ITPB3/423-749/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Jednostki, przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2008 r. (data wpływu 22 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na ciastka, soki owocowe, napoje gazowane oraz gorące posiłki jest prawidłowe.

W dniu 22 grudnia 2008 r. wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na ciastka, soki owocowe, napoje gazowane oraz gorące posiłki oferowane klientom podczas spotkań handlowych i szkoleń.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka "M." sp. z o.o. prowadzi działalność w zakresie dystrybucji produktów z branży elektrycznej dostarczanych przez spółki należące do grupy "M." z Niemiec i Austrii.

Spółka w celu rozszerzenia wiedzy klientów na temat oferowanych przez nią produktów, ustalenia warunków dostaw oraz pozyskiwania nowych klientów organizuje spotkania biznesowe i szkolenia.

Spotkania przedstawicieli Jednostki z klientami odbywają się w różnych miejscach, między innymi w biurach handlowych Spółki oraz w jej siedzibie.

Organizowane są one w celu zapoznania klientów z aktualną ofertą handlową Spółki, przeprowadzenia szkoleń mających na celu poprawę wiedzy klientów na temat oferowanych produktów. W trakcie spotkań prowadzone są również rozmowy w sprawie warunków współpracy.

W czasie spotkań oferowane są klientom standardowe formy poczęstunku: ciastka, kawa, herbata, soki, napoje gazowane.

Jeżeli czas trwania spotkania z klientem przedłuża się ponad standardowy okres i trwa wiele godzin zamawia się dla klientów gorące posiłki, które są spożywane przez nich bezpośrednio w miejscu spotkania (nie ma miejsca zaproszenie na poczęstunek do restauracji). Przeciętna cena zamawianego gorącego posiłku wynosi około 15,00 zł Są to proste dania obiadowe pizza, sałatki.

W opisanych wyżej sytuacjach Spółka nie zamawia dla swych klientów wykwintnych dań, których wartość wskazywałaby na wystawny charakter poczęstunku. Organizując poczęstunek, napoje i posiłki Spółka nie kieruje się chęcią poprawy swego wizerunku, a chce jedynie zapewnić klientom podstawowy, powszechnie stosowany w obrocie gospodarczym, standard w trakcie prowadzonych rozmów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy koszt nabycia przez Spółkę ciastek, soków owocowych, napojów gazowanych oraz gorących posiłków, które oferowane są do konsumpcji klientom Spółki w trakcie spotkań może zostać zakwalifikowany przez nią jako koszt uzyskania przychodów.

Odnosząc się do przedstawionego pytania Wnioskodawca, wskazując na treść przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stwierdził, że w przedmiotowym stanie faktycznym wydatki poniesione na zakup ww. produktów spożywczych mogą zostać w całości zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów.

Na wstępie Spółka zauważa, iż na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Powyższe oznacza, iż Spółka ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 oraz, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, czy też na zachowanie źródła pozyskiwania przychodu.

Wydatki ponoszone przez Spółkę muszą być celowe. To znaczy ponoszone dla uzyskania (zwiększenia) przychodów podatkowych, bądź dla zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W rezultacie zdefiniowanie celu osiągnięcia przychodu nie powinno być traktowane jedynie w kategoriach formalnych, ponieważ ustawa w przywołanym przepisie art. 15 ust. 1 nie wymaga wykazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu.

W ocenie Spółki, która to ocena oparta jest na analizie działań administracji skarbowej, najwłaściwsza i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów podatkowych powinna brać pod uwagę:

* przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz

* potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu (zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów).

Trzeba w tym miejscu rozważyć, czy w niniejszej sprawie może mieć zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 28 cyt. ustawy, zgodnie z którym nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Biorąc pod uwagę, że przepisy prawa nie definiują pojęcia reprezentacji, należy w tym zakresie odnieść się do potocznego rozumienia tego terminu. Zgodnie z definicją przytoczoną w "Słowniku języka polskiego PWN" pod red. prof. Mieczysława Szymczaka, "reprezentacja" oznacza "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" (t. III, str. 45), zaś termin "okazały" definiowany jest jako "wspaniały, imponujący wygląd, obfitość, wystawność, przepych, wspaniałość" (t. II, str. 479), a "wystawny" jako "świadczący o zamożności, okazale urządzony, zorganizowany, bogaty, wspaniały, suty" (t. III, str. 793).

