagrodzenie, w tym wynagrodzenie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dobrowolne umorzenie udziałów we Wnioskodawcy, które może odbyć się nieodpłatnie lub za wynagrodzenie dla Udziałowca, spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, dobrowolne umorzenie udziałów na podstawie art. 199 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, tekst jedn.; dalej: k.s.h.) które może odbyć się nieodpłatnie lub za wynagrodzenie, nie spowoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy.

Jakkolwiek na gruncie art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych brak jest definicji legalnej przychodu, to przyjmuje się, że przychód musi rzeczywiście powiększać majątek podatnika i mieć charakter trwały (niezależnie od tego czy został otrzymany czy też jest należny; tak chociażby Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. IPPB3/423-728/13-2/MC). Takie rozumienie przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych zostało również zasadniczo przyjęte w doktrynie (por. Małecki Paweł, Mazurkiewicz Małgorzata, Komentarz do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, LEX 2013). Takie stanowisko przyjął również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r., sygn. akt III SA 3382/02.

Należy wskazać, że zasady umarzania udziałów uregulowane zostały w k.s.h., na podstawie którego udział może zostać umorzony, gdy umowa spółki tak stanowi. Stosownie do treści art. 199 § 3 k.s.h. umorzenie może nastąpić bez wynagrodzenia, jeżeli zgodę na takie umorzenie wyrazi wspólnik. Umorzenie uznawane jest za sposób zakończenia bytu prawnego udziału i skutkuje definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków wspólnika wobec spółki.

Na szczególne aspekty prawnopodatkowe związane z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia zwrócił również uwagę Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który przyznał wnioskodawcy rację wskazując, że neutralność podatkowa nieodpłatnego umorzenia udziałów dla spółki wynika z faktu, iż dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia (poprzez nabycie tych udziałów od udziałowca i następujące po nim umorzenie udziałów):

* nie zostało wymienione w art. 12 ustawy CIT jako źródło przychodu dla Spółki w związku dokonanym przez nią umorzeniem udziałów własnych,

* w sensie ekonomicznym nieodpłatne umorzenie udziałów nie powoduje powstania jakiejkolwiek korzyści majątkowej dla Spółki, gdyż nie stanowi żadnego przysporzenia po jej stronie, a w efekcie nie może skutkować określeniem po stronie Spółki przychodu z powyższego tytułu,

* nie może być uznane za przychód z otrzymanych nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, gdyż w wyniku umorzenia udziałów własnych Spółka nie uzyska żadnego świadczenia,

* nie może być uznane za przychód z umorzenia zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, gdyż w wyniku umorzenia udziałów żadne zobowiązanie Spółki wobec Udziałowca nie będzie podlegało umorzeniu (interpretacja indywidualna z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. IPPB3/423-726/13-2/MC),

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również oparcie w interpretacji przyjętej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, który przyznał Wnioskodawcy rację, że "w wyniku nieodpłatnego (albo po cenie niższej niż rynkowa) nabycia własnych udziałów, majątek Spółki nie wzrośnie" (interpretacja indywidualna z dnia 23 lipca 2010 r., sygn. ILPB3/423-356/10-4/JG). Analogiczny pogląd wyrażony został w piśmie Dyrektora izby Skarbowej w Krakowie z dnia 28 października 2005 r. (PD-1/i/4218-27/05). W piśmie tym czytamy: "Oceniając skutki podatkowe jakie wystąpią w następstwie umorzenia udziałów bez wynagrodzenia w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Organ odwoławczy podziela stanowisko Spółki, że nabycie udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia jest dla niej obojętne podatkowo. Z ww. przepisów nie wynika bowiem, aby w przedstawionym stanie faktycznym po stronie Spółki powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych. Należy mieć na uwadze, że w opisanej wyżej sytuacji Spółka nie otrzyma dochodu. Zatem zbycie udziałów bez wynagrodzenia wspólników w celu ich umorzenia jest dla Spółki podatkowo obojętne, gdyż nie uzyskała ona z tego tytułu przychodu". Stanowisko potwierdzające zdanie Wnioskodawcy przyjął również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji indywidualnej z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. IPPB3/423-728/13-2/MC, przyznał, że "nabycie przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia bez wynagrodzenia nie będzie skutkować dla Spółki uzyskaniem przez nią przysporzenia majątkowego w konkretnym wymiarze finansowym w następstwie omawianej transakcji. W rezultacie z powyższego tytułu nie będzie mógł zostać po stronie Spółki rozpoznany przychód, ponieważ nie zostanie spełniony żaden warunek do określenia tego przychodu, a więc nie dojdzie do powstania po stronie Spółki przysporzenia majątkowego o charakterze trwałym. Chociaż bowiem Spółka uzyska w jakimś momencie udziały, to nie można mówić, iż stanowią one przysporzenie, gdyż będą niezwłocznie podlegały umorzeniu (unicestwieniu w sensie prawnym) bez uzyskania przez Spółkę jakiegokolwiek przysporzenia".

Analogiczne stanowisko zająć należy, w przypadku gdy umorzenie następuje za wynagrodzenie.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy jest uzasadnione, a dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia lub za wynagrodzenie nie powinno podlegać opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, stosownie do art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Podkreślić należy, że przedmiotowa interpretacja stanowi odpowiedź na sformułowane we wniosku pytanie w kontekście przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz własnego stanowiska w sprawie, tym samym odnosi się jedynie do kwestii umorzenia udziałów bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem pieniężnym. Powołane w treści wniosku rozstrzygnięcia organów podatkowych zostały wydane w indywidualnych sprawach tym samym nie miały wpływu na rozstrzygnięcie podjęte w sprawie przedmiotowej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.