ITPB2/4511-864/15/MU

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku złożonym w dniu 14 września 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 14 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z innymi spółkami z Grupy (wszystkie spółki będące pracodawcami w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy dalej łącznie jako "Pracodawcy") wprowadzili wspólną działalność socjalną w rozumieniu art. 9 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Podstawą funkcjonowania wspólnej działalności socjalnej jest Umowa o prowadzeniu Wspólnej Działalności Socjalnej zawarta pomiędzy spółkami z Grupy, Regulamin Wspólnego Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wraz z przepisami wykonawczymi.

Wspólna Działalność Socjalna polega na:

Podstawowymi kryteriami przyznawania pomocy socjalnej oraz ustalania jej wysokości w ramach wspólnej działalności socjalnej są: sytuacja życiowa, rodzinna i materialna pracowników. Zakresem Wspólnej Działalności Socjalnej objęte są zwłaszcza następujące świadczenia na rzecz pracowników:

Środki gromadzone na rachunku bankowym tworzą wspólny zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Środki gromadzone na rachunku bankowym (jednocześnie na Wspólnym Funduszu Świadczeń Socjalnych) pochodzą z corocznych odpisów oraz zwiększeń naliczanych przez każdego z pracodawców, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz w umowie. Środki Wspólnego Funduszu Świadczeń Socjalnych niewykorzystane w danym roku przechodzą na rok następny.

Pracodawcy (w tym Wnioskodawca) postanowili stosować jednakowe zasady przyznawania pomocy, o której mowa w umowie i regulaminie wobec pracowników wszystkich spółek - stron umowy (ze środków zgromadzonych na Wspólnym Funduszy Świadczeń Socjalnych może skorzystać na tych samych zasadach każdy uprawniony pracownik niezależnie od tego jakiego pracodawcy jest pracownikiem). Natomiast, mając na uwadze odmienną ilość pracowników zatrudnionych u pracodawców, kwoty przekazywanych środków na Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych mogą się różnić, a w konsekwencji może się zdarzyć, że pracownicy jednego pracodawcy (w tym Wnioskodawcy) mogą otrzymać wartość świadczeń przewyższającą kwoty przekazanych środków na Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych.

W związku z wprowadzeniem Wspólnej Działalności Socjalnej, pracodawcy nie prowadzą już odrębnych rachunków na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Jedynym wyodrębnionym rachunkiem jest "wspólny" rachunek bankowy. Konsekwentnie, środki zgromadzone na odrębnych rachunkach bankowych Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych u każdego z pracodawców (w tym u Wnioskodawcy) do dnia wejścia w życie umowy, każdy z pracodawców zobligowany był przekazać na rachunek bankowy w terminie 30 dni od wejścia w życie umowy. Środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych z lat ubiegłych powiększyły zatem Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych i przeznaczone są na Wspólną Działalność Socjalną określoną w umowie. Zdarzyło się jednak, że przekazanie Środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych z lat ubiegłych na rachunek bankowy nastąpiło omyłkowo z naruszeniem umownego 30-dniowego terminu, niemniej, środki te zostały przekazane. Strony umowy, tj. pracodawcy postanowili o ustanowieniu Wnioskodawcy koordynatorem Wspólnej Działalności Socjalnej. Koordynator w imieniu pracodawców pełni również obowiązki administratora Wspólnego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Dodatkowo pracodawcy udzielają pełnomocnictwa Wnioskodawcy i wyrażają zgodę na podpisywanie wszelkich dyspozycji pieniężnych, dotyczących środków zgromadzonych na rachunku bankowym. Oznacza to, że Koordynator dokonuje wypłat dla pracowników wszystkich Spółek i to on prowadzi ewidencję księgową wypłacanych świadczeń dla pracowników. Koszty związane z prowadzeniem przez Wnioskodawcę rachunku bankowego ponosi Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych od świadczeń wypłaconych pracownikom poszczególnych spółek.

