ITPB3/423-199a/13/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2013 r. (data wpływu 6 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu powstania przychodu jest prawidłowe.

W dniu 6 maja 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu powstania przychodu z tytułu zasądzonych na rzecz Spółki kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, jest podmiotem działającym na podstawie ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855). Działalność Wnioskodawcy opiera się głównie na gromadzeniu środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielaniu im pożyczek i kredytów, przeprowadzaniu na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczeniu przy zawieraniu umów ubezpieczenia.

W związku z prowadzoną działalnością w zakresie udzielania kredytów i pożyczek, mają miejsce liczne przypadki, w których kredytobiorcy dopuszczają się zwłoki w terminowej spłacie zobowiązania kredytowego powodując powstanie długu. To wiąże się z koniecznością dochodzenia wierzytelności na drodze postępowania sądowego. W efekcie, dochodzi do zasądzenia na rzecz Wnioskodawcy zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego, które niekiedy regulowane są przez dłużników z dużym opóźnieniem w stosunku do daty zasądzenia kosztów na rzecz Wnioskodawcy przez sąd.

W związku z powyższym zadano pytanie:

Czy zwrot zasądzonych wyrokiem kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w dacie faktycznego otrzymania należności.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej odnosi się do stanu faktycznego. W zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie, przychód z tytułu zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego powinien być rozpoznany w momencie otrzymania zapłaty.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przepis ten przewiduje podstawą zasadę obowiązującą na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, zgodnie z którą opodatkowaniu podlegają faktycznie uzyskane pieniądze i wartości pieniężne (zasada kasowa).

Artykuł 12 ust. 3-3e ustawy przewiduje natomiast szczególne zasady opodatkowania przychodów związanych z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej. Stosownie do art. 12 ust. 3 ustawy, za przychody związane z działalnością gospodarczą uważa się osiągnięte w roku podatkowym, także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przychody związane z działalnością gospodarczą są zatem rozpoznawane na zasadzie memoriałowej. Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy, za datę powstania przychodu, uważa się dzień:

* wydania rzeczy,

* zbycia prawa majątkowego,

* wykonania usługi, częściowego wykonania usługi,

- nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Artykuł 12 ust. 3c ustawy przewiduje możliwość rozliczania przychodów w ustalonych przez strony okresach rozliczeniowych. Natomiast stosownie do art. 12 ust. 3e ustawy, w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Odnosząc powyższe przepisy do zaistniałego stanu faktycznego wskazać należy, że zwrot kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego, zdaniem Wnioskodawcy, nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą a w konsekwencji zastosowanie znajdzie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy podkreślić, iż - jak wskazano w stanie faktycznym - przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia. W tym też kierunku zorganizowana jest ciągła aktywność Wnioskodawcy. Uzyskiwanie przedmiotowych zwrotów kosztów sądowych i kosztów procesowych ma charakter czysto procesowy. Wystąpienie określonego zdarzenia w kontekście prowadzonej przez Wnioskodawcy działalności, tj. w przedmiotowej sprawie uzyskanie zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego, nie oznacza automatycznie, iż zdarzenie to ma bezpośredni związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością i skutkuje koniecznością rozpoznania przychodu na zasadach przewidzianych dla tego rodzaju przychodów.

W ocenie Wnioskodawcy, przychód z tytułu zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego powinien zostać rozpoznany z uwzględnieniem podstawowej zasady, tj. w chwili faktycznego otrzymania należności.

Stanowisko powyższe podzielił również Naczelny Sąd Administracyjny, w wyroku z dnia 30 marca 2004 r., sygn. FSK 93/04. Skład orzekający wskazał, że "istota kosztów sądowych wskazuje na wyłącznie procesowych ich charakter. W tej sytuacji stanowisko kasacji o związku tych kosztów z działalnością gospodarczą Spółki pozbawione jest dostatecznych podstaw. (...) koszty sądowe zasądzone w wyniku uwzględnienia roszczenia Spółki związanego z działalnością gospodarczą nie stanowią jej przychodu łączącego się z prowadzeniem tej działalności w rozumieniu art. 12 ust. 3 powołanej ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Wspomniane koszty stanowią przychód przewidziany w art. 12 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu w dacie otrzymania należności."

Zaznaczyć należy, że nawet w przypadku uznania, wbrew stanowisku NSA, że zwrot kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego stanowi przychód związany z prowadzoną działalnością gospodarczą to zdaniem Wnioskodawcy i tak będzie on podlegałopodatkowaniu z chwilą otrzymania zapłaty. Nie znajdą tu bowiem zastosowania uregulowania zawarte w art. 12 ust. 3a-3c ustawy, przewidujące szczególny moment rozpoznania przychodów z działalności gospodarczej. Zwrot kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego nie jest bowiem wydaniem rzeczy, zbyciem prawa majątkowego, wykonaniem usługi ani częściowym wykonaniem usługi. W związku z tym, na mocy art. 12 ust. 3e ustawy, w przypadku otrzymania przychodu związanego z działalnością gospodarczą, do którego nie stosuje się zasad przewidzianych w powołanych uprzednio przepisach, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Podsumowując, uznać należy, że fakt zakwalifikowania zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego do przychodów z działalności gospodarczej czy też do innych przychodów niestanowiących przychodów z działalności gospodarczej nie wpływa de facto na datę rozpoznania przychodu.

W przypadku bowiem uznania, że zwrot zasądzonych kosztów sądowych nie stanowi przychodów z działalności gospodarczej, zastosowanie znajdzie zasada przewidziana w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którą przychodem są otrzymane pieniądze.

Z kolei zakwalifikowanie zwrotu kosztów sądowych do przychodów z działalności gospodarczej skutkuje tym, że zastosowanie znajdzie tu norma przewidziana w art. 12 ust. 3e ustawy, zgodnie z którą przychody podlegają opodatkowaniu na zasadzie kasowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.