Pojęcia te w sposób oczywisty odnoszą się więc do realiów życia społecznego, powszechnego odbioru zachowań - dotyczą one działań, które przewyższają rozpowszechniony standard, uznawane są za wyszukane i zwracające uwagę.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione na zakup ww. artykułów spożywczych z przeznaczeniem do spożycia ich przez klientów w trakcie organizowanych przez Spółkę spotkań handlowych nie noszą znamion wydatków o charakterze reprezentacyjnym, w związku z czym, nie stanowią wydatków wyłączonych z kategorii kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 powołanej ustawy, a w rezultacie mogą zostać w całości zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów Spółki.

Jak wskazano powyżej, jeżeli spotkania nie zajmują zbyt dużo czasu, Spółka zapewnia klientom możliwość konsumpcji drobnych przekąsek: ciastek, paluszków, soków owocowych oraz napojów gazowanych. Nie ulega wątpliwości, iż zapewnienie kontrahentom tego rodzaju produktów spożywczych należy uznać za zwyczajowo przyjęte we współczesnych stosunkach handlowych.

Analogicznie należy potraktować również pokrywanie przez Spółkę wydatków związanych z zapewnieniem klientom możliwości spożycia jednego ciepłego posiłku w siedzibie Spółki w sytuacji, gdy czas trwania spotkania przeciągnął się do kilku godzin. Zamawiane posiłki są popularnymi daniami spożywanymi powszechnie, których przeciętna cena wynosi około 15,00 zł, w związku z czym nie można uznać, iż Jednostka poprzez poniesienie tego rodzaju wydatku ma zamiar kreować swój wizerunek w odbiorze klientów. Zasadnym zaś jest wniosek, iż dostarczenie przez nią tego rodzaju posiłku klientowi winno być traktowane jako norma kulturowa mająca swoje zwyczajowe źródło - w tym kontekście przedmiotowe wydatki kwalifikować należy raczej jako standardowe minimum świadczeń, które każdy rzetelny gospodarz poniesie na rzecz swego klienta, a nie jako świadczenie, które wyrobić ma u klienta przekonanie o bogactwie, czy jego prestiżu.

Ponadto stosowne jest wskazanie, iż obecnie zaoferowanie kontrahentowi podczas spotkania napoju lub drobnych słodyczy nie jest z pewnością traktowane jako przejaw szczególnej wystawności, a jedynie zwykłych dobrych manier - w praktyce nie jest bowiem tak, że zaproponowanie tego rodzaju poczęstunku wzbudza podziw kontrahenta i wywołuje pozytywne wrażenie, raczej brak takiego działania zostanie uznany za zachowanie poniżej obowiązujących standardów i pozostawi wysoce negatywne wrażenie u drugiej strony (tak też Naczelnik Urzędu Skarbowego w Skarżysku-Kamiennej w postanowieniu z dnia 12 września 2007 r. Nr DP/415-23/07).

Nie bez znaczenia jest też fakt, że poczęstunek, o którym mowa jest nieodłącznym, ale jednak ubocznym elementem spotkania, pojawia się niejako "przy okazji" spotkania organizowanego w celu omówienia spraw gospodarczych, służy głównemu celowi jakim jest dokonanie określonych uzgodnień z klientem, przekazanie mu określonych informacji na temat działalności Spółki - ma umożliwiać sprawne i kulturalne przeprowadzanie spotkania, nie stanowi zaś celu samego w sobie (tak też Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 18 lutego 2008 r. Nr IP-PB3-423-471/07-2/DG, Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 11 września 2007 r. Nr 1472/ROP1/423-238/07/MF, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 lipca 2006 r. sygn. akt II FSK 1008/05).

