ITPB3/423-686/12/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2012 r. (data wpływu 13 listopada 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego - uzupełniony w dniu 4 stycznia 2013 r. - dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie możliwości stosowania art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 listopada 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie możliwości stosowania art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wspólnota Mieszkaniowa jest wspólnotą, która powstała na mocy art. 26 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 27 z późn. zm.) Warunkiem powstania takiej wspólnoty z mocy prawa jest wyodrębnienie ostatniego lokalu w danej nieruchomości.

Wyodrębnienie ostatniego lokalu w nieruchomości położonej w X z zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej nastąpiło w dniu 3 września 2003 r. W tym momencie z mocy prawa powstała wspólnota mieszkaniowa. Jednak z różnych powodów (m.in. nie zwołania zebrania właścicieli nieruchomości) Zarząd nieruchomości spośród współwłaścicieli wybrano dopiero w dniu 19 grudnia 2011 r. Tym samym formalne powstanie wspólnoty usankcjonowano od dnia 1 stycznia 2012 r. REGON wspólnocie nadano w dniu 30 grudnia 2012 r., NIP nadano w dniu 3 stycznia 2012 r.

Od dnia 3 września 2003 r. (tekst jedn.: od momentu wyodrębnienia ostatniego lokalu) do dnia 31 grudnia 2011 r. (do momentu formalnej rejestracji wspólnoty) nieruchomość ta była bezumownie zarządzana przez Spółdzielnię Mieszkaniową na podstawie ustawy o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). W tym okresie Wspólnota nie posiadała własnego konta bankowego w związku z czym fundusz remontowy wpłacany przez właścicieli nieruchomości X ewidencjonowany był na koncie księgowym, wyodrębnionym w Spółdzielni Mieszkaniowej. Od dnia 1 stycznia 2012 r. Wspólnota funkcjonuje jako odrębny podmiot i podpisała ze Spółdzielnią Mieszkaniową umowę o administrowanie nieruchomością wspólną. W dniu 13 lutego 2012 r. Spółdzielnia przekazała przelewem na rachunek bankowy Wspólnoty Mieszkaniowej niewykorzystane środki funduszu remontowego gromadzone od 2004 r. przez właścicieli nieruchomości X.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy środki gromadzone przez właścicieli nieruchomości X na koncie funduszu remontowego SM (Zarządcy), w momencie ich zwrotu na nowopowstałe konto Wspólnoty, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (w szczególności w świetle art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy).

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że wpłaty na fundusz remontowy dokonywane były przez właścicieli lokali Wspólnoty Mieszkaniowej na konto Spółdzielni Mieszkaniowej (z zasobów której przedmiotowa wspólnota się wyodrębniła).

Z przyczyn formalnych (brak Zarządu Wspólnoty, brak nr REGON i NIP) Wspólnota nie posiadała własnego konta bankowego.

Wspólnota uważa, że środki wpłacane przez właścicieli lokali we Wspólnocie Mieszkaniowej, gromadzone na koncie Spółdzielni Mieszkaniowej były i są cały czas środkami wspólnoty. Biorąc pod uwagę powyższe - zwrócone przez Spółdzielnię Mieszkaniową na konto Wspólnoty Mieszkaniowej środki pochodzące z wpłat właścicieli (z tytułu niewykorzystanego funduszu remontowego Wspólnoty Mieszkaniowej za okres od 2004-2011 r.) pochodzą z gospodarki zasobami mieszkaniowymi Wspólnoty.

Zdaniem Wspólnoty zwrócone przez Spółdzielnię Mieszkaniową środki są jedynie zwrotem funduszu remontowego gromadzonego przez Właścicieli Wspólnoty na koncie Spółdzielni. Reasumując uzyskany dochód Wspólnoty, czyli różnica pomiędzy przychodem (łącznie ze zwróconymi przez Spółdzielnię środkami), a kosztami uzyskania podlega zwolnieniu zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych określa ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.).

Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym na moment wyodrębnienia się Wspólnoty, jeżeli w określonym budynku lub budynkach położonych w obrębie danej nieruchomości została wyodrębniona własność wszystkich lokali, a żaden z właścicieli nie jest członkiem spółdzielni, po ustaniu członkostwa ostatniego właściciela stosuje się przepisy ustawy o własności lokali.

