ITPB2/4511-640/16-2/BK - Odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2016 r. (data wpływu do tutejszego organu 14 lipca 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 października 2016 r. (data wpływu 14 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

W dniu 14 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 14 października 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokonywania odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni ma dwoje dzieci: jedno urodzone 23 marca 2001 r., drugie 17 października 2007 r. Od 2004 r. Wnioskodawczyni z mężem posiada rozdzielność majątkową. We wrześniu 2012 r. mąż Wnioskodawczyni wyprowadził się z ich wspólnego mieszkania mimo, że był w nim zameldowany. Od listopada 2012 r. trwała sprawa rozwodowa - wyrok został odczytany 20 lipca 2016 r.

W maju 2016 r. ww. mieszkanie zostało sprzedane.

Od kiedy tylko wprowadzono możliwość odliczenia ulgi na dzieci, zawsze Wnioskodawczyni ją odliczała przy rozliczaniu swojego zeznania PIT. Podczas wyprowadzki męża w 2012 r. ustalili ustnie, że to Wnioskodawczyni w dalszym ciągu będzie odliczać ulgę od podatku na dzieci.

Od lutego 2015 r. Wnioskodawczyni ma zagwarantowane alimenty na dwóch synów w kwocie po 500 zł. Do tego czasu, mąż płacił po 300 zł na każdego syna.

Ojciec dzieci posiada pełną władzę rodzicielską, jednakże to Ona tę władzę wykonuje. Podczas rozprawy rozwodowej w dniu 6 lipca 2016 r., z uwagi na zobowiązanie ich przez Sąd do przedłożenia PIT-ów za 2015 r. Wnioskodawczyni dowiedziała się przypadkowo, że mąż za 2015 r. odliczył sobie od podatku 50% ulgi na każde dziecko, nie informując Jej o tym fakcie. Do tej pory, nawet gdy mieszkali razem, zawsze Wnioskodawczyni odliczała od podatku całą ulgę. Takie było zresztą ustalenie, również po wyprowadzce męża, gdyż nie dokładał się nigdy do żadnych wyjazdów dzieci, czy obozów twierdząc, że "ma na to pieniądze z podatku". Dodatkowo, to Ona pierwsza rozliczyła się z Urzędem Skarbowym za 2015 r. odliczając pełną kwotę ulgi na dzieci. Mąż poza alimentami nie ponosi kosztów związanych z utrzymaniem, rozwojem, czy potrzebami dzieci. Według Wnioskodawczyń jakikolwiek kompromis w przedmiotowej kwestii, czy ustalenie dobrowolnie odliczeń od podatku nie jest możliwe.

Wnioskodawczyni wskazuje, że dzieci nie nocują u ojca w domu, sporadycznie wyjeżdżają z nim na wakacje. W 2015 r. młodszy syn (lat 8) i starszy syn (lat 14) spędzili z ojcem łącznie w sumie 2 tygodnie (w odstępach czasu) podczas ferii zimowych i wakacji. W ciągu całego roku mąż zapewnił starszemu synowi łącznie 3,5 tygodnia wakacji (wakacje letnie z feriami zimowymi, natomiast młodszemu synowi 2,5 tygodnia wakacji (wakacje letnie z feriami zimowymi). Dzieci bardzo niechętnie wyjeżdżają i przebywają z ojcem, nie nocują u niego, nawet podczas ustalonych weekendów. W 2015 r. bardzo rzadko spędzali z nim weekendy, gdyż źle się czują w towarzystwie Jego nowej rodziny - mąż zresztą na tę okoliczność informował Policję. Od stycznia do czerwca starszy syn nie spędził żadnego weekendu z ojcem, młodszy zaś spędzał je sporadycznie. Od września 2015 r. mąż nie zabierał w ogóle dzieci na weekendy. Przyjmował do wiadomości decyzje związane z rozwojem duchowym i edukacją oraz stanem zdrowia, wychowaniem i przyszłością dzieci. Wnioskodawczyni zawsze sama podejmowała wszelkie decyzje związane z dziećmi, małżonek je akceptował, sam nigdy nie wychodził z inicjatywą. Oprócz alimentów (najpierw 300 zł na dziecko, później 500 zł na dziecko), mąż nigdy nie partycypował w kosztach związanych z dziećmi. Basen, język angielski, wyjazdy dzieci (na narty, obozy), książki do szkoły, urodziny kolegów, lekarstwa, itp. zawsze finansowane były przez Wnioskodawczynię.

Do dnia dzisiejszego dzieci mieszkają z Wnioskodawczynią. W 2015 r. żadne z dzieci nie było pełnoletnie i nie wstąpiło w związek małżeński. W 2015 r. uzyskiwała dochody opodatkowane 18% stawką podatku. W 2015 r., jak i w latach poprzednich Wnioskodawczyni rozliczała się indywidualnie. W 2015 r. dochody Jej i małżonka nie przekroczyły kwoty 112 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji przysługiwało Wnioskodawczyni wyłączne prawo, a jeśli nie, to w jakiej wysokości odliczenie ulgi na dzieci przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w rozliczeniu za 2015 r.?

