ITPB2/436-35/08/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2007 r. (data wpływu 22 listopada 2007 r.), uzupełnionym w dniu 4 lutego 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie konsekwencji zniesienia współwłasności akcji - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 listopada 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie konsekwencji zniesienia współwłasności akcji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

W 1998 r. wspólnicy spółki cywilnej dotychczas prowadzone przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 ¹ Kodeksu cywilnego wnieśli jako wkład niepieniężny do nowopowstałej spółki akcyjnej, z wyłączeniem po stronie aktywów gotówki w kasie oraz dziesięciu maszyn, a po stronie pasywów wkładu wspólników w tej samej wysokości. W zamian za aport wspólnicy spółki cywilnej objęli na współwłasność łączną akcje imienne uprzywilejowane. Wspólnicy uczestniczą w zysku i pokrywaniu strat w proporcjach 91%: 9% (zgodnie z aneksem do umowy spółki). W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy spółki majątek dzielony będzie w proporcjach 95%: 5%. W chwili obecnej wspólnicy spółki cywilnej mają zamiar zlikwidować spółkę. Zasadniczą wartość i majątek spółki cywilnej i wspólników stanowią akcje uprzywilejowane spółki akcyjnej o znacznej wartości. Po zniesieniu współwłasności łącznej akcji, wspólnicy zamierzają dokonać ich sprzedaży. Poza tym, Wnioskodawca po wystąpieniu ze spółki cywilnej nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej. Nie prowadzi również żadnej innej działalności gospodarczej. Po likwidacji spółki nie pozostaną żadne towary.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie 4 w części dotyczącej podatku od spadków i darowizn. Wniosek Pana w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie rozpatrzony odrębnymi interpretacjami indywidualnymi.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zniesienia współwłasności bez żadnych spłat lub dopłat nie wystąpi obowiązek w podatku od spadków i darowizn. Stan majątkowy wspólników się nie zmieni poza stosunkami cywilnoprawnymi - zniesieniem współwłasności. Ten rodzaj zniesienia współwłasności ma charakter odpłatnego zniesienia współwłasności, bowiem mimo braku spłat i dopłat każdy ze współwłaścicieli akcji, w zamian za swój udział w akcji nabywa udział drugiego współwłaściciela w innej akcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za nieprawidłowe.

Jak wynika z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega między innymi nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Skoro w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie wystąpią wzajemne dopłaty i spłaty to nastąpi nieodpłatne zniesienie współwłasności, którą to czynność wymienia ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn w art. 1 ust. 1 pkt 4.

Obowiązek podatkowy przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych (art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Natomiast podstawę opodatkowania w myśl art. 7 ust. 6 ww. ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przepis ten powinien być stosowany łącznie z przepisem art. 7 ust. 1 w myśl którego, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Przy obliczeniu podatku od nieodpłatnego zniesienia współwłasności ma także zastosowanie - przewidziana w art. 9 ust. 1 i 2 ustawy - zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz odliczenia kwoty wolnej od podatku.

W przypadku zniesienia współwłasności pomiędzy osobami nie zaliczonymi do I grupy podatkowej (osoby z I grupy zwolnione są na mocy art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy), pierwszą czynnością jest ustalenie wartości rynkowej przedmiotu zniesienia współwłasności, następnie jego czystej wartości i dopiero mając na względzie art. 7 ust. 6 cytowanej ustawy, możliwe jest ustalenie czy współwłaściciele, w drodze zniesienia współwłasności, nie nabyli akcji o wartości przewyższającej dotychczasowe udziały we współwłasności. Jeżeli wynik dokonanych ostatecznie obliczeń wskaże, iż żaden ze współwłaścicieli nie nabył akcji ponad wartość przysługującego mu udziału we współwłasności, zasadne jest stanowisko, że nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Ustalanie podstawy opodatkowania składa się więc z dwóch etapów. W pierwszym należy określić czystą wartość praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności. W drugim etapie ustala się udział, jaki przysługiwał dotychczas współwłaścicielowi i jego wartość. Podatkowi podlega bowiem nadwyżka wartości udziału. Wartość akcji przy zniesieniu współwłasności przyjmuje się z dnia powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwili zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, których skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności. W powyższym przypadku będą to ceny rynkowe na dzień zawarcia umowy dotyczącej omawianego zniesienia współwłasności.

Zatem wyłącznie w przypadku gdy wspólnik nabędzie akcje, których czysta wartość odpowiada wartości udziału przysługującego przed zniesieniem współwłasności, podstawa opodatkowania będzie równa zeru i nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Natomiast w przypadku gdy czysta wartość jaką nabył wspólnik przekroczy wartość udziału sprzed zniesienia współwłasności powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.