ITPB3/423-453/11/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2011 r. (data wpływu 8 września 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji prawnopodatkowej otrzymanego od gminy odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 września 2011 r. złożono ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 25 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji prawnopodatkowej otrzymanego od gminy odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie art. 12 ust. 4f i 5, art. 18 ust. 1 i 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, art. 6 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, art. 130 ust. 25, art. 132 ust. 1a i 2. art. 133 i art. 134 ust. 1, 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, art. 19 ust. 5 ustawy drogach publicznych, art. 3 ust. 3 ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego oraz art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego Spółka otrzymała odszkodowanie za nieruchomość o pow. 0,0698 ha, która z mocy prawa przeszła na własność Gminy pod drogę publiczną. Gmina wypłaciła kwotę w wysokości 214 714 zł, w tym 133 541 zł za grunt i 81 173 zł za pozostałe składniki.

Nieruchomość przejęta pod drogę to zagospodarowana działka o pow. 0,0698 ha (wielkość przejętego gruntu), na której znajdowały się drogi wewnętrzne z kostki betonowej oraz trawnik. Nieruchomość była wykorzystywana w działalności gospodarczej firmy. Grunt, który jest przedmiotem odszkodowania Wnioskodawca kupił w 2004 r. od osoby prywatnej aktem notarialnym (bez podatku od towarów i usług). Z nakładów na budowle znajdujące się na ww. gruncie odliczano podatek od towarów i usług.

Nieruchomość, będąca przedmiotem wskazanej we wniosku sprzedaży, w momencie zakupu jej przez Spółkę nie była zabudowana drogami wewnętrznymi; była to działka - grunt pod zabudowę. Wnioskodawca na tej działce wystawił biurowiec oraz zagospodarował pozostały teren - pobudowano drogi wewnętrzne z kostki betonowej, założono trawniki. Działka była kupiona w 2004 r. aktem notarialnym (bez podatku od towarów i usług), a następnie pobudowano biurowiec i zagospodarowano pozostały teren (oddane do użytku i przyjęte na stan środków trwałych Spółki 31 maja 2005 r.). Tak więc nakłady na budowle (drogi wewnętrzne i trawniki) poniosła Spółka w 100%. Z nakładów na budowle odliczano podatek od towarów i usług. Drogi będące przedmiotem przejęcia za odszkodowanie były wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez ponad 5 lat (od 31 maja 2005 r. do momentu przejęcia za odszkodowaniem przez Gminę - decyzja z dnia 20 czerwca 2011 r.).

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy odszkodowanie otrzymane za nieruchomość, która z mocy prawa przeszła na własność Gminy należy opodatkować podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Zagadnienie dotyczące podatku od towarów i usług będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy - w części odnoszącej się do podatku dochodowego od osób prawnych - odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych podlega zwolnieniu w myśl art. 17 ust. 1 pkt 48 ustawy, który stanowi, iż kwoty otrzymane od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa są zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu lub ograniczeniu służącego określonej osobie prawa rzeczowego do oznaczonej rzeczy na mocy indywidualnego aktu prawnego. Wywłaszczeniu podlega zarówno prawo własności nieruchomości (gruntowej, budynkowej, jak i lokalowej), jak również prawo użytkowania wieczystego oraz pozostałych ograniczonych praw rzeczowych. Wywłaszczenie dotyczy wyłącznie nieruchomości, a więc gruntów wraz z ich częściami składowymi. Odrębne nieruchomości budynkowe oraz lokalowe mogą być wywłaszczone tylko wraz z prawami rzeczowymi, z którymi są związane, a mianowicie z prawem użytkowania wieczystego gruntu (budynki) lub z udziałem w tym prawie (lokale). W wyniku wywłaszczenia własność nieruchomości przechodzi z dotychczasowego właściciela na inny podmiot (Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego). Wywłaszczenie może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy (art. 112 ust. 2-3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.). Zgodnie z art. 128 ust. 1 powołanej ustawy, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

W niniejszej sprawie doszło zatem do nabycia wskazanej we wniosku nieruchomości przez jednostkę samorządu terytorialnego na podstawie ostatecznej decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, za odszkodowaniem na rzecz Spółki. Działanie to wywołuje zatem skutki podatkowe właściwe dla odpłatnego zbycia praw majątkowych.

Z otrzymaniem środków pieniężnych w formie odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości ustawodawca, na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) - dalej: ustawa - wiąże uzyskanie przez podatnika przychodu podatkowego, albowiem przepis art. 12 ustawy, regulujący kwestie przychodów nie wymienia źródeł przychodu, lecz określa zdarzenia, z wystąpieniem których ustawodawca związał obowiązek wykazania przychodu dla celów podatkowych.

Przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, a w zakresie przychodów związanych z działalnością gospodarczą także przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont - por. art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 ustawy. Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje więc swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a także otrzymane z innych tytułów. Natomiast art. 12 ust. 4 ustawy enumeratywnie określa, co nie jest przychodem w rozumieniu tej ustawy - brak w nim jednakże przychodu pochodzącego z odszkodowania.

Otrzymanego przez Spółkę odszkodowania nie należy również traktować jako kwoty otrzymanej od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa (art. 17 ust. 1 pkt 48 ustawy), gdyż oczywistym jest, że Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego za taką agencję nie może być uznana. Co więcej, pozostała część katalogu dochodów wolnych od podatku, umiejscowionych w art. 17 ust. 1 ustawy, również nie pozwala na objęcie zwolnieniem podatkowym wskazanego przez Spółkę odszkodowania.

W kontekście powyższego, tut. organ nie może zaaprobować stanowiska Spółki w kwestii objęcia otrzymanego odszkodowania zwolnieniem przedmiotowym na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy, w szczególności określonym przez pkt 48 tejże regulacji, co skutkuje zaliczeniem otrzymanego przez Wnioskodawcę odszkodowania do przychodów podatkowych podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.