ITPB3/423-420a/13/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2013 r. (data wpływu 16 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego - uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2013 r. (data wpływu 23 października 2013 r.) - dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji środków pieniężnych wypłaconych poszkodowanemu do przychodów Spółki - jest prawidłowe, jednakże z innych względów niż wskazane przez Wnioskodawcę.

W dniu 16 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie m.in. kwalifikacji środków pieniężnych wypłaconych poszkodowanemu do przychodów Spółki. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych. Wobec tego pismem z dnia 11 października 2013 r. Nr ITPB3/423-420/13-2/AW ITPP1/443-928/13-2/DM wezwano Spółkę do jego uzupełnienia. Niniejsze zostało dokonane w dniu 23 października 2013 r. (data wpływu).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Firma otrzymała decyzję o przyznaniu odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 2 maja 2012 r. z tytułu ubezpieczenia OC dobrowolnego. Odszkodowanie na mocy ww. decyzji będzie wypłacone bezpośrednio na konto bankowe klienta, u którego doszło do szkody.

Wnioskodawca otrzymał od poszkodowanego zamówienie na wykonanie detali z tworzywa sztucznego. Detal ten wykorzystywany jest przez poszkodowanego do produkcji styków pomocniczych. Umieszcza się go wewnątrz styku pomocniczego, a jego zadaniem jest przekazywanie sygnału do "wyłącznika badprądowego" (bezpiecznika), z którym w parze monitorowane są styki pomocnicze.

Przekazywanie sygnału następuje poprzez mechaniczne przesunięcie detalu dostarczanego przez Wnioskodawcę wewnątrz styku, który poprzez wysunięty element na zewnątrz styku zahacza o odpowiednie elementy w wyłączniku nadprądowym. Wnioskodawca dostarczał te detale już wcześniej.

W dniach 31 maja 2012 r. - 1 czerwca 2012 r. w zakładzie u poszkodowanego w trakcie losowej kontroli produktów końcowych (styków pomocniczych), kontroler stwierdził ułamanie się elementu detalu dostarczanego przez Spółkę. W trakcie kontroli detal nie był narażony na naprężenia mechaniczne, jedynie na manipulowanie produktem w celu przeprowadzenia kontroli. W związku ze stwierdzeniem ułamania elementu, produkcja styków została zatrzymana. Posiadane przez poszkodowanego na stanie magazynowym detale zostały poddane badaniu na wytrzymałość mechaniczną. W wyniku testu stwierdzono, iż na 18 przebadanych detali tylko 5 sztuk przeszło pozytywnie test. Ułamanie się elementu skutkuje brakiem połączenia pomiędzy stykiem pomocniczym a wyłącznikiem nadprądowym, z którym w parze montowane są styki pomocnicze. Brak połączenia uniemożliwia przekazywanie sygnałów pomiędzy stycznikiem i wyłącznikiem. Z uwagi na stwierdzoną wadę zdecydowano o zablokowaniu i wycofaniu wszystkich posiadanych na stanie magazynowym w centrach dystrybucji styków pomocniczych wyprodukowanych w terminie od 2 maja 2012 r. do 31 maja 2012 r. przy użyciu detalu dostarczonego przez Spółkę. Jednocześnie wstrzymano produkcję częściowo złożonych produktów.

Wnioskodawca uznał reklamację wskazując, że przyczyną wady detali było zastosowanie w produkcji detali tworzywa sztucznego pochodzącego z odzysku tzw. regranulatu. W związku z wadą detali dostarczonych przez Spółkę, wyprodukowane przy ich użyciu styki pomocnicze zostały zablokowane z przeznaczeniem do utylizacji. Poszkodowany potwierdził, że z partii wyprodukowanej pomiędzy dniami 2 maja 2012 r. i 31 maja 2012 r. pobrano próby, które poddano testom, które potwierdziły wadę detalu. Produkty z wcześniejszych partii produkcyjnych posiadały detale o właściwej wytrzymałości. Wadliwe detale nie mogły być wymienione, gdyż obudowa styków składa się z dwóch elementów, które są ze sobą zgrzewane i rozmontowanie obudowy wiąże się z koniecznością jej zniszczenia. To znaczy że wada detalu skutkuje koniecznością utylizacji całych styków pomocniczych.

Na dzień stwierdzenia wady, produkty poszkodowanego znajdowały się w jego magazynach w Belgii, Francji, Włoszech, Chinach i Singapurze.

Poszkodowany przedstawił ubezpieczycielowi kalkulację kosztów jakie poniósł:

* złomowanie produktów końcowych

* przeróbka częściowo zmontowanych produktów

* dodatkowe koszty jak: transport, przygotowanie złomowania w Chinach.

