ITPB2/4511-544/16/MU - PIT w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego ze spółdzielni mieszkaniowej zwrotu zwaloryzowanego wkładu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2016 r. (data wpływu 6 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego ze Spółdzielni Mieszkaniowej zwrotu zwaloryzowanego wkładu - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 czerwca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania otrzymanego ze Spółdzielni Mieszkaniowej zwrotu zwaloryzowanego wkładu.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 28 lutego 2008 r. na podstawie Uchwały nr XXX Rady Nadzorczej XXX Spółdzielni Mieszkaniowej wygasło Wnioskodawczyni spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Po przeprowadzonej eksmisji Spółdzielnia dokonała w dniu 26 stycznia 2015 r. rozliczenia finansowego lokalu mieszkalnego, do którego Wnioskodawczyni posiadała spółdzielcze lokatorskie prawo. W wyniku rozliczenia Spółdzielnia ustaliła cenę lokalu w przetargu będącą wartością zwaloryzowanego wkładu, który Wnioskodawczyni wniosła do spółdzielni w celu uzyskania spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. Z ustalonej kwoty potrącone zostały zaległości w opłatach za lokal oraz zadłużenie kredytowe. Po tych potrąceniach Wnioskodawczyni otrzymała zwrot zwaloryzowanego wkładu a następnie PIT-8C, z wykazaną kwotą którą otrzymała po wymienionych potrąceniach. Kwota zwrotu została wykazana jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1. W złożonym zeznaniu za 2015 r. Wnioskodawczyni wykazała kwotę z PIT-8C jako podlegającą opodatkowaniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymany zwrot zwaloryzowanego wkładu ze spółdzielni mieszkaniowej korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są: przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni. Zdaniem Wnioskodawczyni otrzymany zwrot wkładu spełnia wymogi zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, zatem korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego i może złożyć korektę zeznania podatkowego za 2015 r. bez ujmowania kwot wykazanych w informacji z PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wymienił źródła przychodów, w pkt 9 wskazując inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 28 lutego 2008 r. na podstawie Uchwały nr XXX Rady Nadzorczej XXX Spółdzielni Mieszkaniowej wygasło Wnioskodawczyni spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Po przeprowadzonej eksmisji Spółdzielnia dokonała w dniu 26 stycznia 2015 r. rozliczenia finansowego lokalu mieszkalnego, do którego Wnioskodawczyni posiadała spółdzielcze lokatorskie prawo. W wyniku rozliczenia Spółdzielnia ustaliła cenę lokalu w przetargu będącą wartością zwaloryzowanego wkładu, który Wnioskodawczyni wniosła do spółdzielni w celu uzyskania spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu. Z ustalonej kwoty potrącone zostały zaległości w opłatach za lokal oraz zadłużenie kredytowe. Po tych potrąceniach Wnioskodawczyni otrzymała zwrot zwaloryzowanego wkładu a następnie informację PIT-8C, z wykazaną kwotą, którą otrzymała po wymienionych potrąceniach. Kwota zwrotu została wykazana jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1. W złożonym zeznaniu za 2015 r. Wnioskodawczyni wykazała kwotę z PIT-8C jako podlegającą opodatkowaniu.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222 z późn. zm.) członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu (art. 8 pkt 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z członkiem spółdzielni ubiegającym się o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zawiera umowę o budowę lokalu. Umowa ta, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności, powinna zobowiązywać strony do zawarcia, po wybudowaniu lokalu, umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu, a ponadto powinna zawierać:

Członek, o którym mowa w ust. 1, wnosi wkład mieszkaniowy według zasad określonych w statucie w wysokości odpowiadającej różnicy między kosztem budowy przypadającym na jego lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu. Jeżeli część wkładu mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię kredytu na sfinansowanie kosztów budowy danego lokalu, członek jest obowiązany uczestniczyć w spłacie tego kredytu wraz z odsetkami w części przypadającej na jego lokal (art. 10 ust. 2 ww. ustawy).

Mając na względzie powyższe, wkład mieszkaniowy stanowi formę, w jakiej członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu kosztów budowy budynku (lokalu). Wydatki na wkłady mieszkaniowe do spółdzielni wpłacane są natomiast w celu uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w Rozdziale 2 tej ustawy.

W myśl art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie w postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2²).

W myśl art. 11 ust. 2⁴ ww. ustawy warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2¹, jest opróżnienie lokalu.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż kwota do otrzymania której - w związku z wygaśnięciem lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - uprawniona jest osoba, której przysługiwało to prawo stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zakres przedmiotowego zwolnienia wyznacza niewątpliwie użyty w tym przepisie zwrot "do wysokości wniesionych wkładów" ograniczając go tylko i wyłącznie do wkładów uprzednio wniesionych, a więc ich nominalnej wysokości. Jeżeli wartość wkładu ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji lub innych czynników, wówczas zwolnienie obejmuje nie całą kwotę przychodu związanego ze zwrotem dokonanym przez Spółdzielnię, lecz wyłącznie tę część przychodu, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu.

Uwzględniając powyższe, nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że otrzymany ze Spółdzielni Mieszkaniowej zwrot zwaloryzowanego wkładu w całości korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy jest - wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni - wyłącznie kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego do wysokości wniesionego do Spółdzielni wkładu, natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem a wniesionym wkładem (uiszczonym) stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu i to właśnie wartość tak ustalonego przychodu winna Wnioskodawczyni wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.