ITPB2/4511-848/15/ENB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2015 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 9 września 2015 r.) uzupełnionym pismami z dnia 23 listopada i 1 grudnia 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2015 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismami z dnia 23 listopada i 1 grudnia 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniach przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest Rodzinnym Domem Dziecka który funkcjonuje jako jednostka budżetowa. Rodzinny Dom Dziecka jest prowadzony przez Miasto... jako placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego (art. 93.1 pkt 1 i art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Dz. U. z 2013 r. poz. 135 z późn. zm.). Dyrektor zatrudniony jest na umowę o pracę w Rodzinnym Domu Dziecka, który wypłaca mu wynagrodzenie ze stosunku pracy i jest z tego tytułu płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Wnioskodawca jest również płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dochodu uzyskiwanego przez dyrektora w postaci środków finansowych ponoszonych przez Wnioskodawcę na utrzymanie domu jednorodzinnego w części przypadającej na dyrektora.

Dyrektora Rodzinnego Domu Dziecka zatrudnia i zwalnia Prezydent Miasta..., które jest miastem na prawach powiatu (art. 92 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatu). Dyrektor działa jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Prezydenta Miasta. Wnioskodawca prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych dla jednostek budżetowych. Podstawą gospodarki finansowej Wnioskodawcy jest roczny plan dochodów i wydatków. Dyrektor odpowiada za gospodarkę finansową Wnioskodawcy. Obsługę finansowo-księgową zapewnia M. w. Instytucjonalną pieczę zastępczą sprawowaną w formie placówki opiekuńczo-wychowawczej organizuje powiat. Na podstawie art. 192 pkt 7 w zw. z art. 180 pkt 13a ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej świadczenia pieniężne na utrzymanie domu jednorodzinnego, w tym także w części przypadającej na dyrektora finansuje powiat. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o finansach publicznych Wnioskodawca jako jednostka budżetowa pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, który stanowią środki finansowe otrzymywane z powiatu jako środki własne.

Od 1 czerwca 2015 r. Wnioskodawca funkcjonuje w nowej siedzibie znajdującej się w domu jednorodzinnym będącym własnością Miasta. Obok dzieci skierowanych do RDD w tym domu wspólnie zamieszkuje dyrektor Rodzinnego Domu Dziecka i jego rodzina (współmałżonek i dzieci).

Na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej - zgodnie z art. 117 ust. 2 koszty utrzymania domu ponoszone są przez Wnioskodawcę i zamieszkującą wspólnie rodzinę dyrektora. Przy czym przy finansowaniu kosztów utrzymania domu dyrektor zaliczany jest do Rodzinnego Domu Dziecka. Art. 117 ust. 2 szczegółowo precyzuje jak należy dokonać podziału kosztów. Zgodnie z tym przepisem "Środki finansowe na utrzymanie domu jednorodzinnego, w którym mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego, przysługują w miesięcznej stawce odpowiadającej wysokości kwoty kosztów ponoszonych na czynsz, opłaty za energię cieplną i elektryczną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, abonament telewizyjny i radiowy, ryczałt na zakup opału, wydatki związane z kosztami eksploatacji i remontów, z uwzględnieniem podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, podzielonej przez liczbę osób zamieszkujących w domu jednorodzinnym i pomnożonej przez liczbę dzieci umieszczonych w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego i dyrektora placówki".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy środki finansowe ponoszone przez Wnioskodawcę na utrzymanie domu jednorodzinnego w części przypadającej na dyrektora placówki stanowią dochód dyrektora ze stosunku pracy i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy do dochodów dyrektora RDD w postaci środków finansowych ponoszonych przez Wnioskodawcę na utrzymanie domu jednorodzinnego w części przypadającej na dyrektora RDD, stosuje się zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

