ITPB2/4511-44/16/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2015 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 12 stycznia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2015 r. do Izby Skarbowej w Katowicach Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsko Białej wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Pismem nr IBPB-2-1/4511-581/15/MK z dnia 5 stycznia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając na podstawie art. 170 § 1 Ordynacji podatkowej przesłał ww. wniosek - zgodnie z właściwością do tutejszego organu podatkowego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca z okazji dziesięciolecia Zakładu - jako pracodawca - zaproponował organizację imprezy jubileuszowej i jednocześnie integracyjnej, polegającej na wycieczce połączonej z wejściem do kina. Impreza była skierowana do wszystkich uprawnionych pracowników; wszyscy mogli w niej dobrowolnie uczestniczyć, potwierdzając chęć uczestnictwa na liście.

Z uwagi na powyższe wynajęto autobus. Impreza jubileuszowa odbyła się w dniu 16 października 2014 r. i uczestniczyło w niej 36 osób (byli to pracownicy z osobami towarzyszącymi). Impreza została sfinansowana ze środków obrotowych, gdyż na podstawie porozumienia zawartego z przedstawicielem załogi, Wnioskodawca nie tworzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Impreza była nieobowiązkowa i z okazji wyżej wspomnianego jubileuszu Wnioskodawcy miała sprzyjać dalszemu umacnianiu więzi między pracownikami, a tym samym służyć podniesieniu pracy i jej wydajności. Fakt organizowania imprez tego rodzaju wpływa w sposób bezpośredni na wizerunek pracodawcy dbającego o interes swoich pracowników, ich zdrowie oraz zdrowie ich rodzin. To przekłada się na renomę pracodawcy, co przynosi wymierne korzyści dla prowadzonej działalności. Wartość zakupionych biletów do kina wynosiła 400 zł i nie została sporządzona imienna lista potwierdzenia odbioru biletów, zaś koszt zakupu usług transportowych dowozu do kina wyniósł 500 zł i również nie została sporządzona lista osób korzystających z tej usługi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z udziałem pracowników i osób im towarzyszącym w ww. imprezie powstał przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń i czy w związku z powyższym na Wnioskodawcy - jako płatniku - ciąży obowiązek pobrania i odprowadzenia podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, udział w imprezie jubileuszowej i jednocześnie integracyjnej polegającej na wycieczce połączonej z wyjściem do kina pracowników i osób im towarzyszących, nie generował powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie wystąpiło po stronie pracownika przysporzenie majątkowe ani korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku, ponieważ wyżej wspomniana impreza miała charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników, a udział w niej był dobrowolny, a ponadto świadczenia adresowanego do wszystkich pracowników nie sposób przypisać tylko indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierna korzyść.

Impreza została sfinansowana ze środków obrotowych, gdyż na podstawie porozumienia zawartego z przedstawicielem załogi, Wnioskodawca nie tworzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Wnioskodawca organizując ww. imprezę wykonał świadczenie, które zostało spełnione w interesie pracownika i przyniosło mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść lecz nie można jednocześnie zakładać, że gdyby Zakład nie zorganizował i nie sfinansował tego wyjazdu, to osoby w nim uczestniczące poniosłyby wydatki na podobny cel.

Wnioskodawca organizując imprezę dla pracowników miał na uwadze, że podobne sytuacje nie są koniecznością wynikającą z przepisów powszechnie obowiązującego prawa, chociaż imprezy takie sprzyjają polepszeniu atmosfery w pracy, co niewątpliwie jest korzystne nie tylko dla pracowników lecz także dla pracodawcy. Jednakże cel takiej imprezy jest inny niż służbowy. Oczywistym bowiem jest, że uczestnictwo w służących wspólnej rozrywce imprezach jest zupełnie czym innym niż wykonywanie zadań służbowych na polecenie pracodawcy. Impreza integracyjna jest spotkaniem, w którym uczestnictwo nie jest obowiązkowe, w przeciwieństwie do obowiązku świadczenia pracy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określone zostały źródła przychodów, w tym m.in. wymienione w pkt 1 stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2014 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2014 r. - wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia "nieodpłatne świadczenie". W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu "nieodpłatne świadczenie" na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż "ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy." W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

W myśl art. 12 ust. 2 ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca z okazji dziesięciolecia Zakładu - jako pracodawca - zaproponował organizację imprezy jubileuszowej i jednocześnie integracyjnej, polegającej na wycieczce połączonej z wejściem do kina. Impreza była skierowana do wszystkich uprawnionych pracowników; wszyscy mogli w niej dobrowolnie uczestniczyć, potwierdzając chęć uczestnictwa na liście.

Z uwagi na powyższe wynajęto autobus. Impreza jubileuszowa odbyła się w dniu 16 października 2014 r. i uczestniczyło w niej 36 osób (byli to pracownicy z osobami towarzyszącymi). Impreza została sfinansowana ze środków obrotowych, gdyż na podstawie porozumienia zawartego z przedstawicielem załogi, Wnioskodawca nie tworzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Impreza była nieobowiązkowa i z okazji wyżej wspomnianego jubileuszu Zakładu miała sprzyjać dalszemu umacnianiu więzi między pracownikami, a tym samym służyć podniesieniu pracy i jej wydajności. Fakt organizowania imprez tego rodzaju wpływa w sposób bezpośredni na wizerunek pracodawcy dbającego o interes swoich pracowników, ich zdrowie oraz zdrowie ich rodzin. To przekłada się na renomę pracodawcy, co przynosi wymierne korzyści dla prowadzonej działalności. Wartość zakupionych biletów do kina wynosiła 400 zł i nie została sporządzona imienna lista potwierdzenia odbioru biletów, zaś koszt zakupu usług transportowych dowozu do kina wyniósł 500 zł i również nie została sporządzona lista osób korzystających z tej usługi.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że dokonując oceny czy udział w imprezach integracyjnych prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W wyroku tym wskazano również, iż w odniesieniu do imprez integracyjnych nie jest spełnione obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego. Nawet gdy pracownik uczestniczy dobrowolnie w imprezie integracyjnej, po jego stronie nie pojawia się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, udział w spotkaniu (wyjeździe) integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż - pomijając w tym miejscu kryterium uniknięcia wydatku - nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Natomiast bez elementu realnego przysporzenia w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu; nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż (...) nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego uznać zatem należy, że udział w imprezie jubileuszowej i jednocześnie integracyjnej polegającej na wycieczce i wyjściu do kina, która miała na celu podniesienie wydajności pracy, co ma bezpośredni wpływ na wizerunek pracodawcy dbającego o interes swoich pracowników i w efekcie przekłada się na renomę pracodawcy oraz przynosi wymierne korzyści dla prowadzonej działalności nie stanowi dla pracowników i osób im towarzyszących nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji po stronie pracownika nie powstanie przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe oznacza, że na Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek płatnika określony w art. 31 oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bydgoszczy, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.