Uzupełniając niniejszy stan faktyczny w wyniku wezwania Spółka wskazała, że:

1. Podmiotem ubezpieczonym w tej sprawie jest Wnioskodawca;

2. Osobą występującą o wypłatę odszkodowania klient Wnioskodawcy. Szkoda powstała 2 maja 2012 r. Polisa ubezpieczenia dotyczy ubezpieczenia OC dobrowolnego. Szkoda polegała na stwierdzeniu u klienta złej jakości dostarczonych przez Wnioskodawcę detali (opis dokładny w ORD-IN pierwotnym);

3. Środki z ubezpieczenia należne są Wnioskodawcy, tzn. Spółka jest zarówno ubezpieczającym jaki ubezpieczonym;

4. Środki pieniężne wypłacone zostaną bezpośrednio na konto bankowe klienta zgodnie z decyzją zakładu ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń przesłał Spółce taką decyzję.

5. W związku z wypłatą odszkodowania bezpośrednio do poszkodowanego Wnioskodawca nie otrzyma przysporzenia, bo odszkodowanie jest w wysokości kosztów naliczonych przez poszkodowanego. Oznacza to, że żądania poszkodowanego nie są mniejsze niż przyznane odszkodowanie. W rzeczywistości żądania były jeszcze wyższe, ale zakład ubezpieczeń części wyliczeń nie uznał;

6. Do dnia dzisiejszego Spółka nie poniosła wydatków w związku z wypłatą środków pieniężnych na konto poszkodowanego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymane odszkodowanie stanowi podatkowy przychód dla Spółki.

2. Czy otrzymane odszkodowanie stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

3. Czy kalkulacja kosztów przedstawiona przez poszkodowanego jest kosztem uzyskania przychodów dla Spółki.

4. Jeżeli odszkodowanie jest przychodem podatkowym, to w którym momencie (data otrzymania decyzji, wpływ pieniędzy do poszkodowanego).

Odpowiadając na wezwanie tutejszego organu Wnioskodawca wyjaśnił, że jego intencją - w części dotyczącej pytania trzeciego - jest uzyskanie interpretacji indywidualnej w zakresie wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto dodał, że poszkodowany przesłał do zakładu ubezpieczeń kalkulację kosztów spowodowanych koniecznością wycofania detali dostarczonych przez Spółkę, które były złej jakości. Kalkulacja ta była sprawdzana bardzo dokładnie przez Wnioskodawcę ale jeszcze dokładniej przez ubezpieczyciela. Wnioskodawca nie otrzymał od poszkodowanego rachunku/faktury lub noty obciążającego na podstawie którego miałby dokonać płatności. W związku z tym na dzień dzisiejszy nie posiada takiego dokumentu. Być może otrzyma go jeszcze w przyszłości. Wysokość tych kosztów ujawniona jest w decyzji ubezpieczyciela o przyznaniu odszkodowania. W związku z tym pytanie dotyczy tego czy w przypadku gdy odszkodowanie będzie uznane za przychód podatkowy, to naliczenie tych wydatków wg decyzji ubezpieczyciela stanowi koszt uzyskania przychodu i czy Spółka musi mieć na to osobny dokument czy też podstawą zaliczenia w koszty w takim wypadku jest decyzja ubezpieczyciela.

Jednocześnie w wyniku wezwania Spółka przeformułowała pytanie w zakresie kosztów uzyskania przychodów:

a. Czy naliczenie wydatków w związku z wycofaniem wadliwych detali przez poszkodowanego wykazane w decyzji ubezpieczyciela stanowi koszt uzyskania przychodów dla Spółki.

b. Czy w przypadku gdy odszkodowanie będzie uznane za przychód podatkowy to naliczenie wydatków w związku z wycofaniem wadliwych detali przez poszkodowanego wykazane w decyzji ubezpieczyciela stanowi koszt uzyskania przychodów.

c. Czy Spółka musi mieć na to osobny dokument, czy też podstawą zaliczenia w koszty w takim wypadku jest decyzja ubezpieczyciela.

Niniejsza interpretacja dotyczy pytania oznaczonego numerem 1 i 4 (kwalifikacja środków pieniężnych wypłaconych poszkodowanemu do przychodów Spółki). W zakresie pozostałych pytań zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy - w zakresie rozpoznania przychodu w związku z wypłatą świadczenia na rzecz poszkodowanego - otrzymane odszkodowanie nie stanowi podatkowego przychodu.

