ITPB2/436-43/10/ENB - Określenie skutków podatkowych rozwiązania umowy darowizny i zrzeczenia się przez uprawnionego prawa bezpłatnego użytkowania, obciążającego przedmiot tej darowizny.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 stycznia 2010 r. (data wpływu 3 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych rozwiązania umowy darowizny i zrzeczenia się przez inną osobę bezpłatnego użytkowania obciążającego przedmiot tejże darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 3 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych rozwiązania umowy darowizny i zrzeczenia się przez inną osobę bezpłatnego użytkowania obciążającego przedmiot tejże darowizny.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Aktem notarialnym zawartym w 2000 r. Wnioskodawczyni otrzymała w darowiźnie od swojej córki spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego wchodzącego do zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej. Przy umowie darowizny prawo to zostało obciążone bezpłatnym użytkowaniem na okres 20 lat ustanowionym na rzecz osoby trzeciej. Wnioskodawczyni nie korzystała z ulgi wymienionej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wobec ustanowienia powyższego użytkowania od darowizny notariusz nie naliczył i nie pobrał przy powyższej czynności podatku od darowizny z uwagi na brak nadwyżki będącej podstawą opodatkowania tym podatkiem.

Powyższa umowa darowizny została rozwiązana aktem notarialnym w dniu 30 listopada 2009 r. i w tym samym akcie notarialnym zostało powrotnie przeniesione powyższe prawo na rzecz córki. Uprawniona z tytułu użytkowania koniecznie chce się zrzec nieodpłatnie powyższego użytkowania.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku rozwiązania umowy darowizny i powrotnego przeniesienia prawa na darczyńcę oraz zrzeczenia się uprawnionego do użytkowania obciążającego przedmiot darowizny Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do zapłaty podatku od darowizny wskazanej we wniosku...

Zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji gdy umowa darowizny została rozwiązana i przedmiot darowizny przeszedł powrotnie na darczyńcę oraz nastąpiło zrzeczenie się użytkowania przed upływem okresu na który zostało ustanowione, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od powyższej darowizny, mimo, że okres ustanowionego użytkowania nie upłynął, ponieważ umowa darowizny została rozwiązana, i nie jest już właścicielem przedmiotu odwołanej darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż aktem notarialnym zawartym w 2000 r. Wnioskodawczyni otrzymała w darowiźnie od swojej córki spółdzielcze własnościowe prawo do domu jednorodzinnego wchodzącego do zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej. Przy umowie darowizny prawo to zostało obciążone bezpłatnym użytkowaniem na okres 20 lat ustanowionym na rzecz osoby trzeciej. Wnioskodawczyni nie korzystała z ulgi wymienionej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wobec ustanowienia powyższego użytkowania od darowizny notariusz nie naliczył i nie pobrał przy powyższej czynności podatku od darowizny z uwagi na brak nadwyżki będącej podstawą opodatkowania tym podatkiem.

Powyższa umowa darowizny została rozwiązana aktem notarialnym w dniu 30 listopada 2009 r. i w tym samym akcie notarialnym zostało powrotnie przeniesione powyższe prawo na rzecz córki. Uprawniona z tytułu użytkowania koniecznie chce się zrzec nieodpłatnie powyższego użytkowania.

Uwzględniając zatem, że obowiązek podatkowy ciąży wyłącznie na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, uznać należy, iż "rozwiązanie" umowy darowizny dokonane aktem notarialnym i związane z tym powrotne przeniesienia prawa na rzecz córki nie rodzi dla Wnioskodawcy, skutków podatkowych w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Ponadto z treści wniosku wynika, że osoba uprawniona do bezpłatnego użytkowania prawa przez okres 20 lat zamierza zrzec się powyższych uprawnień przed upływem tego okresu.

Wskazać należy, że podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn stanowi, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Odliczenie długów i ciężarów należy więc do istoty podatku od spadków i darowizn, sprowadzającej się do opodatkowania przyrostu czystej wartości majątku podatnika. Wartość ta jest ustalona według stanu rzeczy i praw w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Niewątpliwie prawo nabyte w 2000 r. przez Wnioskodawczynię zostało obciążone bezpłatnym użytkowaniem, w związku z czym podstawa opodatkowania została pomniejszona przez notariusza o wartość tegoż użytkowania obliczoną zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn.

Jednakże wskazać należy, iż takie pomniejszenie nie ma charakteru ulgi i nie jest uzależnione od spełnienia w późniejszym okresie żadnych warunków, w związku z czym na ustalenie podstawy opodatkowania z tytułu otrzymanej przez Wnioskodawczynię darowizny, nie będzie miało wpływu późniejsze zrzeczenie się nieodpłatnego użytkowania przez osobę trzecią.

Tym samym zrzeczenie się powyższego nieodpłatnego użytkowania przez osobę trzecią przed upływem okresu na który zostało ono ustanowione, nie będzie miało wpływu na opodatkowanie darowizny otrzymanej przez Wnioskodawczynię w 2000 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.