Koniecznym jest także podkreślić, że na podstawie omawianej regulacji nie sposób przyjąć, iż reprezentację stanowi każde działanie mające na celu utrzymanie pozytywnego wizerunku podatnika, czy też ochronę przed wywołaniem negatywnego wrażenia. Charakter taki będą miały jedynie te działania, które obecnie mogą zostać uznane za szczególnie okazałe, odbiegające od reguł przyjętych w analogicznych sytuacjach (tak też Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 lutego 2008 r. Nr ITPB1/415-604/07/DP). Odmienne podejście stałoby w sprzeczności z literalnym brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, nie uwzględniałoby bowiem potocznego (a także słownikowego) rozumienia terminu reprezentacja - w zakresie przedmiotowym tego pojęcia nie mieszczą się bowiem standardowe, powszechnie stosowane działania, których wartość nie wykracza poza ogólnie przyjęte normy.

Trafność stanowiska Wnioskodawcy potwierdza również bogate orzecznictwo, m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 lipca 2006 r. - sygn. akt. FSK 1008/2005, czytamy: "nie jest reprezentacją ani też reklamą, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, działanie podatnika polegające na organizowaniu szkoleń dla kontrahentów (klientów) firmy, których celem jest zapoznanie się z parametrami technicznymi produktów czy też szkolenie w celu instruktażu obsługi zakupionego towaru. Koszty szkoleń (...) oraz wydatki na wyżywienie i zakwaterowanie klientów biorących udział w szkoleniu stanowią koszty uzyskania przychodu dla organizatora szkolenia, jeżeli koszty takie zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów."

Warto również zaznaczyć, iż w treści pisma z dnia 21 lipca 2008 r. Nr ILPB3/423-237/08-2/MM Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że "koszty przedmiotowych konferencji, szkoleń i spotkań promocyjnych, obejmujące wydatki na: wynajem sali czy sprzętu, materiały konferencyjne i szkoleniowe, (...), zakup produktów spożywczych oraz usług gastronomicznych pod warunkiem, że nie noszą znamion reprezentacji (z wyłączeniem alkoholowych) stanowią koszty uzyskania przychodu dla spółki, jeżeli konferencje, szkolenia i spotkania promocyjne przeprowadzone zostały w celu osiągnięcia przychodów stosownie do omawianego art. 15 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...) oraz zostały właściwie udokumentowane dla celów podatkowych zgodnie z art. 9 ust. 1 tejże ustawy."

W niniejszej sprawie należy też wskazać, iż w czasie spotkań organizowanych przez Spółkę dla klientów przedstawiane są im informacje związane z bieżącą działalnością Jednostki, w szczególności klienci zapoznawani są z aktualną ofertą handlową spółki oraz odbywają przeszkolenie w zakresie technik umożliwiających zwiększenie wolumenu sprzedaży produktów oferowanych przez Spółkę. W trakcie spotkań prowadzone są również rozmowy handlowe na temat warunków dalszej współpracy. W rezultacie tych spotkań Spółka podpisuje nowe umowy z klientami lub też odnawia dotychczas obowiązujące. Ponadto, w trakcie spotkań z klientami pracownicy Spółki przedstawiają klientom zagadnienia, bez znajomości których sprzedaż produktów byłaby niemożliwa albo mniej efektywna. W związku z tym należy uznać, iż spotkania przyczyniają się bezpośrednio do zapewnienia sprzedaży produktów (utrzymania źródła przychodów) albo jej zwiększenia (pozytywny wpływ na wartość przychodów).

Podsumowując, należy stwierdzić, iż w świetle przedstawionych powyżej okoliczności faktycznych oraz regulacji prawnych, ponoszone przez Spółkę wydatki związane z zakupem ww. produktów spożywczych przeznaczonych do konsumpcji przez klientów w trakcie organizowanych przez nią spotkań handlowych nie noszą znamion wydatków o charakterze reprezentacyjnym, w związku z czym, nie podlegają wyłączeniu z katalogu kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 cyt. ustawy z uwagi na ich bezpośredni związek z prowadzoną przez Jednostkę działalnością gospodarczą mogą one zostać zakwalifikowane w całości jako koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej datowania.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/7, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.