Artykuł 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wymienia źródeł przychodów, lecz określa zdarzenia, których wystąpienie powoduje obowiązek podatkowy. W myśl art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się m.in. zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Pod pojęciem innych wydatków należy rozumieć wszelkie wydatki, które zostały zwrócone, a których niewymieniono w innych punktach art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii "innych wydatków", o których mówi art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, konieczne jest by wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów wg art. 16 ust. 1 tej ustawy. Wobec tego wydatki poniesione przez Spółkę tytułem odszkodowania za dostarczenie wadliwego detalu nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, otrzymane odszkodowanie od ubezpieczyciela, jako przychód stanowiący zwrot wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie stanowi przychodu podatkowego.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzono w interpretacji indywidualnej z dnia 12 lutego 2013 r. Nr IPTPB3/423-414/12-3/IR wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

Zdaniem Spółki momentem księgowania kosztów i przychodów jest data otrzymania decyzji o przyznaniu odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, jednakże z innych względów niż wskazane przez Wnioskodawcę.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Z zastrzeżeniem art. 12 ust. 3 i 4 oraz art. 14, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (art. 12 ust. 1 pkt 1). Na podstawie art. 12 ust. 1 omawianej ustawy można stwierdzić, że - co do zasady - przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną.

Należy przy tym podkreślić, że z uwagi na otwarty charakter regulacji zawartej w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ocena, czy dokonanie określonej czynności bądź zaistnienie określonego zdarzenia powoduje powstanie przychodu, nie powinna ograniczać się do stwierdzenia, że analizowana czynność/zdarzenie nie zostało wymienione w żadnym z punktów tego przepisu jako skutkujące przychodem, ale wymaga również zbadania, czy jej dokonanie/zaistnienie wiąże się z uzyskaniem przysporzeń majątkowych przez podatnika.

Wśród rodzajów przychodów ustawodawca wyszczególnił m.in. przychód z tytułu tzw. nieodpłatnych świadczeń. I tak, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, zalicza się w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie to ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu.

Wobec powyższego, ocena kwestii powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 omawianej ustawy, wymaga zbadania, czy sytuacja zaistniała po stronie podatnika wiąże się z uzyskaniem przez niego określonej korzyści majątkowej, bez konieczności świadczenia ekwiwalentnego. W szczególności, istotna jest analiza charakteru czynności, w której uczestniczy podatnik - ustalenie, czy należy ona do czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje w zamian korzyść majątkową.

W analizowanym stanie faktycznym środki pieniężne z tytułu odszkodowania wypłacane są bezpośrednio poszkodowanemu, tj. kontrahentowi Wnioskodawcy. Spółka nie otrzymuje natomiast z tego tytułu żadnego przysporzenia. Wobec tego w przedmiotowej sprawie nie można mówić o osiągnięciu przez Spółkę przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W szczególności w związku z wypłatą ww. środków pieniężnych poszkodowanemu, Spółka nie uzyska przysporzenia w postaci nieodpłatnego świadczenia. Wypłata odszkodowania kontrahentowi przez ubezpieczyciela jest bowiem związana z zawarciem umowy ubezpieczenia i zapłatą przez Spółkę tzw. składek z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Innymi słowy, opisane we wniosku zdarzenie gospodarcze nie ma charakteru przysparzającego, tzn. nie wiąże się z uzyskaniem jakichkolwiek wartości majątkowych przez Wnioskodawcę. Analizowana sytuacja nie mieści się zatem w zakresie zastosowania art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym nie powoduje konieczności rozpoznania przychodu.

Odnosząc się natomiast do uzasadnienia stanowiska Spółki, w którym powołuje się ona na treść art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, że do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wyjaśnić należy, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii "innych wydatków", o których mowa w tym przepisie, konieczne jest, by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc "wydatek zwrócony" to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony.

Wypłata środków pieniężnych kontrahentowi z tytułu polisy ubezpieczeniowej zawartej przez Spółkę jest świadczeniem z tytułu umowy ubezpieczenia, a nie zwrotem wydatku poniesionego przez Wnioskodawcę. Co więcej - jak Spółka twierdzi w opisie stanu faktycznego - w związku z wypłatą omawianych środków pieniężnych na konto poszkodowanego nie poniosła żadnych wydatków.

W związku z tym, że w analizowanej sprawie Spółka nie jest zobowiązana do rozpoznania przychodu podatkowego, odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku numerem 4, które uzależnia moment rozpoznania przychodu od kwalifikacji świadczenia do przychodów <"Jeżeli odszkodowanie jest przychodem podatkowym, to w którym momencie (data otrzymania decyzji, wpływ pieniędzy do poszkodowanego..."> oraz ocena stanowiska Spółki w tym zakresie ("Zdaniem Spółki momentem księgowania kosztów i przychodów jest data otrzymania decyzji o przyznaniu odszkodowania") stają się bezprzedmiotowe.

Dodatkowo wyjaśnić należy, że powołana przez Spółkę interpretacja indywidualna zapadła w indywidualnej sprawie osoby, która się o nią ubiegała i nie jest wiążąca dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Co więcej, interpretacja ta została wydana w odmiennym stanie faktycznym, a ponadto rozstrzygnięcie w niej dokonane nie jest sprzeczne z niniejszą interpretacją.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.