ITPB2/436-99/12/RS - Opodatkowanie umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2012 r. (data wpływu 12 czerwca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 20 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 12 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 20 września 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży wyrobów żywnościowych w segmencie żywności dla ludzi i żywności dla zwierząt. W ramach prowadzonej działalności spółka pozyskuje finansowanie z różnych źródeł w tym między innymi z kredytów bankowych, a także pożyczek od podmiotów nie trudniących się zawodowo działalnością bankową.

W dniu 30 maja 2012 r. Spółka (Wnioskodawca) zawarła umowę pożyczki ze spółką zależną. We wskazanej umowie Spółka występowała jako pożyczkobiorca natomiast spółka zależna występowała jako pożyczkodawca. Na mocy wskazanej umowy pożyczkodawca zobowiązał się do przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej sumy pieniężnej. Strony zawarły w umowie postanowienia dotyczące wynagrodzenia pożyczkodawcy w formie oprocentowania pożyczki według zmiennej stopy procentowej. Wysokość oprocentowania została ustalona na warunkach komercyjnych, zbliżonych do oprocentowania tego typu pożyczek w instytucjach kredytowych (np. Banku). Odsetki od udzielonej pożyczki płatne będą na podstawie faktur VAT wystawianych przez pożyczkodawcę.

W okresach poprzedzających udzielenie pożyczki Spółce, pożyczkodawca udzielił szeregu pożyczek swojej spółce zależnej z siedzibą w G. Kwoty uzyskane ze spłaty tych pożyczek, a także kwoty uzyskiwane z innych źródeł zamierza przeznaczyć na udzielanie dalszych pożyczek i/lub prowadzenie innych inwestycji kapitałowych. Spółka zamierza zawrzeć w przyszłości kolejne umowy pożyczki ze spółką zależną lub innymi podmiotami na tych samych lub podobnych zasadach.

Pożyczkodawca nie jest bankiem w rozumieniu przepisów prawa bankowego, jednakże jednym z aspektów jego działalności jest udzielanie pożyczek innym podmiotom. W dokumentach założycielskich, jako przedmiot działalności ma wskazane między innymi:

* pozostałe pośrednictwo pieniężne;

* działalność holdingów finansowych;

* pozostałe formy udzielania kredytów.

Głównym przedmiotem działalności pożyczkodawcy, jest działalność holdingowa (head offices) oraz działalność związana z doradztwem i zarządzaniem.

Z uwagi na fakt, że pożyczkodawca nie prowadzi działalności produkcyjnej, jedną z możliwości uzyskiwania środków pieniężnych staje się udzielanie pożyczek innym podmiotom i czerpanie korzyści z oprocentowania, stanowiącego wynagrodzenie za te usługi.

Zarówno Spółka jak i pożyczkodawca są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy pożyczkę udzieloną przez podmiot będący podatnikiem podatku VAT w zaistniałym stanie faktycznym należy traktować jak odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a co za tym idzie, nie należy traktować jej jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a lub b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na ww. pytanie w części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, możliwość zakwalifikowania umowy pożyczki jako świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług powoduje wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.; dalej jako "ustawa p.c.c."), a w związku z tym nie podlega obowiązkowi podatkowemu określonemu w art. 4 pkt 7 ustawy p.c.c.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, pożyczka zwolniona jest z podatku VAT bez dodatkowych wskazań uzależniających zwolnienie z podatku przedmiotowej usługi.

W konsekwencji, odnosząc fakt takiego zwolnienia do powołanej wyżej regulacji ustawy p.c.c., należy stwierdzić, że spełni on przesłankę określonego w nim zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. przynajmniej jedna ze stron (pożyczkodawca) jest z tytułu pożyczki zwolniona z podatku VAT. Konsekwencją tego jest uznanie, iż umowa pożyczki nie podlega w tym wypadku podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto Wnioskodawca zauważa, iż konieczność zgłoszenia przez pożyczkobiorcę do organu skarbowego samego faktu zawarcia umowy pożyczki, w sytuacji zwolnienia jej z tego podatku, nie występuje.

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że w związku z faktem, iż udzielenie pożyczki przez podmiot będący podatnikiem podatku od towarów i usług, dokonywane jest w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i na mocy przepisów o podatku od towarów i usług traktowane jest jako odpłatne świadczenie usług, to umowa pożyczki nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, a co za tym idzie nie rodzi po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zacytowany przepis art. 2 pkt 4 ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek stanowisko Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wynika, że Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży wyrobów żywnościowych w segmencie żywności dla ludzi i żywności dla zwierząt. W ramach prowadzonej działalności spółka pozyskuje finansowanie z różnych źródeł w tym między innymi z kredytów bankowych, a także pożyczek od podmiotów nie trudniących się zawodowo działalnością bankową.

W dniu 30 maja 2012 r. zawarła umowę pożyczki ze spółką zależną. We wskazanej umowie Spółka występowała jako pożyczkobiorca natomiast spółka zależna występowała jako pożyczkodawca. Na mocy wskazanej umowy pożyczkodawca zobowiązał się do przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej sumy pieniężnej. Strony zawarły w umowie postanowienia dotyczące wynagrodzenia pożyczkodawcy w formie oprocentowania pożyczki według zmiennej stopy procentowej. Wysokość oprocentowania została ustalona na warunkach komercyjnych, zbliżonych do oprocentowania tego typu pożyczek w instytucjach kredytowych (np. Banku). Odsetki od udzielonej pożyczki płatne będą na podstawie faktur VAT wystawianych przez pożyczkodawcę.

W okresach poprzedzających udzielenie pożyczki Spółce, pożyczkodawca udzielił szeregu pożyczek swojej spółce zależnej z siedzibą w G. Kwoty uzyskane ze spłaty tych pożyczek, a także kwoty uzyskiwane z innych źródeł zamierza przeznaczyć na udzielanie dalszych pożyczek i/lub prowadzenie innych inwestycji kapitałowych. Spółka zamierza zawrzeć w przyszłości kolejne umowy pożyczki ze spółką zależną lub innymi podmiotami na tych samych lub podobnych zasadach.

Pożyczkodawca nie jest bankiem w rozumieniu przepisów prawa bankowego, jednakże jednym z aspektów jego działalności jest udzielanie pożyczek innym podmiotom. W dokumentach założycielskich, jako przedmiot działalności ma wskazane między innymi:

* pozostałe pośrednictwo pieniężne;

* działalność holdingów finansowych;

* pozostałe formy udzielania kredytów.

Głównym przedmiotem działalności pożyczkodawcy, jest działalność holdingowa (head offices) oraz działalność związana z doradztwem i zarządzaniem.

Z uwagi na fakt, że pożyczkodawca nie prowadzi działalności produkcyjnej, jedną z możliwości uzyskiwania środków pieniężnych staje się udzielanie pożyczek innym podmiotom i czerpanie korzyści z oprocentowania, stanowiącego wynagrodzenie za te usługi. Zarówno Spółka jak i pożyczkodawca są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

W sytuacji zatem, gdy - jak twierdzi Wnioskodawca - jedna ze stron umowy pożyczki jest (będzie) z tytułu jej zawarcia zwolniona z podatku od towarów i usług to ww. umowa pożyczki nie podlega (nie będzie podlegała) opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z wyłączeniem, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku zdarzenia przyszłego interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.