Jeżeli więc, co wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, zaistniały okoliczności skutkujące powstaniem Wspólnoty mieszkaniowej na podstawie cytowanego przepisu, to w konsekwencji należy stwierdzić, że doszło do powstania odrębnego od Spółdzielni bytu prawnego. W konsekwencji wpłacane - przez członków Wspólnoty, już po jej wyodrębnieniu - środki finansowe na fundusz remontowy Wspólnoty należy traktować jako jej środki własne. Zasadniczym źródłem przychodów wspólnoty mieszkaniowej, zgodnie z art. 15 ustawy o własności lokali, są zaliczki wnoszone przez jej członków w formie bieżących opłat na pokrycie kosztów zarządu, a więc m.in. także na remonty i bieżącą konserwację. Tym samym zwrot tychże środków przez Spółdzielnię powinien być neutralny podatkowo.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że wspólnoty mieszkaniowe jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.

Jak wskazuje art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przychodami (...) są w szczególności otrzymane pieniądze i wartości pieniężne, jak również inne, nie wymienione szczegółowo w ustawie zdarzenia, których skutkiem jest przyrost majątku podatnika. Bez znaczenia jest źródło pochodzenia tych środków, tzn. czy zostały one wypracowane wskutek prowadzenia działalności gospodarczej, uzyskane jako pożytki zrealizowane przez wspólnotę z nieruchomości wspólnej, czy też otrzymane w inny przewidziany tą ustawą sposób.

Powyższe oznacza, że wszystkie środki pieniężne jakie wpływają na konto Wspólnoty Mieszkaniowej, czy też tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie na konto podmiotu, który zarządzał nieruchomością należącą do Wspólnoty, bez względu na źródło ich pochodzenia, stanowią w rozumieniu ustawy podatkowej przychód. W konsekwencji Wspólnota powinna jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych wykazywać w swoich rozliczeniach podatkowych kwoty uzyskiwane od jej członków, w tym także te przeznaczone na fundusz remontowy.

Wszelkie koszty ponoszone przez Wspólnotę, mające związek z uzyskanym przychodem są kosztami uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 powyższej ustawy wynika, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Zgodnie natomiast z treścią art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści tego przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

* dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;

* dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, iż nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Przez pojęcie "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami opłaty (zaliczki) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile zostanie przeznaczony i wydatkowany na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Wpłaty właścicieli lokali mieszkalnych Wspólnoty, na fundusz remontowy należy uznać za środki z gospodarowania zasobami mieszkaniowymi, aby jednak móc skorzystać z przedmiotowego zwolnienia konieczne jest ich przeznaczenie i wydatkowanie na cele związane z tymi zasobami. Zgodnie bowiem z treścią art. 17 ust. 1a ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Odpowiadając zatem na pytanie sformułowane we wniosku, należy stwierdzić, że samo przekazanie środków pieniężnych gromadzonych przez członków Wspólnoty na koncie należącym do Spółdzielni Mieszkaniowej w okresie, po wyodrębnieniu się Wspólnoty nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych, o ile Wspólnota zadeklarowała przeznaczenie wskazanych środków na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Niezależnie od powyższego należy jednakże zauważyć, że to dopiero ostateczne wydatkowanie omawianych środków pieniężnych zgodnie z ich przeznaczeniem, tj. na utrzymanie zasobów mieszkaniowych Wspólnoty, będzie prowadziło do zwolnienia wskazanego dochodu z opodatkowania. W tym kontekście sam fakt dokonania zwrotu nie stanowi samoistnej przesłanki uprawniającej do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, konieczne jest bowiem przeznaczenie oraz wydatkowanie ww. środków na utrzymanie zasobów mieszkaniowych Wspólnoty. W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w tym względzie należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo należy podkreślić, że postępowanie dotyczące wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego, jest postępowaniem szczególnym, tj. opiera się tylko i wyłącznie na przedstawionym we wniosku stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, tym samym tut. organ nie ma możliwości jego weryfikowania, co w kontekście przedmiotowej sprawy mogłoby nie pozostać bez wpływu na sposób rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.