Wnioskodawca uważa, że będzie płatnikiem podatku od świadczeń wypłaconych tylko Jego pracownikom i każda Spółka będzie płatnikiem podatku od świadczeń wypłaconych własnym pracownikom.

Zdaniem Wnioskodawcy, płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń dokonanych przez Koordynatora na rzecz osób uprawnionych jest zawsze pracodawca. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakłada obowiązek płatniczy wyłącznie na podmioty, które mają tytuł prawny do wypłaty należności tj. są źródłem powstania tych należności. W omawianym przypadku, źródłem takim będzie stosunek pracy łączący uprzednio osoby uprawnione z pracodawcą.

W świetle postanowień umowy, Koordynator (Wnioskodawca) wprawdzie prowadzi obsługę Wspólnej Działalności Socjalnej, w tym administracyjne czynności w postaci przekazania świadczenia osobom uprawnionym (pracownikom poszczególnych Spółek tworzących Wspólną Działalność Socjalną), nie jest to jednak przesłanka wystarczająca do uznania, iż Koordynator staje się z tego tytułu płatnikiem podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy nie dopuszczają możliwości przeniesienia obowiązków płatnika z jednego podmiotu na drugi, bowiem obowiązki te wynikają z przepisów prawa. Stąd Koordynator nie jest podmiotem właściwym do pełnienia roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń przekazanych na rzecz pracowników nie będących w stosunku pracy z Wnioskodawcą.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych w ramach prowadzenia wspólnej działalności socjalnej będzie pracodawca rozumiany jako zakład pracy osoby uprawnionej do świadczeń socjalnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Stosownie do treści art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z innymi spółkami z Grupy (wszystkie spółki będące pracodawcami w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy dalej łącznie jako "Pracodawcy") wprowadzili wspólną działalność socjalną w rozumieniu art. 9 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Podstawą funkcjonowania wspólnej działalności socjalnej jest Umowa o prowadzeniu Wspólnej Działalności Socjalnej zawarta pomiędzy spółkami z Grupy, Regulamin Wspólnego Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wraz z przepisami wykonawczymi.

Wspólna Działalność Socjalna polega na:

Podstawowymi kryteriami przyznawania pomocy socjalnej oraz ustalania jej wysokości w ramach wspólnej działalności socjalnej są: sytuacja życiowa, rodzinna i materialna pracowników. Zakresem Wspólnej Działalności Socjalnej objęte są zwłaszcza następujące świadczenia na rzecz pracowników:

Środki gromadzone na rachunku bankowym tworzą wspólny zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Środki gromadzone na rachunku bankowym (jednocześnie na Wspólnym Funduszu Świadczeń Socjalnych) pochodzą z corocznych odpisów oraz zwiększeń naliczanych przez każdego z pracodawców, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz w umowie. Środki Wspólnego Funduszu Świadczeń Socjalnych niewykorzystane w danym roku przechodzą na rok następny.

Pracodawcy (w tym Wnioskodawca) postanowili stosować jednakowe zasady przyznawania pomocy, o której mowa w umowie i regulaminie wobec pracowników wszystkich spółek - stron umowy (ze środków zgromadzonych na Wspólnym Funduszy Świadczeń Socjalnych może skorzystać na tych samych zasadach każdy uprawniony pracownik niezależnie od tego jakiego pracodawcy jest pracownikiem). Natomiast, mając na uwadze odmienną ilość pracowników zatrudnionych u pracodawców, kwoty przekazywanych środków na Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych mogą się różnić, a w konsekwencji może się zdarzyć, że pracownicy jednego pracodawcy (w tym Wnioskodawcy) mogą otrzymać wartość świadczeń przewyższającą kwoty przekazanych środków na Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych.