Wnioskodawczyni uważa, że miała prawo za rok 2015 odliczyć od podatku całą ulgę na dzieci, ponieważ:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

Stosownie do art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Jak wynika z art. 27f ust. 7 cyt. ustawy podatkowej, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W stanie faktycznym Wnioskodawczyni wskazała, że ma dwoje dzieci: jedno urodzone 23 marca 2001 r., drugie 17 października 2007 r. Od 2004 r. Wnioskodawczyni z mężem posiada rozdzielność majątkową. We wrześniu 2012 r. mąż Wnioskodawczyni wyprowadził się z ich wspólnego mieszkania mimo, że był w nim zameldowany. Od listopada 2012 r. trwała sprawa rozwodowa - wyrok został odczytany 20 lipca 2016 r.

W maju 2016 r. ww. mieszkanie zostało sprzedane.

Od kiedy tylko wprowadzono możliwość odliczenia ulgi na dzieci, zawsze Wnioskodawczyni ją odliczała przy rozliczaniu swojego zeznania PIT. Podczas wyprowadzki męża w 2012 r. ustalili ustnie, że to Wnioskodawczyni w dalszym ciągu będzie odliczać ulgę od podatku na dzieci.

Od lutego 2015 r. Wnioskodawczyni ma zagwarantowane alimenty na dwóch synów w kwocie po 500 zł. Do tego czasu, mąż płacił po 300 zł na każdego syna.

Ojciec dzieci posiada pełną władzę rodzicielską, jednakże to Ona tę władzę wykonuje. Podczas rozprawy rozwodowej w dniu 6 lipca 2016 r., z uwagi na zobowiązanie ich przez Sąd do przedłożenia PIT-ów za 2015 r. Wnioskodawczyni dowiedziała się przypadkowo, że mąż za 2015 r. odliczył sobie od podatku 50% ulgi na każde dziecko, nie informując Jej o tym fakcie. Do tej pory, nawet gdy mieszkali razem, zawsze Wnioskodawczyni odliczała od podatku całą ulgę. Takie było zresztą ustalenie, również po wyprowadzce męża, gdyż nie dokładał się nigdy do żadnych wyjazdów dzieci, czy obozów twierdząc, że "ma na to pieniądze z podatku". Dodatkowo, to Ona pierwsza rozliczyła się z Urzędem Skarbowym za 2015 r. odliczając pełną kwotę ulgi na dzieci. Mąż poza alimentami nie ponosi kosztów związanych z utrzymaniem, rozwojem, czy potrzebami dzieci. Według Wnioskodawczyń jakikolwiek kompromis w przedmiotowej kwestii, czy ustalenie dobrowolnie odliczeń od podatku nie jest możliwe.

Wnioskodawczyni wskazuje, że dzieci nie nocują u ojca w domu, sporadycznie wyjeżdżają z nim na wakacje. W 2015 r. młodszy syn (lat 8) i starszy syn (lat 14) spędzili z ojcem łącznie w sumie 2 tygodnie (w odstępach czasu) podczas ferii zimowych i wakacji. W ciągu całego roku mąż zapewnił starszemu synowi łącznie 3,5 tygodnia wakacji (wakacje letnie z feriami zimowymi, natomiast młodszemu synowi 2,5 tygodnia wakacji (wakacje letnie z feriami zimowymi). Dzieci bardzo niechętnie wyjeżdżają i przebywają z ojcem, nie nocują u niego, nawet podczas ustalonych weekendów. W 2015 r. bardzo rzadko spędzali z nim weekendy, gdyż źle się czują w towarzystwie Jego nowej rodziny - mąż zresztą na tę okoliczność informował Policję. Od stycznia do czerwca starszy syn nie spędził żadnego weekendu z ojcem, młodszy zaś spędzał je sporadycznie. Od września 2015 r. mąż nie zabierał w ogóle dzieci na weekendy. Przyjmował do wiadomości decyzje związane z rozwojem duchowym i edukacją oraz stanem zdrowia, wychowaniem i przyszłością dzieci. Wnioskodawczyni zawsze sama podejmowała wszelkie decyzje związane z dziećmi, małżonek je akceptował, sam nigdy nie wychodził z inicjatywą. Oprócz alimentów (najpierw 300 zł na dziecko, później 500 zł na dziecko), mąż nigdy nie partycypował w kosztach związanych z dziećmi. Basen, język angielski, wyjazdy dzieci (na narty, obozy), książki do szkoły, urodziny kolegów, lekarstwa, itp. zawsze finansowane były przez Wnioskodawczynię.

Do dnia dzisiejszego dzieci mieszkają z Wnioskodawczynią. W 2015 r. żadne z dzieci nie było pełnoletnie i nie wstąpiło w związek małżeński. W 2015 r. uzyskiwała dochody opodatkowane 18% stawką podatku. W 2015 r., jak i w latach poprzednich Wnioskodawczyni rozliczała się indywidualnie. W 2015 r. dochody Jej i małżonka nie przekroczyły kwoty 112 000 zł.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Przepis art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.) stanowi, że władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 k.r.o.).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednak podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywności rodziców wobec dziecka.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że w sytuacji gdy to Wnioskodawczyni - jak wskazano w treści wniosku - faktycznie sama wykonywała władzę rodzicielską nad dwójką małoletnich dzieci, które zamieszkiwały z Nią, przy spełnieniu pozostałych przesłanek - miała prawo za rok 2015 skorzystać z ulgi prorodzinnej na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie zgodnie z art. 57a ww. ustawy skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.