3. Czy należy potrącać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych z wynagrodzenia dyrektora, a w przypadku wcześniejszej wypłaty wynagrodzenia niż powstanie dochodu należy zaniechać w danym miesiącu potrącenia. Czy po zakończeniu roku należy wystawić PIT-11.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone przez Wnioskodawcę koszty na utrzymanie domu jednorodzinnego wymienione w art. 117 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej, w części przypadającej na dyrektora RDD, stanowią dochód dyrektora ze stosunku pracy, który nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. RDD jako płatnik tego podatku jest zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz do uwzględnienia wartości tego świadczenia i pobranej zaliczki na podatek w przekazywanej dyrektorowi informacji PIT-11.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 12 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w stosunku pracy.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia "nieodpłatnego świadczenia" zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym - co do zasady - jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy, wolne od podatku są świadczenia, dodatki i inne kwoty oraz wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych z tytułu szkolenia, o których mowa w art. 31, art. 44 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt 1 i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 i Nr 288, poz. 1690) oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.

Stosownie do art. 31 ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 32 ust. 1 ww. ustawy zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

Za dochód, o którym mowa w ust. 1 i 1a, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a. Jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego (art. 32 ust. 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 38 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniach stanu faktycznego wynika, że koszty utrzymania domu jednorodzinnego zgodnie z art. 117 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej ponoszone są przez Wnioskodawcę i zamieszkującą wspólnie rodzinę dyrektora. Przy czym przy finansowaniu kosztów utrzymania domu dyrektor zaliczany jest do Rodzinnego Domu Dziecka. Wnioskodawca ponosi więc koszty utrzymania domu jednorodzinnego również w części przypadającej na dyrektora. Ponadto Wnioskodawca wypłaca dyrektorowi wynagrodzenie ze stosunku pracy i jest z tego tytułu płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, jak również jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dochodu uzyskiwanego przez dyrektora w postaci środków finansowych ponoszonych przez Wnioskodawcę na utrzymanie domu jednorodzinnego w części przypadającej na dyrektora.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o finansach publicznych Wnioskodawca jako jednostka budżetowa pokrywa swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, który stanowią środki finansowe otrzymywane z powiatu jako środki własne.

W myśl art. 117 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332 z późn. zm.) środki finansowe na utrzymanie domu jednorodzinnego, w którym mieści się placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego, przysługują w miesięcznej stawce odpowiadającej wysokości kwoty kosztów ponoszonych na czynsz, opłaty za energię cieplną i elektryczną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, abonament telewizyjny i radiowy, ryczałt na zakup opału, wydatki związane z kosztami eksploatacji i remontów, z uwzględnieniem podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, podzielonej przez liczbę osób zamieszkujących w domu jednorodzinnym i pomnożonej przez liczbę dzieci umieszczonych w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego oraz dyrektora placówki.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz powołany wyżej stan prawny stwierdzić zatem należy, iż sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów utrzymania domu w części przypadającej na dyrektora skutkuje dla niego powstaniem przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten powstaje w dacie poniesienia ww. kosztów przez Wnioskodawcę.

Jednocześnie wskazać należy, iż z analizy treści cytowanego powyżej art. 21 ust. 1 pkt 24 ustawy, wynika, że przedmiotowym zwolnieniem od podatku objęte zostały tylko wskazane w tym przepisie środki finansowe w części przypadającej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej.

Wobec powyższego przychód uzyskany przez dyrektora w związku ze sfinansowaniem przez Wnioskodawcę na podstawie art. 117 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej kosztów utrzymania domu w części przypadającej na dyrektora nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W konsekwencji, wartość ww. świadczenia, Wnioskodawca ma obowiązek doliczyć do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z przepisami art. 31, 32 i 38 ww. ustawy.

W sytuacji gdy przychód związany z opłaceniem kosztów utrzymania domu w części przypadającej na dyrektora powstaje po wypłacie wynagrodzenia, przychód ten - bez pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - należy wykazać w wystawionej stosownie do art. 39 ust. 1 ustawy informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy, łącznie z innymi dochodami ze stosunku pracy od których pobrano zaliczki na podatek.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń