ITPB3/423-282/14/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2014 r. (data wpływu 3 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku składania zaznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym oraz sprawozdania finansowego z zakresu prowadzonej działalności statutowej - jest prawidłowe.

W dniu 3 lipca 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku składania zaznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym oraz sprawozdania finansowego z zakresu prowadzonej działalności statutowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Caritas Diecezji A. została ustanowiona dekretem Biskupa w dniu 19 marca1990 r. Caritas posiada kościelną i cywilną osobowość prawną. Działa w oparciu o przepisy prawa kościelnego, odpowiednie przepisy prawa państwowego, regulujące zasady działania kościelnych osób prawnych:

* ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 17 maja 1989 r.,

* ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Caritas Diecezji A. jest instytucją charytatywną, powołaną do pełnienia posługi miłosierdzia w kraju i poza jego granicami. Do zadań Caritas należy:

Caritas dysponuje środkami publicznymi, ofiarami, oraz darowiznami dla realizacji zadań statutowych, nieodpłatnej działalności pożytku publicznego. Caritas uzyskuje także przychody z tytułu dzierżawy gruntów przeznaczonych na cele rolnicze. Osiąga dochody wyłącznie z niegospodarczej działalności statutowej. Wszystkie dochody przeznaczane są na działalność statutową.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Caritas Diecezji A., jako kościelna osoba prawna, ma obowiązek sporządzania i składania do właściwego Urzędu Skarbowego zeznania CIT-8 wraz z załącznikami oraz sprawozdania finansowego z zakresu prowadzonej działalności statutowej.

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej osobami prawnymi są Caritas diecezji. W związku z tym kościele osoby prawne podlegają opodatkowaniu oraz korzystają ze zwolnień od podatku dochodowego według zasad określonych w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

W myśl postanowień art. 55 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, Kościelne osoby prawne są zwolnione od opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej. W tym zakresie osoby te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy o zobowiązaniach podatkowych. Powyższy przepis znalazł odzwierciedlenie również w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, to jest w art. 17 ust. 1 pkt 4a.

W związku z powyższym, dochody Caritas, będącą kościelną osobą prawną, uzyskane z niegospodarczej działalności statutowej są wolne od podatku w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a, a zatem nie jest zobowiązana do składania zeznań rocznych zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy. Stanowisko to potwierdza również interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 czerwca 2009 r. znak: IPPB5/423-191/09-2/AM (wydana dla podmiotu odrębnego), Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 czerwca 2009 r. znak: IBPBI/2/423-506/10/CzP (wydana dla podmiotu odrębnego), Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 lipca 2012 r. znak: IBPBI/2/423-349/12/CzP (wydana dla podmiotu odrębnego), Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 września 2013 r. znak: IBPBI/2/423-664/13/AK (wydana dla podmiotu odrębnego).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. (Dz. U. z 2013., poz. 1169) o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej osobami prawnymi Kościoła są miedzy innymi Caritas diecezji.

Artykuł 38 ust. 1 tej ustawy stanowi, że osoby prawne Kościoła mają prawo prowadzenia właściwej dla każdej z nich działalności charytatywno-opiekuńczej.

Stosownie natomiast do art. 40 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, środki na realizację działalności charytatywno-opiekuńczej pochodzą w szczególności z:

Na podstawie art. 55 ust. 1 ww. ustawy: majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym z wyjątkami określonymi w ust. 2-6.

Caritas Diecezji A. jako kościelna osoba prawna podlega zatem przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.).

Na podstawie art. 7 ust. 1 i 2 tej ustawy: przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W myśl art. 7 ust. 3 powołanej ustawy: przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się m.in. przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4a ww. ustawy wolne od podatku są dochody kościelnych osób prawnych:

Cytowany przepis tożsamy jest z uregulowaniami art. 13 ust. 2 i ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965 z późn. zm.). W myśl pierwszego z powołanych przepisów, osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych są zwolnione od opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej. W tym zakresie osoby te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy podatkowe. Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 5 tej ustawy, dochody z działalności gospodarczej osób prawnych kościołów i innych związków wyznaniowych oraz spółek, których udziałowcami są wyłącznie te osoby, są zwolnione od opodatkowania w części, w jakiej zostały przeznaczone w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele kultowe, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, działalność charytatywno-opiekuńczą, punkty katechetyczne, konserwację zabytków oraz na inwestycje sakralne i inwestycje kościelne, których przedmiotem są punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze, jak również remonty tych obiektów.

Analogiczne regulacje zostały zawarte w art. 55 ust. 2 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym kościelne osoby prawne są zwolnione z opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej - w tym zakresie osoby te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy ustawy o zobowiązaniach podatkowych. W ust. 3 tego artykułu ustawodawca wskazuje natomiast, że dochody z działalności gospodarczej kościelnych osób prawnych oraz spółek, których udziałowcami są wyłącznie te osoby, są zwolnione od opodatkowania w części, w jakiej zostały przeznaczone w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele kultowe, oświatowo - wychowawcze, naukowe, kulturalne, działalność charytatywno - opiekuńczą, punkty katechetyczne, konserwację zabytków oraz inwestycje sakralne, o których mowa w art. 41 ust. 2 i te inwestycje kościelne, o których mowa w art. 41 ust. 3 w których prowadzone są punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze, jak również remonty tych obiektów.

Zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnienie, o którym mowa powyżej nie dotyczy m.in. dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach, natomiast, na podstawie art. 17 ust. 1b, omawiane zwolnienie, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Powołany w zdaniu poprzednim art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych reguluje zwolnienie bezwarunkowe dotyczące dochodów kościelnych osób prawnych z niegospodarczej działalności statutowej. Wynika z tego, że cel, na jaki zostaną przeznaczone i wydatkowane środki nie ma żadnego wpływu na zakres zwolnienia. Co więcej, w odniesieniu do tego rodzaju wydatków, podatnicy nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Natomiast zwolnienie przewidziane w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. b ww. ustawy ma charakter warunkowy co oznacza, że dochody kościelnych osób prawnych z innej działalności niż niegospodarcza działalność statutowa będą wolne od podatku tylko w części przeznaczonej i wydatkowanej na cele wymienione w tym przepisie.

Należy wskazać, że ustawa podatkowa nie definiuje pojęcia "niegospodarcza działalność statutowa". W celu określenia zakresu tego pojęcia należy zdefiniować znaczenie poszczególnych słów. I tak, działalnością jest "zespół czynności, działań, podejmowanych w jakimś celu lub w jakimś zakresie, czynny udział w czymś; działanie, praca" (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego PWN). Przez pojęcie "działalność gospodarcza" - w myśl art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zwodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny rachunek lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców. Zgodnie natomiast z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Działalność, która nie spełnia kryteriów przedstawionych wyżej nie może stanowić działalności gospodarczej. Natomiast działalność statutowa to każda działalność, która została określona, dopuszczona, przewidziana w statucie.

Pojęcie "niegospodarcza działalność statutowa" należy więc rozumieć jako przeciwieństwo działalności gospodarczej w rozumieniu Ordynacji podatkowej, zaś dodanie przymiotnika "statutowa" oznacza ograniczenie zwolnienia dochodów kościelnej osoby prawnej tylko do dochodów z takiej działalności niegospodarczej, która znajduje odzwierciedlenie w prawie wewnętrznym danego kościoła czy związku wyznaniowego. Nie jest więc działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o działalności gospodarczej prowadzona przez kościelne osoby prawne działalność opiekuńczo-wychowawcza, oświatowo-wychowawcza, opiekuńczo-lecznicza oraz w zakresie pomocy społecznej w formie prowadzenia przedszkoli, placówek opieki nad dzieckiem, internatów, burs, szkół, zakładów opiekuńczo-leczniczych, domów pomocy, itp.

Na podstawie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a oraz lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy rozróżnić wyłącznie "niegospodarczą działalność statutową" oraz "inną działalność". Opodatkowanie dochodów kościelnych osób prawnych uzależnione jest od sposobu uzyskania, a także celu przeznaczenia tych dochodów. Kościelne osoby prawne oprócz niegospodarczej działalności statutowej mogą również prowadzić działalność gospodarczą uregulowaną przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Niegospodarczą działalność statutowa Kościoła stanowi każda działalność, nie będąca działalnością gospodarczą i będąca działalnością wynikającą z samej istoty Kościoła i specyfiki jego działalności. Dochody uzyskiwane z niegospodarczej działalności statutowej Kościoła Katolickiego są wolne od podatku, bez względu na cel ich przeznaczenia i ostatecznego wydatkowania.

W świetle powyższych przepisów dochody z każdej działalności wynikającej z istoty funkcjonowania Kościoła niebędącej działalnością gospodarczą (działalność statutowa) korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Natomiast dochody z pozostałej działalności są zwolnione z podatku dochodowego tylko, jeżeli zostaną przeznaczone, a następnie wydatkowane na cele wymienione w pkt 4a lit. b powyżej cytowanego przepisu art. 17.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca jako kościelna osoba prawna, dysponuje środkami publicznymi, ofiarami, oraz darowiznami dla realizacji zadań statutowych, nieodpłatnej działalności pożytku publicznego. Wnioskodawca wskazał również, że uzyskuje przychody z tytułu dzierżawy gruntów przeznaczonych na cele rolnicze oraz że osiąga dochody wyłącznie z niegospodarczej działalności statutowej. Wszystkie dochody przeznaczane są na działalność statutową.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika więc, ze dzierżawa gruntów mieści się w prowadzonej przez Wnioskodawcę niegospodarczej działalności statutowej.

Reasumując:

* brak jest definicji pojęcia niegospodarczej działalności statutowej,

* działalność statutowa to każda działalność, która została określona, dopuszczona, przewidziana w statucie,

* niegospodarczą działalność statutową stanowi każda działalność niebędąca działalnością gospodarczą i będąca działalnością wynikającą z istoty kościoła i specyfiki jego działalności, a także działalność taka, która znajduje odzwierciedlenie w prawie wewnętrznym kościoła czy związku wyznaniowego (pogląd ten prezentowany jest również w piśmiennictwie, por. Unisk M., opodatkowanie kościelnych osób prawnych w świetle polskiego prawa podatkowego, Dor. Pod. 2002, Nr 7-8, str. 59),

* z art. 52 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej wynika, iż Kościołowi i jego osobom prawnym przysługuje prawo nabywania, posiadania i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego, nabywania i zbywania innych praw oraz zarządzania swoim majątkiem,

* Wnioskodawca wskazując w zdarzeniu przyszłym, że osiąga dochody wyłącznie z niegospodarczej działalności statutowej, przyjął, że przychody z tytułu dzierżawy gruntów mieszczą się w tej działalności.

W związku z powyższym, skoro Wnioskodawca wskazał, że uzyskuje przychody z tytułu dzierżawy gruntów przeznaczonych na cele rolnicze oraz że osiąga dochody wyłącznie z niegospodarczej działalności statutowej, a elementy zdarzenia przyszłego nie podlegają wykładni, wskazać należy, że dochód Caritas w części związanej z niegospodarczą działalnością statutową korzystać będzie ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i w tym zakresie Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej.

Stosownie natomiast do art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a i przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym (...).

A więc Caritas, korzystając ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a ww. ustawy, nie ma również obowiązku do składania zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym (CIT-8) w związku z prowadzeniem niegospodarczej działalności statutowej.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, w świetle którego dochody Caritas, będącą kościelną osobą prawną, uzyskane z niegospodarczej działalności statutowej są wolne od podatku w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a, a zatem nie jest zobowiązana do składania zeznań rocznych zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy - uznać należy za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych interpretacji indywidualnych, stwierdzić należy, iż są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.