W związku z wprowadzeniem Wspólnej Działalności Socjalnej, pracodawcy nie prowadzą już odrębnych rachunków na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Jedynym wyodrębnionym rachunkiem jest "wspólny" rachunek bankowy. Konsekwentnie, środki zgromadzone na odrębnych rachunkach bankowych Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych u każdego z pracodawców (w tym u Wnioskodawcy) do dnia wejścia w życie umowy, każdy z pracodawców zobligowany był przekazać na rachunek bankowy w terminie 30 dni od wejścia w życie umowy. Środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych z lat ubiegłych powiększyły zatem Wspólny Fundusz Świadczeń Socjalnych i przeznaczone są na Wspólną Działalność Socjalną określoną w umowie. Zdarzyło się jednak, że przekazanie Środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych z lat ubiegłych na rachunek bankowy nastąpiło omyłkowo z naruszeniem umownego 30-dniowego terminu, niemniej, środki te zostały przekazane. Strony umowy, tj. pracodawcy postanowili o ustanowieniu Wnioskodawcy koordynatorem Wspólnej Działalności Socjalnej. Koordynator w imieniu pracodawców pełni również obowiązki administratora Wspólnego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Dodatkowo pracodawcy udzielają pełnomocnictwa Wnioskodawcy i wyrażają zgodę na podpisywanie wszelkich dyspozycji pieniężnych, dotyczących środków zgromadzonych na rachunku bankowym. Oznacza to, że Koordynator dokonuje wypłat dla pracowników wszystkich Spółek i to on prowadzi ewidencję księgową wypłacanych świadczeń dla pracowników. Koszty związane z prowadzeniem przez Wnioskodawcę rachunku bankowego ponosi Wnioskodawca.

Zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zasady gospodarowania środkami tego funduszu określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 111). Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie, która zgodnie z ust. 3 tego przepisu określa w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb wypowiedzenia i rozwiązania umowy. Umowa może także określać warunki odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność stron z tego tytułu. Środki funduszu winny być gromadzone na odrębnym rachunku bankowym, co wynika z art. 12 cytowanej ustawy.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl natomiast art. 2 pkt 5 tej ustawy - osoby uprawnione do korzystania z Funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Jak zatem wynika z treści powyższych przepisów, środki zgromadzone na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przeznaczane są na świadczenia m.in. dla obecnych i byłych pracowników, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Uwzględniając powyższe zauważyć należy, że prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu może przyznać pracownikom tylko pracodawca. Zatem w efekcie podmiotem dokonującym tych świadczeń (wypłacającym) nie jest Wnioskodawca lecz jest nim obecny lub były pracodawca. On też, zgodnie z treścią art. 8 Ordynacji podatkowej w powiązaniu z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest płatnikiem podatku dochodowego.

W przedstawionej we wniosku sytuacji podmiotem uprawnionym do przyznawania i wypłacania świadczeń pracownikom poszczególnych spółek nie jest Wnioskodawca lecz poszczególne spółki. Co prawda, w świetle postanowień umowy, Wnioskodawca jako Koordynator prowadzi obsługę Wspólnej Działalności Socjalnej, w tym administracyjne czynności w postaci przekazania świadczenia osobom uprawnionym - pracownikom poszczególnych Spółek tworzących Wspólną Działalność Socjalną, nie jest to jednak przesłanka wystarczająca do uznania, iż Wnioskodawca jako Koordynator staje się z tego tytułu płatnikiem podatku dochodowego.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dopuszczają bowiem możliwości scedowania - na podstawie umowy - obowiązków płatnika na inny podmiot. Płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń dokonywanych na rzecz osób uprawnionych w ramach prowadzenia wspólnej działalności socjalnej będzie zawsze pracodawca rozumiany jako zakład pracy osoby uprawnionej. W związku z tym Wnioskodawca jako Koordynator nie jest podmiotem właściwym do pełnienia obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu świadczeń przekazanych na rzecz pracowników nie będących w stosunku pracy z Wnioskodawcą. Tym samym Wnioskodawca będzie płatnikiem podatku dochodowego od świadczeń wypłaconych tylko swoim pracownikom a od wypłat dokonanych pracownikom poszczególnych spółek płatnikiem będzie każda ze spółek w stosunku do własnych pracowników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.