ITPB2/436-48/12/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012 r. (data wpływu 19 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu - jest prawidłowe.

W dniu 19 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia pojazdów przeznaczonych do demontażu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, będącą stacją demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. W ramach działalności przyjmowane są pojazdy przeznaczone do demontażu. W celu pozyskania samochodów do demontażu spółka zamierza za niektóre z nich płacić klientom. Dokumentami potwierdzającymi dokonaną czynność będą dowód zapłaty należności - "Kasa Wypłaci" lub przelew bankowy oraz zaświadczenie o demontażu pojazdu. W treści dowodu zapłaty widnieć będzie "przyjęcie samochodu do demontażu".

Wobec powyższego zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana czynność podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, a zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1. podstawą opodatkowania jest wartość pojazdu przeznaczonego do demontażu, uwzględniająca jego zużycie i obecny stan techniczny, czyli cena zapłacona klientowi. Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnej ustala się z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia. W ocenie Wnioskodawcy trudno jest ustalić przeciętną cenę "wraków samochodowych", gdyż wycofanie z eksploatacji następuje z różnych przyczyn (np. kolizji drogowej). W praktyce Wnioskodawca nie posiada dokumentów potwierdzających stan pojazdu i nie powołuje rzeczoznawców do określenia stanu technicznego pojazdów. Uważa również, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, a spółka jest podatnikiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymieniona w pkt 1 lit. a) umowa sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 przy umowie sprzedaży, podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Zgodnie natomiast z art. 6 ust. 2 ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Z zacytowanych przepisów dotyczących sposobu ustalania podstawy opodatkowania wynika, że w odniesieniu do umowy sprzedaży ustalenie podstawy opodatkowania następuje w oparciu o wartość rynkową rzeczy lub prawa majątkowego, a więc w oparciu o wartość, po której dana rzecz lub prawo może być aktualnie zbyte. Zauważyć także należy, mając na uwadze treść ww. przepisu, że ustalanie wartości rynkowej następuje nie tylko na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości, ale również z uwzględnieniem stanu i stopnia zużycia rzeczy. Kryterium zatem podstawowym przy ustalaniu wartości rynkowej mają być przeciętne ceny stosowane w danej miejscowości, natomiast kryterium dodatkowym (uzupełniającym) ma być stan i stopień zużycia rzeczy. Do takiego wniosku może prowadzić użycie przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwrotu "z uwzględnieniem". Należy wyraźnie podkreślić, że między kryterium "przeciętnych cen" a kryterium "stan i stopień zużycia" występuje określony związek. Oznacza to, że nie wolno pominąć przy ustalaniu wartości rynkowej, stanu i stopnia zużycia rzeczy i poprzestać wyłącznie na przeciętnych cenach, ponieważ użycie zwrotu "z uwzględnieniem" wymaga łącznego stosowania kryteriów określonych w tym przepisie. Sposób ustalenia tej wartości nie może być oderwany również od miejsca i daty zawarcia transakcji, gdyż warunki popytu i podaży mają istotny wpływ na taką wartość. Ponadto przy ustalaniu omawianej wartości należy uwzględniać stan techniczny, wyposażenie, standard (istniejące w dacie nabycia) oraz inne parametry mające wpływ na wartość rynkową. Podkreślić również należy, że przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określając sposób ustalania podstawy opodatkowania nie nakładają na strony dokonywanej czynności cywilnoprawnej obowiązku dokumentowania sposobu ustalenia wartości rynkowej jej przedmiotu.

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy przy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym stawka podatku wynosi 2%. Jednocześnie zauważyć należy, że stosownie do art. 4 pkt 1 obowiązek podatkowy ciąży na kupującym

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, zamierza w ramach tej działalności, polegającej na demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, nabywać takie pojazdy od klientów za odpłatnością. Dokumentami potwierdzającymi dokonaną czynność będą dowód zapłaty - "Kasa Wypłaci" lub przelew bankowy oraz zaświadczenie o demontażu pojazdu.

Oceniając tak przedstawione zdarzenie stwierdzić należy, że w przedstawionej we wniosku sytuacji nabywając "wraki samochodowe" od klientów za wynagrodzeniem Wnioskodawca dokona czynności, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie bowiem do art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z przepisu tego wynika, że do elementów przedmiotowo istotnych umowy sprzedaży należą jej strony, określone przez ich role w stosunku prawnym, jej przedmiot oraz cena, będąca sumą pieniężną, której wysokość ma odpowiadać wartości przedmiotu sprzedaży, a podstawą ustalenia której jest kalkulacja uwzględniająca przewidywane koszty lub koszty faktycznie poniesione.

W sytuacji przedstawionej we wniosku stronami umowy są osoby zbywające pojazdy przeznaczone do demontażu oraz Wnioskodawca jako nabywca, natomiast przedmiotem umowy będą "wraki samochodowe", które Wnioskodawca zamierza nabywać za odpłatnością, tj. cenę. Powyższe sprawia więc, że w opisanej sytuacji nabycie "wraków samochodowych" nastąpi na podstawie umowy zawierającej przedmiotowo istotne elementy umowy sprzedaży, czyli czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podstawę opodatkowania ww. podatkiem w przedstawionej sytuacji stanowić może natomiast cena, jaką Wnioskodawca zapłaci zbywcom pojazdów (wraków samochodowych), o ile odpowiadać ona będzie wartości rynkowej, ustalonej zgodnie z przedstawionymi zasadami.

Odnosząc się końcowo do przedstawionego w uzasadnieniu własnego stanowiska poglądu Wnioskodawcy dotyczącego wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawnych, z tytułu dokonania których przynajmniej jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona wyjaśnić należy, że stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Przepis ten ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Analiza treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje jednoznacznie, że dla zastosowania wyłączenia z opodatkowania tym podatkiem określonej czynności cywilnoprawnej nie jest wystarczająca okoliczność, że strony tej czynności są podatnikami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i dokonują czynności objętych zakresem tej ustawy. Dla skorzystania z omawianej preferencji podatkowej konieczne jest opodatkowanie jednej ze stron tej konkretnej czynności podatkiem od towarów i usług lub jej zwolnienie z opodatkowania tym podatkiem.

Tylko więc w sytuacji, gdy z tytułu zawarcia umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca nabywa "wraki samochodowe" którakolwiek ze stron tej konkretnej czynności (tj. Wnioskodawca jako nabywca lub sprzedający pojazdy przeznaczone do demontażu) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub będzie z tego podatku zwolniona, wówczas czynność taka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z wystąpieniem warunków do zastosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania czynności przyjmowania "wraków samochodowych" podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności wymaga rozstrzygnięcia kwestia opodatkowania powyższej transakcji podatkiem od towarów i usług, jako że ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.